Η «Ημέρα της Ευρώπης» που τιμάται στις 9 Μαΐου κάθε χρόνο, γιορτάζει την ειρήνη και την ενότητα στην Ευρώπη, με την ημερομηνία αυτή να σηματοδοτεί την επέτειο της ιστορικής «Διακήρυξης Σουμάν».
Σε ομιλία του στο Παρίσι το 1950, ο Ρομπέρ Σουμάν, ο οποίος τότε ήταν υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, πρότεινε μια νέα μορφή πολιτικής συνεργασίας στην Ευρώπη, η οποία θα απέτρεπε κάθε ενδεχόμενο πολέμου μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών.
Όραμά του ήταν η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού οργάνου που θα διαχειριζόταν κεντρικά την παραγωγή άνθρακα και χάλυβα.
Η Συνθήκη για την ίδρυση του οργάνου αυτού υπεγράφη έναν μόλις χρόνο μετά, από τα 6 ιδρυτικά της κράτη (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Βέλγιο). Η πρόταση του Σουμάν θεωρείται η απαρχή της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ημέρα αυτή πρωτοκαθιερώθηκε το 1985 από τους ηγέτες των τότε Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναγνωρίζει και επισήμως τον εορτασμό της το 2008.
Με την ευκαιρία της Ημέρας της Ευρώπης, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ανοίγουν στις αρχές Μαΐου τις πόρτες τους στο κοινό στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο. Τα κατά τόπους γραφεία της ΕΕ στην Ευρώπη και σ' όλο τον κόσμο διοργανώνουν εκδηλώσεις και δραστηριότητες για όλες τις ηλικίες.
Κάθε χρόνο χιλιάδες άτομα παίρνουν μέρος σε επισκέψεις, δημόσιες συζητήσεις, συναυλίες και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις, που σκοπό έχουν να ενημερώσουν το κοινό γύρω από την ΕΕ.
Επίσης, κάθε χρόνο, διενεργείται ειδικός διαγωνισμός, στον οποίον και επιλέγεται για την «Ημέρα της Ευρώπης» η αφίσα που απεικονίζει κάθε φορά με τον καλύτερο τρόπο την ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
O φετινός εορτασμός έρχεται σε μια περίοδο που τρίζουν τα θεμέλια του «Ευρωπαϊκού εγχειρήματος», λίγες μόλις εβδομάδες πριν το δημοψήφισμα που θα κρίνει την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ένωση, εν μέσω μιας πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης, με την οικονομική κρίση στην Ευρωζώνη να μην έχει ακόμη ξεπεραστεί και με παρούσα την ταχεία αύξηση των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού σε ολόκληρη την ήπειρο.