Είναι προφανές ότι η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Κεντρικό Τραπεζίτη της Ευρώπης και μάλιστα στο περιθώριο μιας Συνόδου Κορυφής, έχει από μόνη της ως γεγονός ιδιαίτερη βαρύτητα, ειδικά από τη στιγμή που τα πράγματα δεν εξελίσσονται απολύτως ομαλά, αν δει κανείς τις «επιθέσεις» στις τραπεζικές μετοχές και το «πάρτι» στα ελληνικά ομόλογα.
Αν μείνει κανείς στην ημιεπίσημη πληροφόρηση, θα πιστέψει ότι η συζήτηση είχε σχεδόν… φιλοσοφικό χαρακτήρα, δηλαδή για το πόσο καλά πηγαίνει η ελληνική οικονομία και το πόσο γρήγορα θα φανεί αυτό (και) στους δείκτες των αγορών. Ωστόσο, υπάρχει ένα θέμα που «καίει» την Αθήνα και σχετίζεται με την προετοιμασία της επόμενης έκδοσης ομολόγου, η οποία θα πρέπει να γίνει στις αρχές του νέου έτους. Και επ’ αυτού του θέματος αρμόδιος είναι μόνο ο Μάριο Ντράγκι.
Με φόντο την νέα εκτίναξη του 10ετούς στο 4,451%, το βασικό στοιχείο προβληματισμού στην Αθήνα είναι ότι το εμπορεύσιμο Χρέος της χώρας είναι μόλις 50 δις ευρώ, δημιουργώντας έτσι μια «ρηχή» αγορά, η οποία με το παραμικρό «φτέρνισμα» προκαλεί «πνευμονία» στις αποδόσεις των ομολόγων. Κι επειδή με τέτοιες συνθήκες, ουδείς σώφρων θα τολμήσει να ξεμυτίσει στις αγορές, κινδυνεύοντας να βρεθεί αντιμέτωπος με τερατώδη επιτόκια, οι τεχνοκράτες ψάχνουν «εργαλεία» κι ένα από αυτά είναι οι αγορές ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου από τις ελληνικές τράπεζες.
Αυτή τη στιγμή και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν στα χαρτοφυλάκια τους περίπου 7,5 δις ευρώ τίτλων του Ε.Δ. και απαγορεύεται από την ΕΚΤ η αύξηση τους. Ο «κόφτης» είχε μπει το Φεβρουάριο του 2015, επί ημερών Γ. Βαρουφάκη, όταν η Φρανκφούρτη φοβήθηκε ότι το υπουργείο Οικονομικών θα «πήξει» τις τράπεζες με έντοκα γραμμάτια και ομόλογα, προκειμένου να λύσει το πρόβλημα της ρευστότητας του Δημοσίου. Ωστόσο αυτή η «φωτογραφία» εκείνης της στιγμής, σύμφωνα με πηγές που είναι κοντά στις διαπραγματεύσεις, είναι πλέον άκυρη, είναι αχρείαστη, είναι παράλογη, με δεδομένο ότι ο κίνδυνος έκθεσης (credit exposure) των τραπεζών στο ελληνικό Χρέος είναι σχεδόν μηδενικός: μόλις 2%.
Γιατί η Αθήνα «καίγεται» να αρθεί αυτός ο περιορισμός από την ΕΚΤ; Γιατί θεωρεί ότι μπαίνοντας περισσότεροι «παίκτες» στην αγορά των εγχώριων τίτλων, οι αποδόσεις των ομολόγων θα υποχωρήσουν σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Υπάρχει πιθανότητα να καμφθούν οι επιφυλάξεις της ΕΚΤ; Αρμόδιες πηγές εκτιμούν πως αυτό δεν πρόκειται να γίνει άμεσα, καθώς η Φρανκφούρτη φοβάται «παιχνίδια».
Έχουν βάση αυτές οι ανησυχίες; Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι αν η επόμενη έκδοση, που δεν θα είναι πάνω από 1-2 δις ευρώ, καλυπτόταν ως επί το πλείστον από τις ελληνικές τράπεζες, τότε το μήνυμα προς τις αγορές θα ήταν ακριβώς το αντίθετο από το προσδοκώμενο, ότι δηλαδή η Ελλάδα δεν μπορεί να βρει αγοραστές σε χαμηλή τιμή. Αρκεί αυτός ο λογικός συνειρμός για να καμφθούν οι αντιστάσεις της Φρανκφούρτης; Μάλλον όχι και γι’ αυτό πιθανότατα κρίθηκε σκόπιμο να γίνει συζήτηση και γι’ αυτό το ζήτημα στο ανώτατο επίπεδο.