Τίποτα το βαρύγδουπο και επικό – η Οδύσσεια του Ομήρου που σκηνοθετεί ο σταρ Μπομπ Ουίλσον στο Εθνικό Θέατρο είναι μια καθαρόαιμη κωμωδία που αντλεί εικόνες από τον βωβό κινηματογράφο και τα videogames!
Γενική δοκιμή χθες το βράδυ για την πολυσυζητημένη, πολυαναμενόμενη, πολύκροτη (το «πολύ» ταιριάζει με αυτή την παραγωγή) παράσταση του Μπομπ Ουίλσον στο Εθνικό Θέατρο. Το κοινό αδημονεί και περιμένει να μπει στην παράσταση που ξεκίνησε τελικά με 45 λεπτά καθυστέρηση, αλλά και με μια ευχάριστη έκπληξη. Ο κύριος Μπομπ Ουίλσον, o διάσημος εικαστικός, σκηνοθέτης που μπροστά του πειθαρχούν όλοι οι σταρ (από τον Μπραντ Πιτ ως την Ιζαμπέλ Υπέρ), λίγο πριν αρχίσει η γενική δοκιμή απευθύνθηκε στο κοινό που είχε κατακλείσει την αίθουσα. Κομψός με μια αυστηρά αμερικάνικη λογική, φορούσε τζιν παντελόνι και μαύρο t-shirt κατάσαρκα μέσα από το μαύρο μπλέιζερ (σίγουρα κάπου στην τσέπη του θα είχε ένα ζευγάρι γυαλιά Rayban). Eίχε κέφια, ζήτησε συγνώμη για την καθυστέρηση και εξομολογήθηκε: «πριν από μιάμιση ώρα προσθέσαμε την τελευταία σκηνή στο έργο»! Ζήτησε μάλιστα από το κοινό να υποστηρίξει όσο μπορεί τους ηθοποιούς αφού για πρώτη φορά χθες το βράδυ θα έπαιζαν ολόκληρη την παράσταση. Μας είπε, δε, πως νιώθει περίφημα που «εγώ, ένα αγόρι που ξεκίνησε από Τέξας βρίσκομαι σήμερα στην Αθήνα για σκηνοθετήσω ένα σπουδαίο έργο». Και ενώ το κοινό άρχισε να χειροκροτεί, με μια κίνηση του χεριού το διέκοψε για να πει με νόημα «αν κατά τη διάρκεια της παράστασης θελήσετε να γελάσετε, μπορείτε να το κάνετε ελεύθερα»
Αυτή η τελευταία παρότρυνση θα μπορούσε να είναι και ο υπότιτλος της Οδύσσειας που από σήμερα και ως τις 16 Μαρτίου θα έχει την ευκαιρία να δει το κοινό στην κεντρική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Διότι η συνάντηση των σχημάτων «εμβληματικό ομηρικό έπος», «θρυλικός σκηνοθέτης της διεθνούς σκηνής», «Εθνικό Θέατρο», δεν οδηγεί σε κάτι βαρύγδουπο και βαθυστόχαστο. Οδηγεί σε μια ανάλαφρη παράσταση, μια τεράστια τσιχλόφουσκα εκτυφλωτικών χρωμάτων, σε μια γάργαρη διαδοχή εικόνων.
Ο λόγος που ακούγεται στην παράσταση δεν είναι ακριβώς ο Ομηρικός, αφού ουσιαστικά ακούμε τη συνοπτική περιγραφή των βασάνων του Οδυσσέα, αφήνοντας την κεντρική αφήγηση να γίνεται μέσω της εικαστικής παρέμβασης και της σωματικής φόρμας. Έχει ενδιαφέρον πως ο Μπομπ Ουίλσον απελευθερώνει τους Έλληνες ηθοποιούς από την θρησκεία της φωνής και τους οδηγεί σε νέες σωματικές ερμηνείες. Και πάλι όμως, όλα αυτά γίνονται με εικόνες που θυμίζουν άλλοτε βωβό κινηματογράφο και άλλοτε πίστες video games – και η αλήθεια είναι πως αυτή είναι μια παράσταση που θα μπορούσαν να λατρέψουν οι έφηβοι. Ο Οδυσσέας είναι πανούργος αλλά και νάρκισσος, αρχηγός και καθοδηγούμενος, εραστής και γιος. Άλλοτε γόης του βωβού κινηματογράφου σαν ένας Ροδόλφο Βαλεντίνο, και άλλοτε ήρωας που πρέπει να τερματίσει πίστα σε ηλεκτρονικό παιχνίδι.
Δεν μπορεί να μην αναρωτηθεί κανείς για ποιο λόγο ο Μπομπ Ουίλσον επέλεξε να ασχοληθεί με την Οδύσσεια. Έχει δηλώσει ότι αντίστοιχο ενδιαφέρον έβρισκε και στη Μήδεια. Ίσως τελικά, πέρα από αυτόν καθ' αυτόν το μύθο και το ομηρικό κείμενο, ο Ουίλσον να εμπνεύστηκε από τη φόρμα των ηρώων, από τις εικαστικές αποτυπώσεις στο χώρο αυτών των σπουδαίων ηρώων της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Σε αυτή την περίπτωση, ναι είναι απελευθερωτικό να σε παίρνει από το χέρι ένας σημαντικός καλλιτέχνης – ένας άνδρας που ξεκίνησε αγόρι από το Τέξας - και να σε οδηγεί στην παιχνιδούπολη της Οδύσσειας.