Θέλοντας και μη αυτό τον χειμώνα η Αθήνα τον κέρδισε. Πρωταγωνιστεί σε μία από τις σημαντικότερες παραστάσεις, στους «Ήρωες» και επειδή η σάτιρα και το τραγούδι είναι στο αίμα του, στην ανανεωμένη «Συνοικία Ασμάτων» που δημιούργησε με μεγάλη επιτυχία πέρσι.
Ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης με το πολυποίκιλο ταλέντο του κερδίζει το κοινό με ό,τι καταπιάνεται. Από τις παραστάσεις με τους Αγαμους Θήτες, στα έργα του Ντοστογιέφσκι και του Σαίξπηρ και από τις ταινίες του Μπουλμέτη, με μπουζούκι, ρεμπέτης στο πάλκο.
Τελικά, ποια θα λέγατε ότι είναι η σχέση σας με το τραγούδι; Τον ρωτώ. «Υπαρξιακή» απαντά. «Είναι μία μεγάλη αγάπη και εμμονή. Δεν έχω καμία επαγγελματική σχέση με τη μουσική. Είμαι άμουσος και δεν είμαι και τραγουδιστής» αποκαλύπτει μιλώντας στο iefimerida ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης.
Το ψώνιο της παράστασης είμαι εγώ!
«Η φετινή «Συνοικία Ασμάτων» έχει νέους καλεσμένους, τον Γιάννη Μπέζο και τον Ταξιάρχη Χάνο, που πέρα από την προσωπική μας σχέση, είναι από τους λίγους ηθοποιούς που είναι και κανονικοί τραγουδιστές. Επίσης, όσον αφορά το πρόγραμμα τα περισσότερα τραγούδια είναι διαφορετικά από πέρυσι. Έχουμε πια μία έναρξη, ένα πρώτο μισάωρο πριν μπούμε στο καθαρόαιμο λαϊκό πρόγραμμα, που είναι αναφορά στο παλιό βαριετέ και το καμπαρέ, ένα είδος που έχει εκλείψει πια τελείως. Και φυσικά έχουμε μία ολοκαίνουρια ορχήστρα. Είναι τιμή μας που έχουμε οκτώ από τους κορυφαίους μουσικούς της χώρας με μαέστρο τον Γιάννη Παπαζαχαριάκη. Ο ήχος και οι ενορχηστρώσεις είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο»
«Βρήκα όμως έναν ρόλο να μπορώ να συνυπάρχω με τους υπόλοιπους. Έχουμε τέσσερις πολύ ταλαντούχους νέους τραγουδιστές μας και δύο σπουδαίους ηθοποιούς – τραγουδιστές. Ε, υπάρχει και το ψώνιο της παράστασης που είμαι εγώ! Όμως αγαπάω πολύ και ξέρω καλά αυτόν τον χώρο, αφού ασχολούμαι χρόνια με αυτόν και έχω στήσει πολλά μουσικά προγράμματα. Το έκανα πάντα στο περιθώριο της κανονικής μου εργασίας ως ηθοποιός, γιατί ήταν κάτι που με διασκέδαζε και με ξεκούραζε. Αυτή λοιπόν είναι η σχέση μου με τη μουσική».
«Η επιλογή των τραγουδιών για την παράστασή μας είναι πάντα δύσκολη, γιατί έχουμε μία τεράστια δεξαμενή από δεκάδες χιλιάδες τραγούδια, εκ των οποίων κάποια χιλιάδες είναι σπουδαία. Το να επιλέξεις λοιπόν μερικά μόνο τραγούδια από αυτή την τεράστια ιστορική δισκοθήκη είναι δύσκολο. Το κριτήριο ήταν κυρίως να πρόκειται για τραγούδια που να στέκονται στο σήμερα, να μην είναι πολύ «φθαρμένα» και να μην είναι και εντελώς άγνωστα. Επίσης, με αφορούσε σε αυτού του είδους την παράσταση να προβάλλω τα πιο φωτεινά, τα πιο εξωστρεφή, τα πιο χαρούμενα τραγούδια αποκλείοντας έτσι αριστουργήματα που κρύβουν όμως πόνο. Είναι μία υποκειμενική επιλογή και πρέπει να σας πω ότι από το πρώτο υλικό θα μπορούσε κανείς να κάνει τουλάχιστον δέκα τέτοιου είδους παραστάσεις».
«Με τον Γιάννη και τον Ταξιάρχη συνεννοούμαστε με τα μάτια. Οι μουσικοί απορούν μαζί μας για το πώς συνεννοούμαστε τόσο γρήγορα για να κάνουμε κάποια πράγματα. Ακόμα κι όταν υπάρχει διαφωνία λύνεται σε δευτερόλεπτα πριν καταλάβουν οι υπόλοιποι ότι διαφωνήσαμε. Είναι η απολαυστική η συνεργασία μαζί τους».
