Σε ασκήσεις γεωπολιτικής ισορροπίας επιδίδεται η Σερβία.
Με το όνειρο της ένταξης στην ΕΕ να απέχει ακόμη από την υλοποίησή του το Βελιγράδι ενισχύει τους δεσμούς με τη Ρωσία, επιχειρώντας ταυτόχρονα να προσελκύσει κινεζικά κεφάλαια για μεγάλα έργα υποδομών.
Η κόντρα των μεγάλων δυνάμεων σε μια στρατηγικής σημασίας γωνιά της Γηραιάς Ηπείρου, που έζησε τον εφιάλτη των πολεμικών συγκρούσεων τη δεκαετία του 1990 δεν είναι φυσικά κάτι νέο. Αλλά, όπως σημειώνει το Bloomberg, σε μια περίοδο που οι σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση διέρχονται τη χειρότερη κρίση από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, η ΕΕ επείγεται να σύρει στο δικό της στρατόπεδο τη Σερβία κι άλλα πέντε κράτη των δυτικών Βαλκανίων και να διευρύνει την επέκτασή της προς Ανατολάς.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται αύριο με τους ομολόγους τους της Σερβίας, της Βοσνίας Ερζεγοβίνης, του Μαυροβουνίου, της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ για να τους πείσουν ότι η ΕΕ είναι ο μοναδικός «εταίρος» που ενδιαφέρεται για τη σταθερότητα της περιοχής και την ευημερία των λαών τους, «σε αντίθεση με αυτούς που συμπεριφέρονται σαν να πρόκειται για γεωπολιτικό παιχνίδι σκάκι», όπως λέει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ. «Η ευρωπαϊκή προοπτική για τα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να παραμείνει μια ειλικρινής δέσμευση και από τις δύο πλευρές», υπογραμμίζει ο Τουσκ σε επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες ενόψει της αυριανής συνόδου. Αν και η συνάντηση δεν αναμένεται να παράξει συγκεκριμένα αποτελέσματα αναφορικά με την ένταξη, θα καταγραφούν ωστόσο οι προθέσεις για περαιτέρω σύνδεση των εν λόγω κρατών με το ευρωπαϊκό μπλοκ.
«Αν δεν συμμορφωθούν οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων με τη δημοκρατική ανάπτυξη, υπάρχει κίνδυνος αστάθειας στην περιοχή. Δεν έχουμε τα περιθώρια να επιβραδύνουμε τη διαδικασία, γιατί θα άνοιγε το παράθυρο για να εισέλθουν άλλοι παίκτες», επεσήμανε ο Σλοβάκος πρώην υπουργός Εξωτερικών και ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στα Βαλκάνια τη διετία 1999-2000, Έντουαρντ Κούκαν στο Bloomberg.
Το πρακτορείο σημειώνει ότι η Ρωσία ασκεί ισχυρή επιρροή -απόηχος της εποχής της ΕΣΣΔ-, αλλά και η Κίνα επιχειρεί να αφήσει το αποτύπωμά της, με ανοίγματα σε χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης μέσω του λεγόμενου φόρουμ 16+1, που περιλαμβάνει και τα Βαλκάνια και το οποίο λειτουργεί ανταγωνιστικά προς ευρωπαϊκά πρότζεκτ, όπως διαπιστώνει έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις σχέσεις ΕΕ-Κίνας.
Όλες οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων αντιμετωπίζουν προβλήματα στην ενταξιακή τους πορεία: από την υψηλή ανεργία, τη διαφθορά, τη φτώχεια και τα ελλείμματα, μέχρι πολιτικά «αγκάθια», όπως τα αμφισβητούμενα σύνορα, η κόντρα Σερβίας Κοσόβου και ΠΓΔΜ-Ελλάδας στο ονοματολογικό.
Η ΕΕ παραμένει ο μεγαλύτερος εμπορικός τους εταίρος και επενδυτής, αλλά η καθυστέρηση στην ένταξη έχει προκαλέσει απογοήτευση στους ντόπιους πληθυσμούς και οι κίνδυνοι καραδοκούν: Την ώρα που η ΕΕ αμφιταλαντεύεται αναφορικά με τη διεύρυνση προς Ανατολάς, η Κίνα εισβάλλει οικονομικά στην περιοχή. Έχει «βάσεις» στα Σκόπια και τη Σερβία, τη μεγαλύτερη χώρα των δυτικών Βαλκανίων, όπου οι επενδύσεις της υπερβαίνουν τα τρία δισ. δολάρια και αναμένεται να διπλασιαστούν. Ταυτόχρονα η Ρωσία διατηρεί σημαντικά ερείσματα στην «ομόδοξη» Σερβία -άλλωστε είναι σύμμαχος του Βελιγραδίου στην κόντρα με την Πρίστινα, καθώς αρνείται να αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος- αλλά και στο Μαυροβούνιο και την ΠΓΔΜ.
Και δεν πρέπει φυσικά να ξεχνούμε και τον ρόλο της Τουρκίας, που εκμεταλλευόμενη το οθωμανικό παρελθόν και τις τουρκικές μειονότητες σε Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κόσοβο και Σκόπια επιθυμεί διακαώς να διευρύνει την επιρροή της...