Ανάμεσα στον Ιανουάριο 2015 και τον Αύγουστο 2016, μεγάλες αλλαγές έχουν γίνει στην εικόνα της διακίνησης προσφύγων και μεταναστών προς και εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τη Europol.
Το μόνο στοιχείο παρέμεινε σταθερό σε αυτήν περίοδο είναι η ικανότητα των δικτύων των διακινητών να προσαρμόζονται στην εφαρμογή αυστηρότερων συνοριακών ελέγχων, βρίσκοντας νέους δρόμους και τρόπους λειτουργίας.
Το σφράγισμα των συνόρων εντός της ζώνης του Σένγκεν προκάλεσε τη δημιουργία αυτοσχέδιων προσφυγικών καταυλισμών σε σειρά συνοριακών ζωνών, όπως η Ειδομένη, η Δουνκέρκη, το Κόμο.
Τα δίκτυα των διακινητών εκμεταλλεύθηκαν τις συγκεντρώσεις αυτές προσφύγων και μεταναστών για να διαφημίσουν και να διαθέσουν καλύτερα τις υπηρεσίες τους.
Τις προηγούμενες εβδομάδες η ροή μέσων των θαλασσίων οδών της Ανατολικής Μεσογείου σημείωσε αύξηση, αν και οι δίαυλοι της Κεντρικής Μεσογείου παραμένουν ο κύριος άξονας που χρησιμοποιούν οι διακινητές προς την Ευρώπη.
Οι κίνδυνοι εργασιακής εκμετάλλευσης των ευάλωτων παράτυπων μεταναστών από τα εγκληματικά δίκτυα διακίνησης παραμένουν πολύ υψηλοί.
Η εργασιακή εκμετάλλευση των προσφύγων και μεταναστών αυξήθηκε από 0,2% το 2015 σε 5% το 2016, καθώς τα δίκτυα διακίνησης χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο αυτόν τον τρόπο για να πληρωθούν για τις υπηρεσίες τους.
Εκτός του τομέα της διακίνησης προσφύγων και μεταναστών, ο οποίος καταλαμβάνει το 20% των εγκληματικών τους δραστηριοτήτων, τα δίκτυα διακίνησης ασχολούνται με το εμπόριο ναρκωτικών (15%) και με εγκλήματα κατά περιουσίας (23%).
Ο αριθμός των υπόπτων ως μελών δικτύων διακίνησης που αναφέρονται στη Europol αυξήθηκε, καθώς περισσότεροι από 12.000 νέα πρόσωπα καταγράφηκαν μόνο κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2016.
Οι διακυμάνσεις ως προς τις χώρες καταγωγής τους απεικονίζουν τις μεταβολές των χωρών προέλευσης και των σημείων μέσω των οποίων διακινούνται τα πλήθη των προσφύγων και μεταναστών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Europol, η Ρουμανία, η Αίγυπτος και η Συρία βρίσκονταν κατά το 2015 στις πρώτες θέσεις των χωρών προέλευσης των διακινητών.
Η Τουρκία, η Συρία και η Ρουμανία είναι μέχρι στιγμής οι τρεις πρώτες χώρες προέλευσης των διακινητών για το 2016.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)