Με αφορμή την επικείμενη συνάντηση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, κύκλοι της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας επισημαίνουν, ότι πρέπει επιτέλους να αλλάξει σελίδα η φαρμακευτική πολιτική και να υλοποιηθεί στη βάση μιας εθνικής στρατηγικής για την προστασία της Δημόσιας Υγείας και των ασφαλισμένων, την ενίσχυση της Εθνικής Οικονομίας και την απελευθέρωση της Ανάπτυξης.
Με δεδομένο το γεγονός, ότι οι βασικοί άξονες της φαρμακευτικής πολιτικής είναι η προστασία της Δημόσιας Υγείας, η συγκράτηση της δαπάνης και η ανάπτυξη της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας, τότε το μνημόνιο απέτυχε και στα τρία.
Η δαπάνη για το σωστά χρησιμοποιούμενο φάρμακο δεν συνιστά κόστος, αλλά επένδυση, καθώς οδηγεί σε περιορισμό των δαπανών υγείας μέσω μείωσης των νοσοκομειακών δαπανών και αύξησης της παραγωγικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνεται, ότι οι φαρμακευτικές ανάγκες των ασθενών δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποτελούν πεδίο λογιστικών υπολογισμών. Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης δεν θα επιτευχθεί μόνο από περικοπές, αλλά κι από την αξιοποίηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων του φαρμακευτικού κλάδου.
Στην κατεύθυνση αυτή, είναι αναγκαία η ανατροπή του ισχύοντος στείρου λογιστικού μοντέλου, το οποίο απείλησε τη βιωσιμότητα της φαρμακευτικής περίθαλψης και αγνόησε τις πραγματικές ανάγκες των ασθενών.
Θεωρούμε, ότι στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται αναγκαία η άμεση υιοθέτηση των παρακάτω μέτρων:
- Διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης όλων των πολιτών στις αναγκαίες φαρμακευτικές θεραπείες με την κάλυψη των ανασφαλίστων να αποτελεί ζήτημα άμεσης προτεραιότητας.
- Διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών στα αναγκαία καινοτόμα φάρμακα μέσω ενός συστήματος αξιολόγησης των ακριβών φαρμακευτικών θεραπειών. Κατά τα προηγούμενα χρόνια παρατηρήθηκε υπερβολική επιβάρυνση τόσο της κοινωνικής ασφάλισης, όσο και των Ελλήνων ασθενών εξαιτίας της αναίτιας υπερβολικής χρήσης ακριβών φαρμάκων, τα οποία δεν εμφάνιζαν κάποια επιπλέον θεραπευτική αξία.
- Άμεση αποκατάσταση του μη βιώσιμου προϋπολογισμού για τα φάρμακα που ισχύει σήμερα, σε ύψος που να προσεγγίζει τον κατά κεφαλή μέσο όρο της ΕΕ.
- Υλοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων με στόχο τον εξορθολογισμό της χρήσης φαρμάκων. Στην κατεύθυνση αυτή, βασική προϋπόθεση αποτελεί η διεύρυνση των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων και η θέσπιση του Φακέλου ασθενούς.
- Εφαρμογή μιας πολιτικής γενοσήμων μέσω δράσεων ενημέρωσης του κοινού και παροχής των κατάλληλων κινήτρων στους γιατρούς και φαρμακοποιούς για την επιλογή τους.
- Αναμόρφωση του ισχύοντος στρεβλού συστήματος τιμολόγησης φαρμάκων που οδήγησε σε ελλείψεις φαρμάκων. Οι εξοντωτικές μειώσεις που επιβλήθηκαν τα τελευταία χρόνια στα προσιτά παλαιά και καταξιωμένα Ελληνικά φάρμακα κατέστησαν ορατό τον κίνδυνο απόσυρσής τους από την αγορά. Η διατήρηση του υπάρχοντος πλαισίου οδηγεί σταδιακά στην υποκατάστασή τους από ακριβότερες θεραπείες, απειλώντας την πρόσβαση των ασθενών στα αναγκαία φάρμακα και επιβαρύνοντας τα ασφαλιστικά ταμεία.
- Αναμόρφωση του τρόπου διενέργειας των διαγωνισμών προμήθειας φαρμάκων στα δημόσια νοσοκομεία. Το ισχύον σύστημα δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την απαξίωση των γενοσήμων φαρμάκων, ευνοώντας τη δημιουργία μονοπωλιακών καταστάσεων. Για τον λόγο αυτό, κρίνεται αναγκαία η ύπαρξη τουλάχιστον τριών προμηθευτών, η διενέργεια διαγωνισμών εντός ρεαλιστικών νοσοκομειακών προϋπολογισμών για τα φάρμακα.
