Σε τεστ αντοχής δύο σεναρίων θα υποβάλει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ) τις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να εξετάσει την ευρωστία των ισολογισμών τους.
Σύμφωνα με τις παραδοχές που ανακοίνωσε η ΕΒΑ, το δυσμενές σενάριο περιλαμβάνει συνολική μείωση του ΑΕΠ 3,3% στην τριετία 2018-2020, υποχώρηση του πληθωρισμού κατά 2,8% και συνολική μείωση των τιμών των εμπορικών και μη ακινήτων κατά 16,6% την ίδια περίοδο.
Η πορεία του ΑΕΠ
Αναφορικά με το ΑΕΠ στο δυσμενές σενάριο η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 1,3% φέτος και 2,1% το 2019, πριν αναπτυχθεί με 0,2% το 2020. Το βασικό σενάριο προβλέπει ανάπτυξη 2,4% του ΑΕΠ, 2,5% και 2,4% στην τριετία 2018-20.
Οι τιμές των ακινήτων
Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής, οι τιμές των κατοικιών θα υποχωρήσουν φέτος κατά 7,3%, την επόμενη χρονιά κατά 6,7% και το 2020 κατά 3,6%, δηλαδή σωρευτικά 17,6% στην τριετία. Αντιστοίχως, οι τιμές των εμπορικών ακινήτων προβλέπεται να μειωθούν περαιτέρω κατά 9,2% το 2018, κατά 6,1% το 2019 και κατά 2,2% το 2020, δηλαδή σωρευτικά 17,5%. Κι όλα αυτά, την ώρα που το ΑΕΠ- πάντα σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο- θα καταγράψει μείωση 3,2% στην τριετία 2018- 2020.
Ακόμα και το βασικό σενάριο δεν επιτρέπει το παραμικρό χαμόγελο αισιοδοξίας. Έτσι αν και το ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σωρευτικά κατά 7,3% ως το τέλος του 2020, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων θα αυξηθούν κατά 1% (με πτώση 0,5% το 2018) και των εμπορικών ακινήτων κατά μόλις 0,9%!
Αυτό που εκτιμούν παράγοντες της αγοράς είναι ότι αυτές οι δυσοίωνες προβλέψεις της ΕΒΑ, ενσωματώνουν κατ’ αρχάς τις εκτιμήσεις για την πίεση που θα δεχθούν οι εμπορικές τιμές των ακινήτων, από το κύμα των πλειστηριασμών, οι οποίοι σύμφωνα με τις δεσμεύσεις των τραπεζών, θα φτάσουν στους 10.000. Ωστόσο, μόνο και μόνο ότι οι τιμές ακόμα και στο βασικό σενάριο υστερούν σε σχέση με τη δυναμική του ΑΕΠ, δείχνει ότι η κτηματαγορά θα αργήσει πολύ να σταθεί στα πόδια της.
Ανεργία
Η ανεργία θα υποχωρήσει στο 19,9% φέτος και θα συνεχίσει να υποχωρεί στο 18,3% το 2019 και στο 16,6% το 2020, στο βασικό σενάριο. Στο δυσμενές, η ανεργία υπολογίζεται σε 20,6% το 2018, πέφτει στο 20% το 2019 και στο 19,1% το 2020.
Πληθωρισμός
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, στο βασικό σενάριο αναμένεται να είναι 0,9% φέτος, 1% το 2019 και 1,1% το 2020. Στο δυσμενές, είναι μηδενικός τη φετινή χρονιά, διαμορφώνεται σε -1,1% το 2019 και -1,8% το 2020.
Πού βασίστηκε το δυσμενές σενάριο της ΕΒΑ (για όλη την Ευρώπη)
- Απότομες και σημαντικές ανατιμήσεις των ασφαλίστρων κινδύνου στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, οι οποίες θα μεταφερθούν στις ευρωπαϊκές χώρες και θα οδηγήσουν σε αυστηρότερους οικονομικούς όρους.
- Αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ της χαμηλής κερδοφορίας της τράπεζας και της χαμηλής ονομαστικής αύξησης που προκύπτει από τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό θα επηρεάσει ιδίως τις τράπεζες στις χώρες που αντιμετωπίζουν διαρθρωτικές προκλήσεις στον τραπεζικό τους τομέα.
- Η ανησυχία για τη διατηρησιμότητα του δημόσιου και του ιδιωτικού χρέους εν μέσω πιθανών αναπροσαρμογών των ασφαλίστρων κινδύνου και της αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας.
- Κίνδυνοι ρευστότητας στον μη τραπεζικό χρηματοπιστωτικό τομέα με ενδεχόμενες διαρροές στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Κύρια χαρακτηριστικά της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε ολόκληρη την ΕΕ το 2018
Ερωτήσεις και απαντήσεις από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή για τα stress tests
1. Ποιος είναι ο στόχος της δοκιμασίας προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ;
Η δοκιμασία προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ λειτουργεί ως κοινό θεμέλιο στο οποίο μπορούν να βασίσουν οι εθνικές αρχές την εποπτική εκτίμηση της ανθεκτικότητας των τραπεζών σε σχετικές διαταραχές, προκειμένου να προσδιοριστεί οι υπολειπόμενοι τομείς αβεβαιότητας, καθώς και κατάλληλες δράσεις μετριασμού. Επιπλέον, η άσκηση ενισχύει την πειθαρχία της αγοράς μέσω της δημοσίευσης συνεκτικών και λεπτομερών στοιχείων σε επίπεδο τράπεζα- τράπεζα, το οποίο απεικονίζει τον τρόπο με τον οποίο οι ισολογισμοί επηρεάζονται από κοινές διαταραχές.
2. Ποιος εμπλέκεται;
Η δοκιμή ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ ξεκινά και συντονίζεται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και αναλαμβάνεται σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές (ο Ενιαίος Μηχανισμός Εποπτείας (SSM) για τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ), την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ). Η άσκηση του 2018 καλύπτει ένα δείγμα 48 τραπεζών - 33 από τις χώρες SSM - αντιπροσωπεύει περίπου το 70% των συνολικών στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών της ΕΕ. Η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ θα διεξαχθεί στο υψηλότερο επίπεδο ενοποίησης (σε επίπεδο ομίλου).
3. Πώς λειτουργεί στην πράξη;
Η δοκιμή αντοχής σε επίπεδο ΕΕ είναι μια άσκηση εκ των κάτω προς τα άνω. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΑΑ αναπτύσσει μια κοινή προσέγγιση η οποία εφαρμόζεται από όλες τις τράπεζες χρησιμοποιώντας τα εσωτερικά τους μοντέλα. Τα αποτελέσματα των τραπεζών ελέγχονται και εξασφαλίζονται από τις αρμόδιες αρχές. Η κοινή μεθοδολογία επιτρέπει στις Αρμόδιες Αρχές να προβούν σε αυστηρή αξιολόγηση της ανθεκτικότητας των τραπεζών υπό άγχος σε κοινό και συγκρίσιμο τρόπο.
4. Ποιος είναι ο ρόλος της ΕΑΤ;
Η ΕΑΤ είναι υπεύθυνη για τον συντονισμό της άσκησης και την ανάπτυξη μιας κοινής μεθοδολογίας. Η ΕΑΤ υποστηρίζει τη διαδικασία διασφάλισης της ποιότητας παρέχοντας κοινές κατευθυντήριες γραμμές για τη διασφάλιση της ποιότητας και περιγραφικές στατιστικές σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τις κύριες παραμέτρους κινδύνου που θα επιτρέψουν στις αρμόδιες αρχές να διενεργούν ελέγχους συνέπειας και να τους επιτρέπουν να προβαίνουν σε αυστηρή αξιολόγηση της κατάστασης των τραπεζών. Επιπλέον, η ΕΑΤ λειτουργεί ως κόμβος δεδομένων για την τελική διάδοση των αποτελεσμάτων της εξασφάλιση της διαφάνειας και της συγκρίσιμης γνωστοποίησης των αποτελεσμάτων των τραπεζών. Τέλος, η EBA διαδραματίζει βασικό ρόλο στην εξασφάλιση αποτελεσματικής επικοινωνίας και συντονισμού μεταξύ του «σπιτιού» και του οικοδεσπότη στο πλαίσιο των σωμάτων εποπτών.