Υπάρχει το στοιχείο του χιούμορ στην παράσταση; «Εννοείται. Χωρίς αυτό η παράσταση θα ήταν νοσταλγική ή μελοδραματική. Δεν έχει όμως τέτοια στοιχεία. Είναι ρετρό, υπάρχει το συναισθηματικό στοιχείο σε κάποια σημεία, αλλά η διάθεση της παράστασης έχει να κάνει με την ψυχαγωγία, τη διασκέδαση και την αναφορά στο ελληνικό γλέντι. Δεν υπάρχει σοβαροφάνεια».
Σήμερα κάποιοι μπερδεύουν τη σάτιρα με μία κωμωδία που κάνει χαβαλέ
Στο θέατρο σας συναντάμε και φέτος στους «Ήρωες» στο Νέο Θέατρο Βασιλάκου. Τι σας γοητεύει σε αυτό το έργο και τι κρατάτε από τη συνεργασία σας με τον Γιάννη Φέρτη και τον Δημήτρη Πιατά;
«Αυτό που έχει ενδιαφέρον σε αυτό το έργο είναι ότι παρότι διακατέχεται από μία μελαγχολία παραμένει κωμικό. Πρόκειται για μία κωμωδία, που είναι έντονο το συναίσθημα, η τρυφερότητα και η ευγένεια. Έχει πολλές θεατροφιλικές αναφορές με εμφανείς επιρροές από τον Μπέκετ και τον Τσέχωφ. Παρ’ όλα αυτά είναι μια παράσταση που δεν απευθύνεται μόνο σε θεατρόφιλους, αλλά σ’ ένα ευρύ κοινό. Αυτοί οι χαρακτήρες που βρίσκονται πια στον τελευταίο σταθμό του ταξιδιού τους είναι πολύ γοητευτικοί και γλυκύτατοι. Είχαμε την τύχη να δουλέψουμε μ’ έναν σπουδαίο σκηνοθέτη, τον Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς, που μας ενορχήστρωσε μοναδικά. Και φυσικά το να παίζεις δίπλα στον Φέρτη και τον Πιατά πέρα από τιμητικό, είναι και εξόχως γοητευτικό.
Σκεφτείτε ότι με τον Φέρτη τώρα θα γιορτάσουμε τον άλλον μήνα τα 60 του χρόνια στο θέατρο. Πέρα από εξαιρετικός ηθοποιός είναι σπάνια περίπτωση ανθρώπου. Δεν είναι τυχαίο που αποκαλούμε τον Φέρτη στον χώρο «Ο Πρίγκιπας». Είναι ένας ευγενής, ένας ευπατρίδης.
Ο Πιατάς από την άλλη είναι μία περίπτωση σπουδαίου, κωμικού ηθοποιού, με πολύ ιδιαίτερη προσωπική διαδρομή, που δεν σας κρύβω ότι κάθε φορά που συναντιόμασταν έλεγα πώς θα γίνει να παίξουμε μαζί. Επιτέλους εκπληρώθηκε αυτό το όνειρο. Είμαστε τρεις άνθρωποι από τρεις διαφορετικές γενιές και από τρεις διαφορετικές σχολές, που όμως συνυπάρχουμε αρμονικά πάνω και κάτω από τη σκηνή».
Έχετε υπηρετήσει με μεγάλη επιτυχία τη σάτιρα μέσα από τις παραστάσεις με τους «Άγαμους». Πόσο σημαντική είναι η σάτιρα σήμερα και πόσο εύστοχη θεωρείτε ότι είναι;
«Το δικό μου προσωπικό στίγμα όσον αφορά τη σάτιρα το δίνω μέσα από τις παραστάσεις που κάνω. Από εκεί και πέρα, σάτιρα θα μπορούσε να είναι ένα ποίημα, μια γελοιογραφία, μία ταινία. Όταν λέμε σάτιρα μιλάμε για ένα είδος, που έχει κάποιο πλαίσιο. Σήμερα κάποιοι μπερδεύουν τη σάτιρα με μία κωμωδία που κάνει χαβαλέ. Αυτό είναι κάτι διαφορετικό. Οτιδήποτε είναι κωμωδία δεν είναι απαραίτητα και σατιρικό. Μπορεί να υπάρχει σάτιρα που δεν είναι καν κωμική. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν πράγματα που γίνονται που τα βρίσκω εξαιρετικά και άλλα που θεωρώ ότι ξεφεύγουν από το παραπάνω πλαίσιο και μπαίνουν σε άλλα χωράφια. Όλα είναι θεμιτά φυσικά, αλλά όλα κρίνονται και εκ του αποτελέσματος».
