Στο μέλλον οι εργαζόμενοι με υψηλές δεξιότητες μαθηματικών και γραμματικής θα διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να υποκατασταθούν από μηχανές. Στην Ελλάδα τα στοιχεία είναι απογοητευτικά, καθώς μόνο το 6% των ενηλίκων διαθέτει αυτές τις δεξιότητες σε υψηλό επίπεδο.
Οι ανησυχίες για τη μελλοντική απασχόληση επισημάνθηκαν σε ημερίδα που διοργάνωσε ο ΣΕΒ κατά την οποία ο πρόεδρος Θεόδωρος Φέσσας αναφέρθηκε στο παράδοξο να υπάρχουν σήμερα ένα εκατομμύριο άνεργοι που δεν μπορούν να βρούνε δουλειά και την ίδια ώρα το 60% των επιχειρήσεων να μην μπορεί να καλύψει κενές θέσεις εργασίας λόγω έλλειψης εργαζόμενων με τις κατάλληλες δεξιότητες.
Η έρευνα που παρουσιάστηκε καταδείκνυει την ανάγκη σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση από το νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο. Αναλύοντας τα συμπεράσματα έρευνας του ΟΟΣΑ στο μέλλον οι εργαζόμενοι με υψηλές δεξιότητες γραμματικής και μαθηματικών θα διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να υποκατασταθούν από μηχανές.
Στην Ελλάδα μόνο το 6% των ενηλίκων διαθέτει αυτές τις δεξιότητες σε υψηλό επίπεδο. Μάλιστα, το ίδιο περίπου ποσοστό εμφανίζεται και στους ενήλικες ηλικίας 25 –34 ετών , οι οποίοι θα βρίσκονται στο κέντρο της αγοράς εργασίας τα επόμενα 10 – 20 χρόνια. Το χάσμα αυτό, εύλογα δημιουργεί ανησυχία για τις μελλοντικές επιπτώσεις στην απασχόληση.
Σήμερα στην Ελλάδα, το 38% των εργαζομένων παρουσιάζει τις ίδιες ή χαμηλότερες επιδόσεις από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στις βασικού επιπέδου γραμματικές και μαθηματικές δεξιότητες, καθώς και στις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων με τη χρήση υπολογιστών.
Σε μια δεκαετία, όμως, το ποσοστό αυτό θα έχει μεγαλώσει στο 59%, εάν δεν αναβαθμιστούν οι βασικές δεξιότητες του πληθυσμού! Δηλαδή, οι άνθρωποι, που σήμερα έχουν τις ίδιες ή χαμηλότερες δυνατότητες από τους υπολογιστές σε αυτές τις τρεις βασικές δεξιότητες, δεν θα μπορούν σε μια δεκαετία να χρησιμοποιούν τις δεξιότητές τους κατά πάσα πιθανότητα στην καθημερινή τους εργασία.
Η οδυνηρή πραγματικότητα είναι ότι σήμερα μόνο το 6% των ενηλίκων 25-34 ετών, που σε 10-20 χρόνια θα βρίσκονται στο απόγειο της εργασιακής τους εμπειρίας, διαθέτουν αυτές τις βασικές δεξιότητες σε υψηλό επίπεδο. Συνεπώς, μαζί με την κατάρτιση των εργαζομένων σε νέες δεξιότητες που απαιτούνται από τη νέα τεχνολογική επανάσταση που έρχεται, είναι επιτακτική η ανάγκη να αναβαθμιστούν και οι βασικές δεξιότητες των εργαζομένων.
Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται επειγόντως μια αυτονόητη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο, που να προάγει την ικανότητα των ανθρώπων να διαβάζουν και να κατανοούν ένα κείμενο, να μπορούν να κάνουν στοιχειώδεις μαθηματικούς υπολογισμούς και να επιλύουν ένα καθημερινό πρόβλημα στη δουλειά τους χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
Τυχόν αδράνεια σήμερα σημαίνει ότι στο κοντινό μέλλον, η οικονομία δεν θα μπορεί πλέον να λειτουργεί στοιχειωδώς στην ανταγωνιστική διεθνή αγορά, καθώς θα υπάρχει χάσμα προσφοράς και ζήτησης ακόμη και των πιο βασικών δεξιοτήτων.
Ταυτόχρονα, η κοινωνία θα αντιμετωπίζει τεράστια θέματα απασχολησιμότητας ανθρώπων που θα τους λείπουν δεξιότητες, και, συνακόλουθα προβλήματα οικονομικής ανισότητας, φτώχειας, κοινωνικού αποκλεισμού, και εν τέλει πολιτικής νομιμοποίησης.
Αυτό, όμως, θα είναι αποτέλεσμα δική μας ανεπάρκειας και επιλογών, και όχι αναπόφευκτης αναγκαιότητας λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων.
Η νέα εποχή αυτοματοποίησης και ιδιαίτερα η εισαγωγή τεχνολογιών ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης στην παραγωγή, αναμένεται να οδηγήσει σε επαναπροσδιορισμό παρά σε εξάλειψη θέσεων εργασίας, όπως συνέβη άλλωστε με την εισαγωγή των υπολογιστών τη δεκαετία του ’80 που οδήγησε στη δημιουργία 1500 νέων επαγγελμάτων.
Στην ανάλυση του ΣΕΒ επισημαίνεται ότι η απάντηση βρίσκεται στην αποτελεσματικότερη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την ψηφιακή οικονομία και στην ανάπτυξη της δυνατότητας των νέων να μαθαίνουν διαρκώς και να προσαρμόζονται χωρίς φόβο στις αλλαγές.