5. Ποιοι είναι οι ρόλοι της άλλης ΕΚΤ, του ΕΣΣΚ, των εθνικών αρμόδιων αρχών και της ενιαίας Μηχανισμός εποπτείας;
Το ΕΣΣΚ και η ΕΚΤ, σε στενή συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, την ΕΑΤ και τα εθνικά
κεντρικές τράπεζες, είναι υπεύθυνες για το σχεδιασμό των αρνητικών μακροοικονομικών σεναρίων. Η ΕΚΤ επίσης παρέχει το μακροοικονομικό βασικό σενάριο. Αρμόδιες Αρχές, συμπεριλαμβανομένου του SSM για τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ, είναι υπεύθυνοι για την εξασφάλιση ότι οι τράπεζες εφαρμόζουν ορθά την κοινή μεθοδολογία που έχει αναπτύξει η ΕΑΤ. Ειδικότερα, οι αρμόδιες αρχές και ο SSM είναι υπεύθυνες για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας και της ευρωστίας των τραπεζών, υποθέσεις, δεδομένα, εκτιμήσεις και αποτελέσματα. Επιπλέον, είναι υπεύθυνοι για την ποιότητα καθώς και για τις επακόλουθες εποπτικές ενέργειες.
6. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για τα stress tests;
Μετά την έναρξη της άσκησης, οι τράπεζες θα προβούν σε εκτίμηση των επιπτώσεων του αρνητικού σεναρίου στους ισολογισμούς των τραπεζών. Τα αποτελέσματα των τραπεζών θα ελεγχθούν από τις αρμόδιες Αρχές. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εκ νέου υποβολή και πιθανές πρόσθετες επαναλήψεις. Η ΕΒΑ αναμένει να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της την άσκηση μέχρι τις 2 Νοεμβρίου 2018.
7. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά για την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στο 2018 σε ολόκληρη την ΕΕ;
Η άσκηση θα είναι παρόμοια με αυτή που διεξήχθη το 2016 και θα βασίζεται σε μια εκ των κάτω προς τα πάνω προβολή από τράπεζες που υπόκεινται σε περιορισμούς και προσέγγιση στατικού ισολογισμού. Δεν θα συμπεριληφθεί ένα καθορισμένο κατώφλι pass / fail. Οι αρμόδιες αρχές θα χρησιμοποιήσουν τα αποτελέσματα της άσκησης στην διαδικασία εποπτικής εξέτασης και αξιολόγησης (SREP). Η κύρια καινοτομία της άσκησης του 2018 είναι η ενσωμάτωση, για πρώτη φορά, των λογιστικών προτύπων του ΔΠΧΑ 9.
8. Πώς θα επηρεάσει το ΔΠΧΠ 9 τη μεθοδολογία;
Οι τράπεζες που αρχίζουν να υποβάλλουν αναφορές σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ 9 κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018 καλούνται να προβλέψουν πιστωτικές απομειώσεις στο αρνητικό σενάριο βάσει του αναμενόμενου πλαισίου πιστωτικών ζημιών του ΔΠΧΑ 9. Ως εκ τούτου, οι τράπεζες καλούνται να λογοδοτούν για πιστωτικές ζημίες όχι μόνο για ένα δωδεκάμηνο αλλά και με βάση τις απώλειες πιστώσεων κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
9. Πώς θα εξασφαλίσει η ΕΑΤ συνέπεια μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης και των χωρών εκτός Ευρωζώνης τη διεξαγωγή της άσκησης;
Η άσκηση διεξάγεται σε όλη την ΕΕ. Ως εκ τούτου, η συνοχή της βασίζεται σε αυστηρή αξιολόγηση καθώς και σχετικά με τη συγκρισιμότητα των δεδομένων. Για το σκοπό αυτό, δύο στοιχεία είναι ζωτικής σημασίας: (1) μια κοινή μεθοδολογία και σταθερά εφαρμοζόμενους περιορισμούς, όπως ένας στατικός ισολογισμός, ο οποίος θα παρέχει μια κοινή άσκηση για την αντιπαράθεση και σύγκριση των τραπεζών της ΕΕ υπό δυσμενείς συνθήκες της αγοράς · (2) κοινή βάση και δυσμενή μακροοικονομικό σενάριο. Επιπλέον, η ΕΑΤ θα παράσχει συγκριτική ανάλυση στο τέλος της διαδικασίας διασφάλισης της ποιότητας που θα διεξαχθούν από τις αρμόδιες αρχές και τα αποτελέσματα των τραπεζών θα συζητηθούν στο πλαίσιο των συλλόγων των εποπτικών αρχών που συμμετέχουν στις αρχές καταγωγής και υποδοχής, καθώς και στην ΕΑΤ.
10. Πόσο σοβαρό είναι το αρνητικό σενάριο σε σύγκριση με τις προηγούμενες ασκήσεις;
Η δοκιμή αντοχής του 2018 δείχνει υψηλότερο βαθμό σοβαρότητας σε σχέση με τις ασκήσεις του 2014 και του 2016. Η απόκλιση του πραγματικού ΑΕγχΠ της ΕΕ στο αρνητικό σενάριο σε σύγκριση με τη βασική γραμμή είναι υψηλότερη από τις προηγούμενες δοκιμές αντοχής. Σε σύγκριση με την ανάλυση και την ανασκόπηση συνολικού κεφαλαίου η οποία διεξάγεται από το FED το 2017, η σοβαρότητα του σεναρίου προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του EBA κινείται μεταξύ των δυσμενών και πολύ δυσμενή σεναρίων. Το αρνητικό σενάριο σχεδιάστηκε με έναν ισορροπημένο τρόπο και για να είναι εσωτερικά συνεπής, αλλά και για όλες τις δικαιοδοσίες.Επιπρόσθετες εγχώριες πραγματικές και χρηματοοικονομικές διαταραχές έχουν εφαρμοστεί σε ορισμένες χώρες για την αύξηση της σοβαρότητα της απόκλισης του ΑΕΠ από το βασικό σενάριο, έτσι ώστε η σωρευτική αύξηση του ΑΕγχΠ στο πλαίσιο του ΑΕΠ στο δυσμενές σενάριο να είναι αρνητική. Ωστόσο, αυτές οι πρόσθετες διαταραχές δεν αποσκοπούν να αντικατοπτρίζουν κάποια συγκεκριμένη ανισορροπία ή οποιαδήποτε αύξηση της ευαισθησίας των χωρών αυτών σε ένα δεδομένο σοκ.
11. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του αρνητικού σεναρίου;
Οι τράπεζες πρέπει να εφαρμόζουν τα βασικά και αρνητικά σενάρια που ορίζονται ως συνδυασμένο αποτέλεσμα των κραδασμών της εξωτερικής ζήτησης, των χρηματοπιστωτικών κλυδωνισμών και των σοκ στην εγχώρια ζήτηση στην ΕΕ. Οι πιο σημαντικές διαταραχές του αρνητικού σεναρίου θα οδηγήσουν σε:
• απόκλιση του ΑΕΠ της ΕΕ από το βασικό επίπεδο κατά 8,3% το 2020, λόγω της αύξησης της παγκόσμιας αβεβαιότητας και αλλαγές στις προσδοκίες των συμμετεχόντων στην αγορά • αύξηση της ανεργίας κατά 3,3 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2020.
