Mετά από 18 μήνες μαραθώνιων, επίπονων διαπραγματεύσεων Βρετανία και ΕΕ έδωσαν στη δημοσιότητα το προσχέδιο της συμφωνίας για το Brexit.
Τα βασικά σημεία του κειμένου των 585 σελίδων αναφέρουν:
Τα δικαιώματα των πολιτών
- Τα δικαιώματα των πολιτών κρατών μελών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο και Βρετανών στην ΕΕ θα προστατεύονται.
- Βρετανοί πολίτες που έζησαν ανελλιπώς στην ΕΕ για πέντε χρόνια μέχρι το τέλος της περιόδου εφαρμογής θα έχουν το δικαίωμα μόνιμης παραμονής σε εκείνο το κράτος μέλος, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους πολίτες της ΕΕ που ζουν στη Βρετανία.
- Οι πολίτες της ΕΕ, που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να φέρουν και στενούς συγγενείς τους (συζύγους, συντρόφους, εξαρτώμενα τέκνα και γονείς ή παππούδες) που ζουν σε άλλη χώρα, οποιαδήποτε χρονική στιγμή στο μέλλον
- Εργαζόμενοι και αυτοαπασχολούμενοι θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα που τους αναγνωρίζονται και σήμερα.
Η εμπορική συμφωνία - Μεταβατική περίοδος
- Θα υπάρξει μια μεταβατική περίοδος 21 μηνών, που θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου του 2020 και στη διάρκεια της οποίας θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία που θα ρυθμίζει το σύνολο των εμπορικών σχέσεων.
- Η περίοδος αυτή μπορεί να επιμηκυνθεί εφόσον υπάρξει σχετική συμφωνία πριν την 1η Ιουλίου του 2020.
- Μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου μια κοινή επιτροπή θα εποπτεύσει της τελικής συμφωνίας για το διαζύγιο λαμβάνοντας δεσμευτικές αποφάσεις κοινή συναινέσει.
Οικονομική διευθέτηση
- Η Βρετανία θα μετάσχει στους ετήσιους προϋπολογισμούς της ΕΕ για το 2019 και το 2020, όχι όμως πέραν αυτού του χρονικού ορίου, ακόμη κι αν επιμηκυνθεί η μεταβατική περίοδος.
- Η Βρετανία θα καταβάλει το μερίδιο που της αναλογεί από προηγούμενες δεσμεύσεις για τον προϋπολογισμό μέχρι τα τέλη του 2020
- Το συνολικό κόστος της «οικονομικής διευθέτησης» αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 40-45 εκ. ευρώ.
Τα ιρλανδικά σύνορα
Ειδική αναφορά γίνεται και στη συμφωνία για την αποφυγή των λεγόμενων «σκληρών» συνόρων μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με το κείμενο να προβλέπει ότι η Βόρεια Ιρλανδία θα συνεχίσει να υπόκειται σε συγκεκριμένους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, αν και θα απολαμβάνει το ίδιο τελωνειακό καθεστώς με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.
Έτσι, όπως λέει το προσχέδιο, αποφεύγεται το σενάριο των αυστηρών διασυνοριακών ελέγχων μεταξύ των δύο πλευρών.
Τα επόμενα βήματα
Στις 25 Νοεμβρίου θα διεξαχθεί έκτακτη σύνοδος κορυφής της ΕΕ για να υπογραφεί το σχέδιο συμφωνίας για την αποχώρηση της Βρετανίας, το οποίο συνήφθη την Τετάρτη το βράδυ.
Η συμφωνία θα πρέπει στη συνέχεια να περάσει από την Βουλή των Κοινοτήτων σε ψηφοφορία πιθανώς γύρω στις 10 Δεκεμβρίου, με τις προοπτικές να εμφανίζονται αρνητικές.
Αν, ωστόσο, εγκριθεί, το Λονδίνο θα πρέπει ακόμα να αποφασίσει πριν από τον Ιούνιο του 2020 εάν επιθυμεί να παρατείνει τη μεταβατική περίοδο, να καταφύγει στη συμφωνία για την αδρανοποίηση της Βόρειας Ιρλανδίας ή να εισέλθει σε μια μόνιμη τελωνειακή ένωση – συμφωνία.
Ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, όπως είπε το πρωί και ο βασικός διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, Μισέλ Μπαρνιέ...