Παρά τις ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα που προβλέπει ο νόμος 4495/2017 η προσέλευση για την τακτοποίηση δεν είναι αναμενόμενη.
Μέχρι σήμερα έχουν γίνει, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, μόλις 54.062 βεβαιώσεις μεταβίβασης, ενώ σε επεξεργασία βρίσκονται 35.991 αιτήσεις. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (09/01/2018), το σύνολο των αυθαιρέτων από τους νόμους 4495/17, 4178/13 και 4014/11 ανέρχεται στα 888.109, με το συνολικό αριθμό βεβαιώσεων μεταβίβασης να είναι 1.452.217.
Τα έσοδα από τον ν. 4014/11 ήταν περισσότερα από 1 δισ. ευρώ, όταν για τον ν. 4178/13 έφταναν τα 990 εκατ. ευρώ και για τον ν. 4495/17 τα 12,1 εκατ. ευρώ.
Τα πρόστιμα και οι εκπτώσεις
Τα παράβολα προστίμων υπολογίζονται ανάλογα με την έκταση του αυθαίρετου κτίσματος.
Ειδικότερα:
- 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή – χρήση μέχρι 100 τ.μ.
- 500 ευρώ για κτίριο – χρήση άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 500 τ.μ.
- 1.000 ευρώ για κτίριο-χρήση άνω των 500 τ.μ. και μέχρι 2.000 τ.μ.
- 4.000 ευρώ για κτίριο – χρήση άνω των 2.000 τ.μ. και μέχρι 5.000 τ.μ.
- 10.000 για κτίριο – χρήση μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.
Το πρόστιμο αυξάνεται:
- Κατά 10% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί από τις 9/10/2018 έως 8/2/2019.
- Κατά 20% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί μετά τις 9/2/2019
- Κατά 10% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.
Μειωμένα πρόστιμα
- Μειώσεις εξακολουθούν να ισχύουν για ΑμεΑ που καταβάλλουν το 15-20% του προστίμου ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας και το εισόδημα.
- Για παλιννοστούντες ομογενείς και πολύτεκνους που καταβάλλουν το 20% του προστίμου οι πρώτοι και το 20-50% οι δεύτεροι ανάλογα με τις περιπτώσεις π.χ.:
- Τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 40.000 ευρώ καταβάλλουν ποσοστό 30% του προστίμου. Οι διατάξεις εφαρμόζονται και για τις μονογονεϊκές οικογένειες.
- Πολύτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 80.000 ευρώ καταβάλλουν ποσοστό 20% του ενιαίου ειδικού προστίμου. Πολύτεκνοι με δευτερεύουσα κατοικία (επιφάνεια μικρότερη των 80 τ.μ.) καταβάλλουν το 50% του προστίμου.
- Σε μακροχρόνια ανέργους που καταβάλλουν το 30% του προστίμου.
- Σε δικαιούχους επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης που καταβάλλουν το 20% του προστίμου.
- Εάν για την υπαγωγή αυθαιρέτων ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες στατικής ενίσχυσης με την εκπόνηση στατικής μελέτης το ενιαίο πρόστιμο μειώνεται από 30% έως και 60% ανάλογα με την σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής.
- Επίσης τα πρόστιμα μειώνονται σε κτίσματα που δεν έχουν οικοδομική άδεια αλλά έχουν υπερβάσεις δόμησης μικρότερες από 100 έως 500 τ.μ.
- Αυθαίρετες κατοικίες που έχουν κατασκευαστεί μεταξύ 1983 – 1993.
- Αυθαίρετα σε περιοχές εκτός σχεδίου και στις οποίες εκκρεμεί η έγκριση πολεοδομικής μελέτης.
- Αυθαίρετα υπόγεια – εσωτερικούς εξώστες (πατάρια) – σοφίτες.
- Στάσιμους οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων που δεν είναι παραλιακοί και κοντά σε χιονοδρομικά κέντρα και έχουν κατασκευαστεί πριν το 1993.
- Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα να μειωθεί κατά 20% η οφειλόμενη εισφορά εντός ιδιοκτήτη ακινήτου – για ακίνητα που μπαίνουν στο σχέδιο πόλης.