Λίαν δυσάρεστη ήταν η έκπληξη που επιφύλασσε η συνήθως άοσμη και άχρωμη τριμηνιαία Έκθεση της Κομισιόν για τις οικονομικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη, καθώς αυτή τη φορά έκρυβε μια μικρή ωρολογιακή βόμβα και συγκεκριμένα μια ειδική έρευνα για τη συμβολή των φορολογικών εσόδων στη δημοσιονομική προσαρμογή που επιχειρείται σε πολλές χώρες της Ζώνης του Ευρώ.
Μόνο και μόνο να ανατρέξει κανείς στα γενικά συμπεράσματα- όπου αφενός Ισπανία, Ιρλανδία και Κύπρος χαρακτηρίζονται ευθέως ως χώρες που θα έπρεπε να αυξηθούν οι φόροι αφετέρου Ελλάδα και Πορτογαλία μπαίνουν στη κατηγορία των «οριακών» περιπτώσεων- αρκεί για να υποστεί το πρώτο σοκ, ενώ αν αναζητήσει τις ειδικές αναφορές για την Ελλάδα θα χρειαστεί... υπογλώσσια.
Η πρώτη διαπίστωση είναι ότι παρά τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την αύξηση των συντελεστών, η αύξηση των φόρων ως ποσοστό του ΑΕΠ τη περίοδο 2009- 2011 είναι μάλλον μέτρια, κάτι που αποτυπώνει τις σοβαρές ελλείψεις στη συλλογή των φόρων και στη φορολογική διοίκηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, τα φορολογικά έσοδα το 2011 ανήλθαν στο 32,5% του ΑΕΠ, καταγράφοντας αύξηση 2,1 ποσοστιαίων μονάδων από το 2009, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 39,5%.
Κι αν η παραπάνω διαπίστωση δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη, αίσθηση προκαλεί η διαπίστωση ότι υπάρχει χώρος για περαιτέρω αύξηση των φόρων στη κατανάλωση σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Σλοβακία και Κύπρο, με την επισήμανση ότι ίσως χρειαστούν περισσότερα φορολογικά έσοδα από αυτή τη πηγή, προκειμένου οι εν λόγω χώρες να ανταποκριθούν στις ανάγκες της δημοσιονομικής προσαρμογής.
Αιτιολογώντας την εκτίμηση αυτή, οι υπηρεσίες της Κομισιόν επισημαίνουν ότι αν και οι φόροι κατανάλωσης αποτελούν μεγάλο κομμάτι του συνόλου των φορολογικών εσόδων, το πραγματικό φορολογικό βάρος που πέφτει στη κατανάλωση είναι μάλλον χαμηλό.
Αίσθηση προκαλεί, αν μη τι άλλο, ότι, με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Κομισιόν θεωρεί πως υπάρχει περιθώριο για αύξηση της φορολογίας στην ακίνητη περιουσία τόσο στην Ελλάδα όσο και σε Σλοβενία- Σλοβακία, με την επισήμανση μάλιστα ότι δεν προβλέπεται καν φόρος στο τεκμήριο ενοικίου, υπονοώντας προφανώς για την Ελλάδα το τεκμήριο ιδιοκατοίκησης και επαναφέροντας στο προσκήνιο τον καταργηθέντα Συμπληρωματικό Φόρο, που έφτανε στο 3%.
Διαπιστώνοντας εν τέλει ότι Ελλάδα, Πορτογαλία και Ισπανία αναδεικνύονται ως οι περιπτώσεις χωρών όπου τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι χαμηλά, παρά το ότι οι συντελεστές φορολόγησης είναι πάνω από το μέσο όρο τόσο στο εισόδημα, όσο και στη κατανάλωση και στα νομικά πρόσωπα, η Κομισιόν επισημαίνει ότι θα ήταν προτιμότερο να κοπούν οι φοροαπαλλαγές, να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα στη συλλογή του ΦΠΑ και στη φορολογική διοίκηση, παρά να αυξηθούν οι συντελεστές.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι ακόμα κι αν αποφύγουμε νέες αυξήσεις φόρων, θα πρέπει να υποστούμε τη πλήρη κατάργηση των φοροαπαλλαγών δηλαδή πολύ απλά από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη...