Με μαύρο φόρεμα σε στυλ πουκάμισο κουμπωμένο ως το λαιμό, λεπτή ζώνη, μαύρες πλατφόρμες με κορδέλες μπαλαρίνας και φυσικά, αέρινα μαλλιά, η Δανάη Στράτου έφτασε στην παρουσίαση των Αισχυλείων για να παρουσιάσει την κεντρική εγκατάσταση του Φεστιβάλ που επιμελείται η ίδια.
Το έργο της Δανάης Στράτου έχει τίτλο «Πάνω στη γη, κάτω από τα σύννεφα» και εγκαινιάζει τα φετινά Αισχύλεια, τη γιορτή-θεσμό του Δήμου Ελευσίνας, την Παρασκευή 9 Ιουνίου.
«Είμαι εικαστικός και θα σας ξεναγήσω στο έργο μου ένα βιντεάκι» είπε, χωρίς πολλά χαμόγελα, στακάτα, διαβάζοντας κείμενο και χωρίς πολλά βλέμματα στους φωτογράφους.
Η Δανάη Στράτου άρχισε να επεξεργάζεται το πρότζεκτ των Αισχυλείων το καλοκαίρι του 2015. Ήταν το καλοκαίρι της μεγάλης προσφυγικής έκρηξης με τα άψυχα κορμιά των Σύρων στις θάλασσες του Αιγαίου.
«Πάγωσα όταν έβλεπα άψυχα κορμιά μεταναστών στη θάλασσα»
«Πάγωσα» μας είπε. «Πώς να δημιουργήσεις, υπάρχει λόγος σε τέτοιες συνθήκες να κάνει κανείς τέχνη;» αναρωτήθηκε, για να πάρει έμμεση απάντηση μέσα από το ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουσάφτη «Αγέλαστος Πέτρα» όπου ρωτούν τον άστεγο που ακολουθεί η κάμερα στην καθημερινότητά του «Πού μένεις;», για να να έρθει η αφοπλιστική απάντηση «μα φυσικά κάτω από τα σύννεφα».
Αυτό, ήταν το κλειδί για να ξεμπλοκάρει η εικαστικός και να αναρωτηθεί μήπως τελικά, το ποσό που θα πήγαινε στην εγκατάστασή της, έπρεπε να διατεθεί στους πρόσφυγες. «Όχι» ήταν η απάντησή της, αφού τελικά δεν θα αρκούσε, όπως είπε, για να λύσει το πρόβλημα.
«Αν έχεις συνείδηση της ιστορικής στιγμής στην οποία ζεις μπορείς να δημιουργήσεις» και η Δανάη Στράτου και στράφηκε στον μύθο της Περσεφόνης που ζούσε τον μισό χρόνο στη γη και τον υπόλοιπο στον Αδη, για να παρουσιάσει ένα έργο επίπεδο, που να οριοθετεί το πάνω με το κάτω, κάτι σαν θάλασσα.
Τα κιούπια με το νερό μέσα στο οποίο αντανακλά ο ήλιος ήταν το κατάλληλο στοιχείο. Πήλινα αγγεία, πολύτιμα, γιατί μέσα σε αυτά φυλάσσουμε λάδι, σιτηρά και στην αρχαιότητα μέσα σε αυτά έθαβαν τα μωρά. Σαν ψυχές που αντανακλούν στον ουρανό, όπως είπε η εικαστικός.
«Δεν έφτιαξα τα πιθάρια στην Κίνα αλλά στην Κρήτη για να δώσω δουλειά στον τόπο»
Για την εγκατάσταση αυτή της Δανάης Στράτου χρειάστηκαν 1000 πιθάρια.
«Δεν πήγα να τα φτιάξω στην Κίνα και να μου στοιχίσουν το 1/5 της τιμής, αλλά απευθύνθηκα σε τεχνίτες της Κρήτης γιατί ήθελα να δοθεί δουλειά στον τόπο μας» είπε η Δανάη Στράτου, τονίζοντας πως για το έργο της, δούλεψαν επίσης όσοι τα μετέφεραν και τα τοποθέτησαν στα 3 στρέμματα του Ελαιουργείου, μηχανικοί, τοπογράφοι, κάμερες, πάνω από 30 άτομα.
Επιπλέον στον χώρο μπήκαν 1.500 κυβικά χώματος, για να στηθεί η εγκατάσταση, που πιθανών βοηθήσουν και τους επόμενους καλλιτέχνες στο χώρο.
Πρόκειται για μια μεγάλης κλίμακας εγκατάσταση, ειδικά φτιαγμένη για το Παλαιό Ελαιουργείο και την Ελευσίνα με βασικά υλικά το χώμα και το νερό, και με κυρίαρχο μορφολογικό στοιχείο το πήλινο αγγείο, το έργο έρχεται σε διάλογο με την πλούσια ιστορική διαστρωμάτωση της Ελευσίνας από την αρχαιότητα ως τη μακροχρόνια βιομηχανική ιστορία της πόλης και τη δομή της σήμερα. «Δύσκολος χώρος, ανταγωνιστικός με τα έργα» σημείωσε η εικαστικό, ωστόσο όπως είπε τον αφουγκράστηκε, τόσο τον αρχαιολογικό χώρο όσο και τον βιομηχανικό και αυτο την ενέπνευσε να συνδέσει ιστορικά στοιχεία με τη ζωή μας σήμερα.
1000 πιθάρια έχουν τοποθετηθεί σε όλες τις διαδρομές ανάμεσα στα κτήρια του παλιού ελαιουργείου, έργο, που εμπλέκει στην «αφήγησή» του, το μύθο της Δήμητρας και της Περσεφόνης, τη θνητότητα, την έννοια του ταξιδιού, την υπαρξιακή αναζήτηση ενός προορισμού και τη μετανάστευση, ως φαινόμενο που καθόρισε την ιστορία της περιοχής, αλλά που επίσης επαναλαμβάνεται σε όλη την διάρκεια της ιστορίας της ανθρωπότητας.
Η εγκατάσταση της Δανάης Στράτου στο παλιό ελαιουργείο της Ελευσίνας θα διαρκέσει από τις 9 έως και τις 30 Ιουνίου, ενώ στο κλείσιμο των Αισχυλείων, που φέτος γιορτάζουν και την ανάληψη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021, θα παρουσιαστεί ακόμα μία έκθεση της Δανάης Στράτου, που αφορά στο έργο της με τα στοιχεία της φύσης.
Σύμφωνα με την εικαστικό, μέσα από ένα τέτοιο έργο εγείρονται ευρύτερα θέματα όπως ο ρόλος της τέχνης σε μία εποχή κρίσης, η πολιτική και ηθική χροιά της τέχνης, η ικανότητα της να ενεργοποιεί την μνήμη και να ευαισθητοποιεί την ιστορική συνείδηση αλλά και ο τρόπος που η παραγωγή ενός καλλιτεχνικού έργου εμπλέκει την κοινότητα και το ανθρώπινο δυναμικό μίας περιοχής ειδικά υπό τις σημερινές συνθήκες.
Το φετινό πρόγραμμα των Αισχυλείων είναι εξαιρετικά πλούσιο, με θέατρο, περφόρμανς, εγκαταστάσεις, συναυλίες, κινηματογράφος και εργαστήρια και θα διαρκέσει από τις 9 Ιουνίου έως και τις 30 Νοεμβρίου.
60 εκδηλώσεις στο σύνολο, σε ένα πρόγραμμα που θα βρείτε ΕΔΩ.
Δανάη Στράτου, «Πάνω στη Γη Κάτω από τα Σύννεφα, 2017»
Εγκατάσταση, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας