Το ευρωπαϊκό «ξεμπρόστιασμα» της Ελλάδας από τη γαλλική εφημερίδα Le Monde ότι, εν μέσω κρίσης, οι ελληνικές κυβερνήσεις όχι μόνο δεν μείωσαν τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά επιπλέον προχώρησαν σε χιλιάδες νέες προσλήψεις, μας υποχρεώνει να στοχαστούμε με άλλους όρους την έννοια της «οικονομίας», εφόσον κάθε άλλη κατανόηση του Ελληνικού Παραδείγματος μόνο σε παραφρένεια μπορεί να οδηγήσει.
Οι αρχαίοι επιδίδονταν στα Κρόνια όργια (Σατουρνάλια), κατά τη διάρκεια των οποίων προσομοίωναν το χάος, επιδιδόμενοι σε ανεπιφύλακτες σπατάλες. Οι Αζτέκοι επιδίδονταν σε θυσίες. Οι φυλές Ινδιάνων της βορειοδυτικής ακτής της Αμερικής επιδίδονταν στο περίφημο Πότλατς, μία εορταστική πρακτική που επέβαλλε την ανά τακτά χρονικά διαστήματα υποχρεωτική αναδιανομή και καταστροφή του πλούτου. Στο Θιβέτ έχουμε το φαινόμενο του Βουδιστικού μοναστικισμού, μιας κάστας δηλαδή ανθρώπων που δεν υπακούουν στον κοινωνικό νόμο της χρησιμότητας. Στο Ισλάμ έχουμε το στρατοκρατικό μοντέλο και τους πολέμους, δηλαδή μορφές οργανωμένης εμπρόθετης καταστροφής.
Η μελέτη ενός μεγάλου μέρους των πολιτισμών του απώτατου ή του πιο κοντινού παρελθόντος, δείχνει ότι αυτό που ανέκαθεν καθόριζε τις ανθρώπινες κοινωνίες ήταν η απερίσταλτη δαπάνη, η ανοικονόμητη καταστροφή: κάθε σύστημα κοινωνικό ή και φυσικό διέπεται από ένα πλεόνασμα ενέργειας, το οποίο πρέπει αναγκαστικά να δαπανήσει.
Συνεπώς, για πολλές χιλιάδες χρόνια, αλλά και στη σύγχρονη εποχή, στη βάση της ανθρωπότητας βρισκόταν και εξακολουθεί να βρίσκεται η υπερβολή και η δαπάνη και όχι το οικονομικό μοντέλο της έλλειψης, της σπάνης, της αποθεματοποίησης και της χρησιμότητας.
Πρόκειται για μία έννοια της τελετουργικής δαπάνης δίχως αντάλλαγμα, για μία πράξη δωρεάς άνευ όρων, για μια δωρεά δίχως αντί-δωρο, που υπονομεύει την κλασική εμποροκρατική αντίληψη περί ωφέλειας και κέρδους, η οποία βασίζεται στην αρχή της ισαξίας και της χρησιμότητας.
Αυτή η πρακτική αποκτά ωστόσο επιπλέον ενδιαφέρον όταν συναντάται σε οργανισμούς και κοινωνίες, οι οποίες δεν δαπανούν από την περίσσεια των πόρων και των δυνάμεών τους, αλλά από το έλλειμμά τους!
Πώς μπορεί, πράγματι, να προβεί σε τέτοιες μορφές ανεπιφύλακτης δαπάνης, κάποιος που δεν έχει; Εννοείται ποτέ δαπάνη δίχως πλεόνασμα; Μπορεί κανείς να καταστρέψει κάτι που δεν έχει; Ή μήπως τελικά μόνον όποιος δεν έχει μπορεί να δαπανήσει και να καταστρέψει, μια που τότε και μόνον τότε η έννοια της δαπάνης αποκτά πραγματικό νόημα και υπόσταση;
Η δαπάνη και η ανεπιφύλακτη καταστροφή δεν είναι τέτοιες από τη στιγμή που η καταστροφή διακυβεύει την ίδια την ύπαρξη αυτού που δαπανά; Τι καταστροφή είναι αυτή αν δεν συνεπάγεται την ίδια στιγμή την απειλή της καταστροφής του ίδιου του οργανισμού που την προκαλεί;
Τεράστιο οικονομολογικό ερώτημα, με την ευρύτερη σημασία του όρου, το οποίο αγγίζει τα βαθύτερα στρώματα της υλικής ύπαρξης πάνω σε αυτήν την ενεργοβόρο πληθωρική μηχανή που ονομάζουμε «πλανήτης γη» και της οποίας ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί το σύγχρονο πελατειακό κράτος στην Ελλάδα!