Ο ορισμός που είχε δώσει ο Αϊνστάιν για την παραφροσύνη ήταν όταν ένας άνθρωπος κάνει συνέχεια και συνέχεια το ίδιο πράγμα προσδοκώντας πως θα έρθουν διαφορετικά αποτελέσματα. Προφανώς δεν είχε προλάβει τα Μνημόνια της Ελλάδας.
Το Politico αποφαίνεται πως αν υπάρχει μια αποστολή που δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας, αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από την ελληνική. «Η Κομισιόν θέλει να αποφύγει την παγίδα να ξανακάνει τα ίδια λάθη. Αυτή τη φορά έχει στην υπηρεσία της νέους εμπειρογνώμες που θα τρέξουν το νέο Μνημόνιο. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να λησμονεί ότι από το 2011, διάφοροι ειδικοί, η λεγόμενη Task Force, έχει ξοδέψει ώρες επί ωρών (υπολογίζονται περισσότερες από 2.250) για να βοηθήσουν την Αθήνα να εφαρμόσει το πρόγραμμα που της έχει επιβληθεί». Το αποτέλεσμα ήταν πενιχρό. Όχι, όμως, και η περιφρόνηση του ελληνικού λαού που δεν είδε αποτέλεσμα.
«Μετά από πέντε χρόνια με την Task Force και δύο συμβάσεις διάσωσης, δεν έχουμε καταφέρει τίποτα», παραδέχεται ένας βετεράνος εμπειρογνώμονας της ΕΕ που ήταν μέλος της τελευταίας αποστολής στην Αθήνα. Με το νέο πρόγραμμα των 86 δισεκατομμυρίων ευρώ να κάνει τα πρώτα του βήματα, η Κομισιόν έχει δείξει πως επιθυμεί να μετέχει ενεργά στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, δίχως όμως να δείχνει στους Έλληνες ότι θέλει να επιβληθεί μέσα στη χώρα τους. «Πρέπει να αποφύγουμε να δείξουμε ότι πάμε να αναλάβουμε όλη την κατάσταση», λέει ένας αξιωματούχος που μετέχει αυτή τη στιγμή ενεργά στην αποστολή.
Με επικεφαλής τον έμπειρο Ολλανδό Maarten Verwey, ήταν μέλος και στη διάσωση της Κύπρου, η νέα ομάδα θέλει να κρατήσει πιο χαμηλό προφίλ από την Task Force. Ας μην ξεχνάμε πως ο επικεφαλής των τελευταίων αναγκάστηκε στο τέλος να κυκλοφορεί με σωματοφύλακες για την προστασία του.
Κατά το άρθρο, ο πιο καθοριστικός παράγοντας για να πετύχουν στο έργο τους οι 10-15 εμπειρογνώμονες της Κομισιόν είναι ο Αλέξης Τσίπρας και η πρόθεσή του να συνεργαστεί.
Αυτό είναι ένα ανοικτό ερώτημα. Και τούτο διότι είχε νωπές ακόμη οι υποσχέσεις του Έλληνα πρωθυπουργού να καταργήσει τη λιτότητα. Ο Ολλανδός διπλωμάτης, Τομ ντε Μπρούιν, δηλώνει: «Είμαι ανήσυχος διότι το σταθερό μήνυμα του Τσίπρα είναι ότι δεν πιστεύει στο πρόγραμμα, αλλά δεν έχει άλλη εναλλακτική λύση. Αυτό δεν ακούγεται και πολύ πειστικό. Σε οποιαδήποτε επιχείρηση χρειάζεται η δέσμευση του διευθύνοντος συμβούλου για να παραχθεί ένα έργο».
