H νέα υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Stanadard & Poor's (από Β- σε CCC+, με το outlook να παραμένει αρνητικό), έρχεται σε μια στιγμή πολλαπλών αναταράξεων για την ελληνική οικονομία και σίγουρα προκαλεί ανησυχίες.
Ο διεθνής οίκος ανάρτησε στην επίσημη ιστοσελίδα του την αιτιολόγηση της απόφασής του και δίνει τα βασικά του σενάρια για το άμεσο μέλλον της Ελλάδας.
Γράφει συγκεκριμένα:
«Η υποβάθμιση αντανακλά την άποψή μας ότι η φερεγγυότητα στην Ελλάδα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις ευνοϊκές επιχειρηματικές, χρηματοπιστωτικές, και οικονομικές συνθήκες. Κατά την άποψή μας, αυτές οι συνθήκες έχουν επιδεινωθεί λόγω της αβεβαιότητας που απορρέει από την παρατεταμένη διαπραγμάτευση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και τους επίσημους πιστωτές. Οι προοπτικές για την οικονομική ανάπτυξη, στο σύνολο του έτους, είναι εξαιρετικά αβέβαιο. Υπολογίζεται η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί σχεδόν κατά 1% σε σχέση με τους τελευταίους έξι μήνες, παρά την εξασθένηση του ευρώ και χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου. Κατά τη γνώμη μας, οι οικονομικές προοπτικές θα μπορούσαν να επιδεινωθούν περαιτέρω εάν οι συνομιλίες μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της δεν ολοκληρωθούν σύντομα».
Ακολούθως αναφέρει πως στην Ελλάδα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα εξασθένηση της οικονομικής δραστηριότητας, καθυστέρηση είσπραξη φόρων, μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος που μπορεί να γίνει πλέον έλλειμμα μέσα στο 2015, ενώ οι τράπεζες αντιμετωπίζουν πιέσεις ρευστότητας (έχουν χάσει το 14% της καταθετικής τους βάσης) και πλέον χρηματοδοτούνται από τον ELA της ΕΚΤ.
Προκλήσεις της ελληνικής κυβέρνησης
Κατά της S&P, η πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης αντιμετωπίζει αρκετές βραχυπρόθεσμες προκλήσεις. Αναφέρει χαρακτηριστικά: « Αναμένουμε ότι η κυβέρνηση θα πάρει μετρητά από τα αποθεματικά των κρατικών επιχειρήσεων και των δήμων. Αναμένουμε, επίσης, ότι η κυβέρνηση θα καταφέρει να συνεχίσει να καταβάλλει τους μισθούς και συντάξεις σε μετρητά (και όχι αδιαπραγμάτευτη IOUs) παρά την εξασθένηση των μετρητών και των φορολογικών εσόδων. Κατά την άποψή μας, εάν το αδιέξοδο ανάμεσα στην Ελλάδα και τους δανειστές δεν επιλυθεί πριν από τα μέσα του Μαΐου, τότε ενδέχεται να μην υπάρχει αρκετός χρόνος για το ελληνικό κοινοβούλιο να θεσπίσει το αναθεωρημένο πρόγραμμα δανεισμού, αλλά ούτε και το Eurogroup θα έχει το χρόνο για να εκταμιεύσει χρήματα από την τελευταία δόση του τρέχοντος προγράμματος».
Κατά το οίκο αξιολόγησης, οι συνομιλίες δεν έχουν παγώσει, αλλά συνεχίζονται με αργούς ρυθμούς. Θεωρεί, δε, πως η Ελλάδα δεν θα έχει άλλα χρήματα, εάν δεν υπάρξει συμφωνία, για την αποπληρωμή της δεύτερης δόσης προς το ΔΝΤ.
Όχι επαχθές χρέος όχι Grexit
Επιπλέον, αναφέρει πως αν και το χρέος της Ελλάδας είναι υψηλό (17% του ΑΕΠ), δεν χαρακτηρίζεται επαχθές λόγω της διάρκειας αποπληρωμής του και των χαμηλών επιτοκίων που έχουν επιβληθεί. Για την περίπτωση ενός Grexit, η S&P αναφέρει πως δεν είναι το βασικό σενάριο. « Πιστεύουμε ότι οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις για την Ελλάδα από ένα τέτοιο, άνευ προηγουμένου, βήμα θα είναι σοβαρές και πιθανόν να συνοδεύεται από ευρεία αθέτηση πληρωμών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, έλεγχο κεφαλαίων, ανεπάρκεια ταμειακών διαθέσιμων της κυβέρνησης, έκδοση παράλληλου νομίσματος που κάποια στιγμή θα γίνει το κύριο νόμισμα της χώρας. Επισημαίνει, επιπλέον, πως αν η χώρα δεν καταφέρει να αποπληρώσει έναν ιδιώτη πιστωτή, τότε θα τεθεί σε κατάσταση πτώχευσης. Σημειώνει, όμως, πως η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί πως δεν επιθυμεί να αναδιαρθρώσει το ιδιωτικό χρέος. Καίτοι, τα κίνητρά της μπορούν να αλλάξουν αν το δημόσιο χρέος επιδεινωθεί.