Πώς επικράτησε ο Τραμπ -Τα τρολ, το twitter και οι ορδές των φαν στα social media [εικόνες]

Ο βασιλιάς των ακινήτων κυριάρχησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χάρη στις ορδές των φαν του που φάνηκαν πολύ δραστήριοι και χάρη σε μια επιθετική επικοινωνιακή πολιτική.

Μερικές ημέρες πριν την εκλογή του, ο Ντόναλντ Τραμπ επέδειξε εξαιρετική αυτοσυγκράτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ως τότε συνηθισμένος σε παράτολμες δηλώσεις, ειδικά στον λογαριασμό του στο Twitter, το οποίο έχει 13,6 εκατομμύρια followers. Την τελευταία εβδομάδα πριν την εκλογή του, η New York Times έγραψε ότι η ομάδα επικοινωνιολόγων του Τραμπ του είχε απαγορεύσει να ανεβάζει νέα μηνύματα στο Twitter πριν να δώσει την συγκατάθεσή της η εκπρόσωπός του. Η είδηση διαψεύστηκε από την προεκλογική ομάδα του, αλλά αναπαράχθηκε στα μίντια όλου του πλανήτη. Σημάδι ότι το κοινό έχει εμμονή με την επικοινωνία μέσω ίντερνετ του Ντόναλντ Τραμπ. Σημάδι, επίσης, ότι τα social media έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην νικηφόρα προεκλογική του εκστρατεία.

«Δεν είναι ότι λατρεύω τα social media, αλλά με βοήθησαν να περάσω το μήνυμά μου. Οταν με κατηγορούν για κάτι, μπορώ άμεσα να απαντάω», δήλωσε ο Τραμπ, στην τηλεόραση CBS, το περασμένο σαββατοκύριακο, μετά την εκλογή του.

Ξεπέρασε τον Ομπάμα
Το 2008, ο Μπαράκ Ομπάμα κέρδισε το προσωνύμιο «πρόεδρος Facebook», χάρη σε μια στρατηγική επικοινωνία που ήταν προσανατολισμένη στα social media και είχε μια ασυναγώνιστη χρήση των δεδομένων στο ίντερνετ. Οκτώ χρόνια αργότερα, ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε μια άλλη οπτική ενός υπερ-καλωδιωμένου προέδρου, ο οποίος χρησιμοποιεί όλες τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών.
Ο Τραμπ ήταν ξετρελαμένος με το Twitter πολύ πριν κατέβει για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών. Χρησιμοποίησε τον λογαριασμό του για να περάσει τις ιδέες του, για να διαφημίσει την καμπάνια του, συνήθως αργά το βράδυ. Στο Twitter ο Τραμπ έγραφε με κεφαλαία και έβριζε τους δημοσιογράφους, τις γυναίκες, τους πολιτικούς, τα μίντια, τους δικηγόρους, ακόμη και την Μις Κόσμος! Αγαπημένο του θύμα στο Twitter ήταν η Χίλαρι Κλίντον την οποία στόλιζε τακτικά με κοσμητικά επίθετα, όπως «στριμμένη», «κακιά» κλπ και είχε εκφράσει από καιρό την πρόθεσή του να την κλείσει φυλακή.
Η New York Times κάθησε και μέτρησε ότι 282 άτομα δέχτηκαν ύβρεις από τον Τραμπ, μέσω Twitter, σε έναν χρόνο. Αυτή η επιθετική στρατηγική επέτρεψε στον ρεπουμπλικάνο υποψήφιο να βρίσκεται στην πρώτη σελίδα ΜΜΕ που ήταν αφοσιωμένα στην Χίλαρι. Κυρίως, το στιλ του Τραμπ ήταν ριζικά αντίθετο από εκείνο της αντιπάλου του, η επικοινωνία του ήταν ιδιαίτερα στοχευμένη. Αντίθετα, η Χίλαρι δεν μπόρεσε ποτέ να φτάσει σε αυτό το επίπεδο επικοινωνίας. «Πόσα άτομα από την ομάδα σου των 823 εργαζομένων χρειάζεσαι για να απαντήσεις στο tweet μου;», της είχε γράψει, διασκεδάζοντας ο Τραμπ, κατά την προεκλογική εκστρατεία, στις αρχές του περασμένου Ιουνίου και της θύμισε ότι οφείλει απαντήσεις για τα σβησμένα e-mails.

Αλλά εκτός από τα προσωπικά του tweets, ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε και από τη στήριξη μιας ορδής φανατικών υποστηρικτών, ιδιαίτερα κινητοποιημένων. Πολλές πλατφόρμες στο διαδίκτυο κυριάρχησαν ως τόποι διαλόγου των οπαδών του, όπως το ακροδεξιό σάιτ Breitbart News ή ακόμη και τα WikiLeaks, τα οποία του πρόσφεραν μια ανέλπιστα μεγάλη στήριξη. Τα φόρουμ 4chan, 8chan και Reddit έγιναν φωλιές διαμαρτυρίας για χάρη του. Ενα από τα subreddits (υπο-φόρουμ) που έγιναν εξαιρετικά δημοφιλή ήταν το The_Donald, το οποίο έχει πάνω από 276.949 μέλη. Αυτά τα σάιτ χρησίμευσαν για να τροφοδοτούν άλλα ιντερνετικά κινήματα, υπερσυντηρητικά, όπως το Gamergate, με τα οποία οι οπαδοί του Τραμπ μοιράζονται το λεξιλόγιο και τις αξίες.