Το Politico συνομίλησε με οκτώ μέλη της αρχικής ομάδας Task Force που ασχολήθηκε με την Ελλάδα και οι εμπειρίες που μεταφέρουν δεν επιτρέπουν για αισιόδοξες σκέψεις. Τι μπορεί να κάνει την τωρινή ομάδα να πετύχει σε σημείο που η προηγούμενη απέτυχε;
Ένας μέλος, τηρώντας τον όρο της ανωνυμίας, λέει: «Οι πιθανότητες είναι πολύ μικρές. Υπάρχει έλλειψη δέσμευσης από τον Τσίπρα, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ελάχιστη κυβερνητική εμπειρία». Η πλέον προφανής αδυναμία είναι αυτή της είσπραξης των φόρων. Επομένως, η φορολογία είναι το πρώτο σημαντικό πεδίο που πρέπει να μεταρρυθμιστεί. Ο Φρίντριχ Σνάιντερ, επιφανής αναλυτής του Πανεπιστημίου Johannes Kepler στην Αυστρία, λέει πως το ελληνικό κράτος συλλέγει μόλις το 40%-50% των φόρων από ελεύθερους επαγγελματίες (γιατρούς, δικηγόρους, αρχιτέκτονες κ.α.). Την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα συλλέγεται το 70%-80%. Πριν από πέντε χρόνια, σε απόλυτους αριθμούς, αυτή η απώλεια έφτανε στα 26,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Το 2014, από την Ελλάδα έλειψαν περίπου 20 δισεκατομμύρια ευρώ από τη φορολογία. Μόνο που αυτή η μείωση έχει να κάνει με την οικονομική συρρίκνωση και όχι με κάποια νίκη του κράτους έναντι της φοροδιαφυγής. Πρόκειται για μια χρονίζουσα κατάσταση που έλκει την καταγωγή της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και συνεχίζει το έργο της ακόμη και σήμερα.
Για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, οι εμπειρογνώμονες προσπάθησαν να αποφύγουν την αίσθηση της επιβολής στο ελληνικό κράτος, αλλά αυτή η στρατηγική δεν πέτυχε. Η Κομισιόν προσπάθησε να οικειοποιηθεί το ρόλο του «καλού μπάτσου» και να μην ακολουθήσει το παράδειγμα του ΔΝΤ, αλλά όπως λέει ο Κωστής Χατζηδάκης, «για τον κόσμο αυτή η διάκριση δεν ήταν εύκολη».
Αίφνης, ο Γερμανός Ράιχεμπαχ, επικεφαλής της Task Force,έγινε ιδιαίτερα αντιπαθής στους Έλληνες. Έλληνες αναρχικοί έκαψαν το αυτοκίνητο της συζύγου του τον Μάιο του 2012, στο Πότσνταμ, ενώ ο ίδιος κυκλοφορούσε με πέντε σωματοφύλακες για να προστατευτεί. Η προηγούμενη θητεία του σε διάφορα σημεία αιχμής και η προσπάθειά του να φανεί φιλικός πήγαν στράφι και φυσικά η αποστολή του στέφθηκε με αποτυχία.
Η νέα ομάδα ειδικών δεν σκοπεύει να πάρει τη θέση του ΔΝΤ που αυτή τη στιγμή δεν μετέχει στο πρόγραμμα, ούτε να απλώσει τις εργασίες της σε ένα μεγάλο μέρος θεμάτων. Θα περιοριστεί σε συγκεκριμένα ζητήματα και τομείς, όπως είναι η φορολογική διοίκηση. Αυτό που θα πρέπει να έχουν στο μυαλό τους, όμως, είναι μια σύσταση που κάνει ο Ντε Μπρούιν: «Οι Έλληνες δημόσιοι υπάλληλοι είναι πολύ κακά οργανωμένοι. Στερούνται των κατάλληλων δεξιοτήτων και ακολουθούν κανόνες του προηγούμενου αιώνα. Δεν θα έχουν να κάνουν με μια σύγχρονη γραφειοκρατία, όπως υπάρχει αυτή τη στιγμή στη Δυτική Ευρώπη».