Ιδιαίτερα αυξημένο φόρο εισοδηματος κινδυνεύουν να πληρώσουν εκατομμύρια φορολογούμενοι, καθώς με χτεσινή του εγκύκλιο προς τις εφορίες το υπουργείο Οικονομικών «υπενθυμίζει» τα τεκμήρια-φωτιά που θα ισχύσουν για τα εισοδήματα του 2011.
Επισημαίνεται ότι τα νέα τεκμήρια που αφορούν σπίτια, αυτοκίνητα, πισίνες και σκάφη αναψυχής νομοθετήθηκαν το καλοκαίρι και είναι ιδιαίτερα αυξημένα σε σχέση με τα περσινά. Ειδικότερα, οι αυξήσεις των τεκμηρίων διαβίωσης φτάνουν το 30% για τα ακίνητα, το 70% για τα αυτοκίνητα και το 200% για τα σκάφη αναψυχής. Ουσιαστικά, με τις αυξήσεις αυτές το υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να πιάσει τους φορολογούμενους οι οποίοι δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα αλλά την ίδια στιγμή διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία όπως ακίνητα, αυτοκίνητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με τα νέα αυξημένα αντικειμενικά τεκμήρια θα πληρώσουν ακόμα και όσοι δηλώνουν εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης καταργούν στην πράξη την απαλλαγή από τον φόρο. Αρκεί ο φορολογούμενος να έχει ένα μικρό σπίτι ή ένα αυτοκίνητο, για να πιαστεί στην παγίδα των τεκμηρίων και να πληρώσει φόρο, ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματός του, ακόμα κι αν έχει μηδενικό εισόδημα. Μάλιστα στα νέα τεκμήρια κινδυνεύουν να πιαστούν και όσοι έχουν στεγαστικά δάνεια αφού οι δόσεις λαμβάνονται και αυτές υπόψην.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι η εφορία θα συνυπολογίσει ως ελάχιστα έξοδα διαβίωσης τα 3.000 ευρώ για άγαμο και τα 5.000 ευρώ για έγγαμο. Αυτό το ποσό θα προστίθεται στην ετήσια αντικειμενική δαπάνη (δείτε παρακάτω) για την κατοικία, το αυτοκίνητο, κλπ, προκειμένου να υπολογιστεί το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα.
Τεκμήρια ακινήτων
Ειδικότερα, η αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή της μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως ακολούθως:
- μέχρι και 80 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο,
- από 81 μέχρι και 120 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 65 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο,
- από 121 μέχρι και 200 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 110 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο,
- από 201 έως 300 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 200 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και
- από 301 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 400 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Μάλιστα αν η κατοικία βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης άνω των 1.500 ευρώ, το τεκμήριο ανεβαίνει ακόμα υψηλότερα, ενώ για μονοκατοικίες το ποσό προσαυξάνεται κατά 20%.
Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας. Ως βοηθητικοί χώροι σε περίπτωση πολυκατοικίας θεωρούνται η αποθήκη ή το γκαράζ μέσα στην ίδια οικοδομή ενώ στην περίπτωση μονοκατοικίας, η αποθήκη, ο χώρος στάθμευσης, το λεβητοστάσιο, η αποθήκη καυσίμων, το κλιμακοστάσιο εφόσον οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε λειτουργική ενότητα με αυτή και δεν είναι κοινόχρηστοι.
Τεκμήρια αυτοκινήτων
Για τα αυτοκίνητα, τα νέα αυξημένα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης ορίζονται ως εξής:
- για τα αυτοκίνητα μέχρι 1200 κυβικά εκατοστά σε 4.000 ευρώ,
- για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1200 κυβικών εκατοστών προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά μέχρι τα 2.000 κυβικά εκατοστά,
- για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 2.000 κυβικών εκατοστών προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά και μέχρι 3.000 κυβικά εκατοστά και
- για αυτοκίνητα μεγαλύτερα από 3.000 κυβικά εκατοστά προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
Τεκμήρια για σκάφη αναψυχής
Για μηχανοκίνητα σκάφη, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη ορίζεται στο ποσό των 4.000 ευρώ για όσα έχουν μήκος μέχρι 5 μέτρα ενώ για όσα είναι πάνω από 5 μέτρα το ποσό αυξάνεται κατά 2.000 ευρώ το μέτρο.
Για ιστιοφόρα, μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρο ενδιαίτησης, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη ορίζεται ως εξής:
- για τα ολικού μήκους μέχρι και 7 μέτρα, 12.000 ευρώ,
- για τα πάνω από 7 και μέχρι 10 μέτρα ολικού μήκους προστίθενται 3.000 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
- για τα πάνω από 10 και μέχρι 12 μέτρα ολικού μήκους προστίθενται 7.500 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
- για τα πάνω από 12 και μέχρι 15 μέτρα ολικού μήκους 15.000 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
- για τα πάνω από 15 και μέχρι 18 μέτρα ολικού μήκους 22.500 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους,
- για τα πάνω από 18 και μέχρι 22 μέτρα ολικού μήκους 30.000 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους και
- για τα πάνω από 22 μέτρα ολικού μήκους προστίθενται 50.000 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους.
Τεκμήρια στις πισίνες
Για τους κατόχους πισίνας, το «χαράτσι» είναι στα 160 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο για πισίνες μέχρι 60 τετραγωνικά. Αν η πισίνα είναι πάνω από 60 τετραγωνικά, τότε η ετήσια αντικειμενική δαπάνη ανεβαίνει στα 320 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Παραδείγματα
- Άγαμος φορολογούμενος με κύρια κατοικία 50 τ.μ. και καινούργιο αυτοκίνητο 1.200 κ.ε. θα πληρώσει 400 ευρώ ακόμα κι αν δηλώσει μηδενικό εισόδημα. Κι αυτό γιατί με βάση τα νέα τεκμήρια διαβίωσης, η εφορία θα υπολογίσει ότι ο συγκεκριμένος φορολογούμενος έχει ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης 3.000 ευρώ και έξοδα 2.000 ευρώ για τη χρήση και τη συντήρηση της κατοικίας και άλλα 4.000 ευρώ για το αυτοκίνητο. Συνολικά δηλαδή το τεκμαρτό του εισόδημα είναι 9.000 ευρώ και άρα τα 4.000 ευρώ που είναι πάνω από το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ φορολογούνται με συντελεστή 10% και έτσι προκύπτει καταβολή φόρου 400 ευρώ.
- Έγγαμος φορολογούμενος χωρίς παιδί με κύρια κατοικία 100 τ.μ., και αυτοκίνητο 1.600 κυβικών θα έχει τεκμαρτό εισόδημα 15.900 ευρώ και θα πληρώσει 1.400 ευρώ τουλάχιστον. Κι αυτό γιατί η εφορία θα του υπολογίσει 5.000 ευρώ ως ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης, 4.500 ευρώ για την κατοικία και 6.400 ευρώ για το αυτοκίνητο. Έτσι ακόμα κι αν έχει δηλώσει εισόδημα κάτω από 15.900 ευρώ, η εφορία θα τον καλέσει να πληρώσει τα 1400 ευρώ που αναλογούν στο τεκμαρτό εισόδημα.
- Έγγαμος φορολογούμενος με ένα παιδί, ετήσιο εισόδημα 16.000 ευρώ, κύρια κατοικία 120 τ.μ. και αυτοκίνητο 1.800 κ.ε. θα πληρώσει 2200 ευρώ. Κι αυτό γιατί η εφορία θα υπολογίσει ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης 5.000 ευρώ, κατοικίας 5.800 ευρώ και αυτοκινήτου 7.600 ευρώ. Σύνολο 18.400. Ο φόρος που του αναλογούσε στα 16.000 ευρώ θα ήταν 1580 ευρώ αλλά λόγω των τεκμηρίων θα ανέβει στα 2020 ευρώ και αν συνυπολογιστεί και η ετήσια εισφορά φτάνει στα 2.204 ευρώ.