Αυτοί οι στρατευμένοι γραφιάδες αντιτίθενται στο politically correct, και είναι εχθροί των «social justice warrior» (επί λέξει «μαχητές των κοινωνικών δικαιωμάτων»): έβριζαν άκοπα τους υπερασπιστές των δικαιωμάτων των γυναικών, τους LGBT και τους αντι-ρατσιστές. Ορδές από τρολ έκαναν συστηματικό bulling στους αντιπάλους τους.
Η γενιά των νέων οπαδών του Τραμπ είναι κυριολεκτικά η γενιά του Web και χρησιμοποίησαν αυτή την κουλτούρα για να διαφημίσουν τις ιδέες τους. Ο Pepe, ένα σκίτσο βάτραχου το οποίο χρησιμοποιήθηκε από το 4chan και Reddit για να εκφράσει τις ιδέες τους, έγινε έμβλημα για τους φιλο-τραμπικούς.

Κάποιοι δημιούργησαν ψεύτικους λογαριασμούς στο Twitter λέγοντας ότι με ένα απλό SMS μπορείς να ψηφίσεις, ώστε να οδηγήσουν σε λάθος τους ψηφοφόρους των Δημοκρατικών. «Είμαστε οι πρώτοι που κερδίσαμε τον πόλεμο των meme», δηλώνει ικανοποιημένος ένας χρήστης του subreddit The_Donald.

Οι οπαδοί του Τραμπ χρησιμοποίησαν κατά κόρον ψεύτικους λογαριασμούς στο twitter. Αυτά τα «bots», που βγαίνει από τη λέξη robots, ήταν προγραμματισμένα για να κάνουν Like στα μηνύματα του υποψηφίου προέδρου ή για να στείλουν μηνύματα υπέρ του Τραμπ σε άλλους χρήστες. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιήθηκε και από την Χίλαρι Κλίντον, αλλά όχι στο βαθμό που το έκανε ο αντίπαλός της. Στο τρίτο debate μεταξύ των δύο, ένα γεγονός που σχολιάστηκε κατά κόρον στο ίντερνετ, τα «bots» που μοίραζαν περιεχόμενο υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ ήταν 7 φορές περισσότερα από αυτά της Χίλαρι Κλίντον, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το πανεπιστήμιο του Οξφορντ. Ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο debate, περίπου το 1/3 των tweets υπέρ του Τραμπ πραγματοποιήθηκε από αυτόματους λογαριασμούς.
Βέβαια, με ή χωρίς bots, το Twitter δεν μπορεί να θεωρηθεί ακριβής καθρέφτης της αμερικανικής κοινωνίας. Το social media αριθμεί 350 εκατομμύρια χρήστες, ενώ το Facebook διαθέτει 1,79 δις χρήστες. Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν παρών, φυσικά, και στο μέσο που ίδρυσε ο Μαρκ Ζούκεμπεργκ. Εκεί, ο υποψήφιος πρόεδρος χρησιμοποίησε μια πιο κλασική επικοινωνία και μοιραζόταν με τα 13 εκατομμύρια των οπαδών του τα νέα της προεκλογικής του εκστρατείας.
Κι όλα αυτά σε ένα επικοινωνιακό τοπίο όπου κανένα μεγάλο αμερικανικό Μέσο δεν στήριξε τον Τραμπ. Για να ισοφαρίσει το μειονέκτημά του απέναντι στα μεγάλα ΜΜΕ, ο ρεπουμπλικανός υποψήφιος εξαπέλυσε έναν επικοινωνιακό πόλεμο χωρίς προηγούμενο στα social media, εμποτίζοντας κυριολεκτικά το ίντερνετ με ειδήσεις άλλοτε αληθινές και άλλοτε ψευδείς.

Μια έρευνα του αμερικανικού σάιτ BuzzFeed αποκάλυψε ότι εκατό περίπου σάιτ υπέρ του Τραμπ τα χειρίζονταν κάποιοι στα Σκόπια, και προπαγάνδιζαν ψεύτικες ειδήσεις ώστε να πάρουν «κλικ» και να κερδίσουν χρήματα. Σύμφωνα με ανάλυση του buzzfeed.com σε 2.282 post στο Facebook, το 12,3% ήταν ψεύτικες ιστορίες και το 25,4% ένα μείγμα αλήθειας και ψεύδους, όταν αφορούσαν τον Τραμπ. Αντίστοιχα, τα ψέμματα ήταν μόνο 4,7% όταν αφορούσαν την Χίλαρι.
Σήμερα, πάνω από το 51% των Αμερικανών χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με μελέτη του Nieman Lab. Ανάμεσά τους, το 87% χρησιμοποιεί το Facebook και το 18% χρησιμοποιεί το Twitter.
Το πρόβλημα με τις ψευδο-ειδήσεις για τον Τραμπ στο Facebook ήταν τόσο μεγάλο που ο Μαρκ Ζούκεμπεργκ αναγκάστηκε να κάνει δηλώσεις το Σάββατο μετά τις αμερικανικές εκλογές, μέσα από την προσωπική του σελίδα. «Σε όλα τα περιεχόμενα που δημοσιεύονται στο Facebook, εκτιμούμε ότι το 99% είναι αυθεντικά γεγονότα. Ο αριθμός των ψευδών ειδήσεων είναι πολύ μικρός και δεν ανήκουν μόνο σε ένα πολιτικό κόμμα», σχολίασε. «Είναι ελάχιστα πιθανό αυτό το είδος των αναρτήσεων να επηρέασαν το εκλογικό αποτέλεσμα», πρόσθεσε. Ο ιδρυτής του Facebook δεσμεύτηκε, ωστόσο, ότι θα καλυτερεύσει τους ελέγχους του μέσου για να καταπολεμήσει την διάδοση ψεύτικων άρθρων.