Χέγκελ, Γκιμπράν, Μπρωντέλ, Πρωταγόρας -Τα τσιτάτα που επιστράτευσε ο Τσίπρας στη Βουλή

Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να σχολίασε ειρωνικά ότι ο λογογράφος του πρωθυπουργού μπέρδεψε τις ομιλίες του Αλέξη Τσίπρα, όμως ο συγγραφέας του λόγου του είχε κοπιάσει αναδιφώντας σε τσιτάτα πνευματικών ανθρώπων.

Απόδειξη ότι στη διάρκειας περίπου 25 λεπτών ομιλία του για την Παιδεία, ο Αλέξης Τσίπρας είχε αναφορές από «τσιτάτα» κάθε λογής: Από τον Φρίντριχ Χέγκελ μέχρι τον Χαλίλ Γκιμπράν. Και από τον Φερνάν Μπρωντέλ ως τον Πρωταγόρα.

Ο Χέγκελ

Ο Πρωθυπουργός έκανε και αναφορά στον Γκέοργκ Βίλχελμ Φρίντριχ Χέγκελ τον διάσημο Γερμανό φιλόσοφο και εκπρόσωπο του γερμανικού ιδεαλισμού, ο οποίος επηρέασε βαθιά τη δυτική φιλοσοφία και έγινε γνωστός για τη διαλεκτική θεωρία του.

«Ολες οι αγελάδες φαίνονται μαύρες στο σκοτάδι» ήταν το «τσιτάτο» που χρησιμοποίησε από τον Χέγκελ ο Αλέξης Τσίπρας στη Βουλή για να προσθέσει: «Φαίνονται, δεν είναι! Δεν θα επιτρέψουμε να καλύψουν την Ελλάδα στο σκοτάδι. Εμείς ήρθαμε στην κυβέρνηση για να βάλουμε οριστικό τέλος στις παθογένειες που μας έφεραν ως εδώ».

Ο Φερνάν Μπρωντέλ

«Ο πολίτης θα πρέπει να καταλαβαίνει όχι μόνο τι γίνεται γύρω του, αλλά όλες τις σελίδες της εφημερίδας που διαβάζει» ήταν η φράση που χρησιμοποίησε ο Πρωθυπουργός για να πει ότι θέλει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα κάνει τους μαθητές «να κατανοήσουν πλήρως την πραγματικότητα που τους περιβάλλει, όχι για να την κρατήσουν ίδια αλλά για να θελήσουν να την αλλάξουν». Είναι μια φράση του Φερνάντ Μπρωντέλ (Fernand Braudel, 24 Αυγούστου 1902–27 Νοεμβρίου 1985), ήταν ο σπουδαιότερος Γάλλος ιστορικός της μεταπολεμικής περιόδου, και εξέχουσα μορφή της Σχολής Annales. Ως η κύρια μορφή της Σχολής Annales της ιστοριογραφίας κατά τις δεκαετίες του 1950 και 1960, άσκησε τεράστια επιρροή στη γραφή της ιστορίας στη Γαλλία και σε άλλες χώρες. Ο Μπρωντέλ έχει θεωρηθεί ως ένας από τους σπουδαιότερους εκείνους ιστορικούς που έχουν δώσει έμφαση στο ρόλο μεγάλης κλίμακας κοινωνικοοικονομικών παραγόντων στη γραφή και αφήγηση της ιστορίας. Είναι επίσης δυνατόν να θεωρηθεί ως ένας από τους προδρόμους της Θεωρίας Παγκόσμιων Συστημάτων.

Ο Πρωταγόρας

Θέλοντας να υπερασπιστεί τους ανθρώπους του εκπαιδευτικού συστήματος (καθηγητές, δασκάλους, εργαζόμενους) ο Πρωθυπουργός ανέφερε την φράση «Πάντων χρημάτων μέτρον, άνθρωπος». Πρόκειται για φράση του σημαντικού αρχαίου Ελληνα φιλοσόφου Πρωταγόρα από τα Άβδηρα της Θράκης.

Ομως, αυτό που είχε πιθανόν διαφύγει από τον λογογράφο του Πρωθυπουργού – που υπερασπίστηκε με πάθος το Δημόσιο σχολείο - είναι ότι ο Πρωταγόρας ήταν πιθανόν ο πρώτος δάσκαλος που δίδασκε με ανταμοιβή και μαλιστα ήταν ξακουστός για τα υψηλά δίδακτρα που χρέωνε.

Ο Πρωταγόρας εισήγαγε την έννοια του «ανθρωποκεντρισμού», με τη χαρακτηριστική ρήση «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος». Η έκφραση αυτή σημαίνει ότι ο άνθρωπος αποτελεί μέτρο της αλήθειας και της γνώσης και γι’ αυτό κάθε υποκειμενική άποψη για κάποιο θέμα έχει την άξια της. Αντιμετώπισε με κριτικό πνεύμα την ύπαρξη του Θεού θεωρώντας ότι εμπόδιο για τη γνώση του είναι «η αδηλότητα των θεών και η βραχύτητα του ανθρωπίνου βίου». Οι απόψεις του, όπως και αυτές του Σωκράτη, σκανδάλισαν τους Αθηναίους και κατηγορήθηκε από τον Πυθόδωρο για αθεΐα. Μαρτυρείται πως τα βιβλία του κάηκαν δημόσια στην αγορά και ο ίδιος καταδικάστηκε για αθεΐα.

Ο Χαλίλ Γκιμπράν

Αναφερόμενος στους μαθητές ο Αλέξης Τσίπρας, επέλεξε να κλείσει την ομιλία του με ένα απόσπασμα από έργο του συγγραφέα Χαλίλ Γκιμπράν: «Τα παιδιά δεν είναι δικά σας παιδιά. Είναι οι γιοί και οι κόρες της λαχτάρας της ζωής για τον εαυτό της. Μπορείτε να τους δώσετε την αγάπη σας, όχι όμως τη σκέψη σας -γιατί έχουν τις δικές τους σκέψεις. Μπορείτε να πασχίσετε να τους μοιάσετε, μην προσπαθήσετε όμως να τους κάνετε να σας μοιάσουν. Γιατί η ζωή δεν πηγαίνει πίσω. Ούτε μένει στο χθες».

Ο Χαλίλ Γκιμπράν, ή «ο άνθρωπος από τον Λίβανο», όπως είναι γνωστός στο παγκόσμιο κοινό, υπήρξε ποιητής, φιλόσοφος και καλλιτέχνης.

Μετανάστευσε στις ΗΠΑ και ήταν το μόνο μέλος της οικογένειας που ακολούθησε τον δρόμο της εκπαίδευσης. Οι αδελφές του δεν επιτρεπόταν να μπουν στο σχολείο αποθαρρυμένες αφενός από την παράδοση της Μέσης Ανατολής αλλά και τις οικονομικές δυσκολίες της οικογένειας. Αργότερα ο Γκιμπράν έγινε υπέρμαχος της υπόθεσης της χειραφέτησης και μόρφωσης των γυναικών,

Στις 10 Απριλίου του 1931 ο Γκιμπράν Χαλίλ Γκιμπράν πέθανε σε ηλικία 48 ετών με εκτεταμένη κίρρωση του ήπατος. Τον θάνατό του θρήνησαν χιλιάδες άνθρωποι στις Η.Π.Α. την Ευρώπη και κυρίως στον αραβόφωνο κόσμο, που έχασε έναν από τους ουσιαστικότερους υπερμάχους του.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