Ολοι αναρωτιόμαστε σχετικά με τη φύση των πραγμάτων και το σκοπό της ύπαρξής μας. Ωστόσο τα εκστατικά συναισθήματα κατά τη διάρκεια των μυστικιστικών εμπειριών, επηρεάζουν με συγκεκριμένο τρόπο τον εγκέφαλο.
Ο νευροεπιστήμονας Δρ. Αντριου Νιούμπεργκ πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να εξεταστεί πώς οι άνθρωποι βιώνουν την πνευματικότητα, προκειμένου να κατανοήσουμε πλήρως το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος τους. Μελετώντας τα μεγάλα ερωτήματα έχουμε ήδη βρει πρακτικές εφαρμογές για τη βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας.
Ο Νιούμπεργκ είναι πρωτοπόρος στον τομέα της νευροθεολογίας, δηλαδή της νευρολογικής μελέτης των θρησκευτικών και πνευματικών εμπειριών. Στη δεκαετία του 1990, άρχισε την εργασία του στον τομέα σαρώνοντας ό, τι συμβαίνει στο μυαλό των ανθρώπων όταν σκέφτονται, γιατί είναι μια πνευματική πρακτική που είναι σχετικά εύκολο να παρακολουθήσει κανείς.
Εκτοτε μελέτησε περίπου 150 τομογραφίες εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των Βουδιστών μοναχών, των άθεων, των Πεντηκοστιανών, παρακολουθώντας την ψυχογραφία τους.
Οσο για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλό τους, ο Νιούμπεργκ λέει, «εξαρτάται από την πρακτική: Πρακτικές που αφορούν την επικέντρωση σε κάτι ξανά και ξανά, είτε μέσω της προσευχής ή του διαλογισμού τείνουν να ενεργοποιούν μετωπιαίους λοβούς, περιοχές κυρίως υπεύθυνες για την κατεύθυνση της προσοχής, τη ρύθμιση της συμπεριφοράς και την έκφραση μέσω της ομιλίας.
Αντίθετα, όταν οι πιστοί μιλούν παρά τη θέληση τους, όπως σε κατάσταση ύπνωσης, τότε αντί για τους μετωπιαίους λοβούς, ενεργοποιείται ο θάλαμος στο μικρό τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη ροή των εισερχόμενων αισθητικών πληροφοριών σε πολλά μέρη του εγκεφάλου. Αυτό υποδηλώνει ότι η ομιλία τους δεν προέρχεται από τα κανονικά κέντρα ομιλίας
Οι πιστοί θα μπορούσε να πουν ότι αυτό αποδεικνύει ότι ένα άλλο ον μιλάει μέσα από αυτούς ενώ οι γιατροί θα αναζητήσουν μια νευρολογική εξήγηση.
Ο Νιούμπεργκ λαμβάνει υπόψη όλες τις προοπτικές. Οταν ορίζει τη νευροθεολογία στο βιβλίο του, «Αρχές νευροθεολογίας» γράφει, «ένας άθεος, ο οποίος αρνείται να δεχθεί οποιαδήποτε πτυχή της θρησκείας, όπως, και ένα κατανυκτικά θρησκευτικό πρόσωπο, που αρνείται να δεχθεί την επιστήμη ως παροχή οποιασδήποτε αξίας όσον αφορά τις γνώση του κόσμου, δεν μπορεί να θεωρηθεί νευροθεολόγος»
Ο Νιούμπεργκ πιστεύει ότι όλοι μπορούν να επωφεληθούν από κάποιο είδος διαλογισμού. Αν κάποια πρακτική δεν λειτουργεί για ένα άτομο, τότε θα πρέπει να δοκιμάσει κάτι άλλο. Κατά γενικό κανόνα, οι πρακτικές αυτές μειώνουν την κατάθλιψη, το άγχος και το στρες. Μάλιστα πρόσφατες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι ο διαλογισμός μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη και τη συγκέντρωση.