Είναι απόφαση συνειδητή να μην κάνω πολιτικές παρεμβάσεις, γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος μου και η ικανότητά μου
Δηλώνετε πολιτικοποιημένο άτομο. «Ναι, θεωρώ ότι είμαι πολιτικοποιημένο άτομο με την πολύ ευρεία έννοια του όρου. Θεωρώ την πολιτική ύψιστη έκφραση του ανθρωπίνου πνεύματος. Ίσως και πάνω από την τέχνη. Υπό αυτή την έννοια, ενημερώνομαι, παρακολουθώ και είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Αυτό δεν σημαίνει ότι επιθυμώ να έχω πολιτικό λόγο δημόσια. Είναι απόφαση συνειδητή να μην κάνω πολιτικές παρεμβάσεις, γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος μου και η ικανότητά μου. Θα έλεγα όμως ότι είμαι πολιτικοποιημένος πάνω από τον μέσο όρο. Τώρα για το πώς νιώθω για τη σημερινή κατάσταση της χώρας, θα σας έλεγα ότι πολύ σκεπτικιστής. Νομίζω ότι το πολιτικό μας σύστημα φτάνει πια στα όριά του. Κάποια στιγμή πρέπει να κλείσει ένας κύκλος που έχει ανοίξει εδώ και δεκαετίες. Ειδικά στην τελευταία δεκαετία με την κρίση φάνηκαν όλες οι μεγάλες αδυναμίες του πολιτικού μας συστήματος, η χώρα έχει μπει σε μία περιπέτεια που δεν φαίνεται να έχει αίσιο τέλος. Έχουμε έναν διχαστικό πολιτικό λόγο πολύ χαμηλού επιπέδου και το αποτέλεσμα είναι ότι είμαστε η μόνη χώρα που δεν κατόρθωσε να πετύχει συναινέσεις για να διορθωθούν βασικές παθογένειες. Οι χώροι που κατήγγειλαν όλα τα προηγούμενα χρόνια όλες αυτές τις παθογένειες τις συνέχισαν σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Και μάλιστα πήγαν κι ένα βήμα παρακάτω. Φυσικά σε αυτό έχουμε μεγάλη ευθύνη κι εμείς, οι απλοί πολίτες. Εμείς έχουμε εκθρέψει όλο αυτό το σύστημα και νομίζω ότι δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει. Είμαστε ακόμα χαμένοι στη μετάφραση».
Τι αγαπάτε και τι σας ενοχλεί στην Αθήνα του σήμερα; «Στην Αθήνα αυτό που αγαπώ είναι ότι ο καθένας μπορεί να απολαμβάνει τη μοναξιά του. Αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της, αλλά και το μεγάλο της πλεονέκτημα. Η Αθήνα είναι μία όμορφη πόλη, την οποία δυστυχώς δεν την προσέξαμε καθόλου οι κάτοικοι της. Θα μπορούσε να είναι η ομορφότερη πόλη του κόσμου. Η ιστορία όμως που κουβαλάει αυτή η πόλη -και μιλάω κυρίως για την πρόσφατη ιστορία, όχι για την αρχαία- έχει τέτοια γοητεία που της χαρίζει μία ποίηση πίσω από τη δυσάρεστη πρώτη όψη της. Νομίζω η άυλη, η μεταφυσική πλευρά της Αθήνας, αυτή η συγκινησιακή φόρτιση που κουβαλά, είναι που την κάνει γοητευτική. Η καθημερινότητά της φυσικά είναι δύσκολη. Είναι μία μεγαλούπολη με όλα τα γνωστά προβλήματα, τα οποία μπορείς να αντιπαρέλθεις μόνο βλέποντας την μέσα από τα μάτια των ποιητών της. Η κάθε πόλη νομίζω είναι οι ποιητές της».
«Συνοικία Ασμάτων» του Ιεροκλή Μιχαηλίδη στην Ακτή Πειραιώς, κάθε Κυριακή στις 20:30
Σκηνοθετική και καλλιτεχνική επιμέλεια : Ιεροκλής Μιχαηλίδης
Τραγουδούν : Γιάννης Μπέζος, Ταξιάρχης Χάνος, Άγγελος Ανδριανός, Μαίρη Δούτση, Ανδρέας Λάφης, Δήμητρα Σταθοπούλου
«Ηρωες» του Gerald Sibleyras στο Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου
Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Φέρτης, Δημήτρης Πιατάς, Ιεροκλής Μιχαηλίδης