- Υιοθέτηση ενός αναπτυξιακού μοντέλου, το οποίο να αντιμετωπίζει την εγχώρια παραγωγή φαρμάκων ως έναν ισχυρό σύμμαχο, ο οποίος εγγυάται την πρόσβαση των ασθενών σε προσιτά και ποιοτικά φάρμακα, δημιουργώντας συνθήκες ανάπτυξης για τη χώρα. Τα άδικα και οριζόντια μέτρα που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια οδήγησαν σε οικονομικό αδιέξοδο ένα κλάδο με σημαντική συμβολή στο ΑΕΠ της χώρας (2,8 δις ετησίως) και στην απασχόληση (55.000 θέσεις εργασίας σε όρους άμεσης και έμμεσης απασχόλησης).
Σε μια κατεύθυνση απελευθέρωσης της δυναμικής της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας κρίνεται αναγκαία η άρση των υφιστάμενων αντικινήτρων μέσω:
Διαμόρφωσης ενός αναπτυξιακού μοντέλου, το οποία θα λαμβάνει υπόψη του τις κοστολογημένες προτάσεις της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας:
- Για κάλυψη του 70% των φαρμακευτικών αναγκών της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και του 50% της νοσοκομειακής περίθαλψης σε χαμηλές τιμές και χωρίς κάποιο επιπλέον κόστος για το κράτος.
- Για νέες άμεσες επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό, σε τεχνολογία αιχμής, σε έρευνα και τεχνογνωσία.
- Για ενίσχυση της απασχόλησης με τουλάχιστον 2.000 νέες προσλήψεις και σημαντική αύξηση έμμεσης απασχόλησης.
Στο πλαίσιο της υποχρεωτικής συνταγογράφησης με τη δραστική ουσία, κρίνουμε αναγκαία τη θέσπιση της δυνατότητας να προτείνεται εμπορική ονομασία, όταν ο γιατρός επιλέγει να συνταγογραφήσει γενόσημα φάρμακα, τα οποία αποτελούν και το βασικό πεδίο δραστηριοποίησης της εγχώριας παραγωγής φαρμάκων. Κατά τη διάρκεια του Μνημονίου, παρατηρήθηκε μια εμμονή στο συγκεκριμένο μέτρο, παρά το γεγονός, ότι αποτελεί ένα σαφές εμπόδιο στον στόχο αύξησης της χρήσης γενοσήμων. Κι αυτό, γιατί η χρήση των γενοσήμων δεν μπορεί να προκύπτει ως αποτέλεσμα θέσπισης νομοθετικών διατάξεων αστυνομικού χαρακτήρα. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει, ότι η διεύρυνση της χρήσης γενοσήμων προκύπτει ως αποτέλεσμα μιας συνειδητής επιλογής του γιατρού, ενός σαφώς ορισμένου κινήτρου για τον φαρμακοποιό και αποδοχής - εμπιστοσύνης από την πλευρά του ασθενούς. Είναι προφανές λοιπόν, ότι κάθε προσπάθεια αύξησης της διείσδυσής τους δεν πρέπει να οικοδομείται, αφαιρώντας την εμπορική τους ονομασία, καθώς αυτή πιστοποιεί ουσιαστικά την ταυτότητά και την αντιλαμβανόμενη αξία τους, στοιχεία μοναδικά τόσο για τους ασθενείς, όσο και για τους γιατρούς. Τα γενόσημα φάρμακα είναι κι αυτά αγαθά, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εμπορεύματα.
Διαφοροποίηση του rebate για εγχωρίως παραγόμενα, συσκευαζόμενα ή εισαγόμενα προϊόντα, δεδομένης της σημαντικά υψηλότερης οικονομικής συμβολής της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας στα ασφαλιστικά ταμεία.
- Εφαρμογή πρακτικών τιμής – όγκου (“price volume”) στη θέση των άδικων και αποσπασματικών μέτρων που επιβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Το κάθε κέντρο κόστους θα πρέπει να επιβαρύνεται σύμφωνα με την αναλογική συμμετοχή του στη διαμόρφωση της σχετικής δαπάνης.
- Παροχή κινήτρων στις πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες που επενδύουν στην έρευνα και ανάπτυξη, αλλά και την εγχώρια παραγωγή.
- Ενίσχυση του υποστελεχωμένου ΕΟΦ, καθώς επίσης και της Διεύθυνσης Φαρμάκου του ΕΟΠΥΥ.
- Ενημερωτικές καμπάνιες για την ορθολογική χρήση όλων των φαρμάκων, η διάθεση των οποίων είναι αναγκαίο να γίνεται μόνο από τα φαρμακεία και να καταχωρούνται στο μητρώο των ασφαλισμένων.