• μείωση του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) στην ΕΕ υπό το αρνητικό σενάριο κάτω από το βασικό σενάριο του 1,9% το 2020
• Μείωση των τιμών των κατοικιών κατά 27,7% κάτω από το βασικό σενάριο έως το 2020 και σωρευτική πτώση των τιμών των κατοικιών κατά 19% περίπου σε επίπεδο ΕΕ.
12. Αντιμετωπίζει το δυσμενές σενάριο το Brexit;
Το αρνητικό σενάριο περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα μακροοικονομικών κινδύνων που θα μπορούσαν να συνδεθούν με το Brexit. Τα στοιχεία του βασικού σεναρίου αντανακλούν ήδη τον μέσο όρο μιας σειράς δυνατών αποτελεσμάτων της εμπορικής σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
13. Πώς θα δημοσιεύονται τα δεδομένα και τα αποτελέσματα;
Η αξιοπιστία της ανάλυσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ βασίζεται στη διαφάνεια και μια από τις πιο σημαντικές πτυχές αυτής της άσκησης είναι η αποκάλυψη ενός μεγάλου αριθμού συγκρίσιμων και συνεπών δεδομένων σε όλη την έκταση την ΕΕ. Το επίπεδο διαφάνειας θα είναι συγκρίσιμο με το προηγούμενο έτος που θα διεξαχθεί το 2016. Η EBA θα εκδώσει δεδομένα σε επίπεδο τράπεζας, συγκεντρωτικές αναφορές και διαδραστικά εργαλεία. Η διαφάνεια μέσω αυτής της γνωστοποίησης θα επιτρέψει στους συμμετέχοντες στην αγορά να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες αντιμετωπίζουν τις υπόλοιπες εστίες ευπάθειας.
14. Πώς θα τροφοδοτούνται τα αποτελέσματα των δοκιμών αντοχής στη διαδικασία SREP και πώς θα χρησιμοποιήσουν οι εποπτικές αρχές αυτά τα αποτελέσματα;
Η ανάλυση ακραίων καταστάσεων στο 2018 σε ολόκληρη την ΕΕ θα αποτελέσει ένα κρίσιμο στοιχείο πληροφοριών στη διαδικασία SREP το 2018. Τα αποτελέσματα της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων θα επιτρέψουν στις αρμόδιες αρχές να εκτιμήσουν την ικανότητα των τραπεζών να ανταποκρίνονται στις εφαρμοστέες ελάχιστες και συμπληρωματικές απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων στο πλαίσιο των συνθηκών έντασης κατά τα κοινά σενάρια και υποθέσεις. Επιπλέον, τα αποτελέσματα θα αποτελέσουν ένα στέρεο έδαφος για συζήτηση με τους εποπτικούς φορείς και τις μεμονωμένες τράπεζες, προκειμένου να κατανοηθεί η σχετική διαχείριση όπως ο τρόπος με τον οποίο ο προγραμματισμός τους μπορεί να επηρεαστεί από τα stress tests και κατά συνέπεια να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες θα είναι πάνω από τις ισχύουσες κεφαλαιακές απαιτήσεις και απαιτήσεις ρευστότητας. Για τις διασυνοριακές τράπεζες, τα αποτελέσματα της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων αποτελούν ζωτική πληροφορία για τους σκοπούς της SREP. Ως εκ τούτου, αυτά θα συζητηθούν στο πλαίσιο των ειδικών σωμάτων εποπτικών αρχών. Οποιαδήποτε μέτρα επηρεάζουν τις πρόσθετες απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων (απαιτήσεις του πυλώνα 2), θα συμφωνηθούν από κοινού, όπως απαιτείται από τη νομοθεσία των κοινών αποφάσεων περί προληπτικής εποπτείας