«Είμαι 36 ετών, στερούμαι εμπειριών, μπορεί να πει κάποιος. Ομως δεν έχω τις εμπειρίες όσων οδήγησαν τη χώρα στην παρακμή» λέει ο Κώστας Μπακογιάννης, υποψήφιος περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας. Δηλώνει βλαχοδήμαρχος «τιμή μου και καμάρι μου» και αποκαλύπτει πως δεν βλέπει το Ποτάμι ως κόμμα των χίπστερ και προτρέπει «αφήστε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν».
Ακόμα ξαφνιάζεται όταν τον αποκαλούν κύριο Μπακογιάννη. «Noμίζω ότι μιλάνε στον πατέρα μου και όχι σε εμένα. Οτι είναι πάλι εδώ». Βρίσκεται για λίγες ώρες στην Αθήνα πριν φύγει πάλι για τη Λαμία – 25.000 χιλιόμετρα σε δυόμιση μήνες έχει κάνει λέει και μοιάζει να ξαφνιάζεται και ο ίδιος. Ο Κώστας Μπακογιάννης, δήμαρχος Καρπενησίου, διεκδικεί τώρα την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Στα περίπου 30 λεπτά της συζήτησης, επαναλαμβάνει συχνά τη λέξη αυτονόητο, διαβεβαιώνει περισσότερες από μία φορές πως δεν υπάρχουν μαγικά ραβδιά και μοιάζει να αδιαφορεί για την κεντρική πολιτική σκηνή. Κι όμως, η συνάντηση γίνεται τη μέρα που με χειροπέδες οδηγούνται στη Βουλή από τις φυλακές οι δύο βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Λίγα μόλις μέτρα μακριά από το σημείο που βρισκόμαστε.
«Η κεντρική πολιτική σκηνή σε κυνηγάει ότι και να κάνεις, επηρεάζει άμεσα τις ζωές όλων μας» λέει στρίβοντας το πρώτο τσιγάρο – ακολούθησαν αρκετά ακόμα σε αυτά τα 30 λεπτά. Η συγκεκριμένη εικόνα με σόκαρε, δεν σας το κρύβω. Είναι άλλη μια απόδειξη ότι οι θεσμοί μας θέλουν ακόμα πάρα πολλή δουλειά. Ότι δυστυχώς οι δημοκρατικές αρχές και αξίες της χώρας δεν έχουν εμπεδωθεί όπως θα έπρεπε, με αποτέλεσμα ακόμη και σήμερα να δίνουμε μάχες για το αυτονόητο, είτε μάχες κατά της βίας, είτε μάχες εναντίον οργανωμένων συμφερόντων. Εδώ που έχουμε φτάσει όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η κρίση είναι μεν οικονομική, όμως, τα αίτιά της είναι πολιτικά.»
Αισθάνεστε τυχερός που στην παρούσα φάση βρίσκεστε στην αυτοδιοίκηση και όχι στη Βουλή;
Είναι απολύτως συνειδητή η επιλογή μου να βρίσκομαι στην αυτοδιοίκηση. Αν με ενδιέφερε θα το είχα επιδιώξει να είμαι στη Βουλή. Θα το είχα προσπαθήσει. Εγώ δηλώνω ερωτευμένος με την αυτοδιοίκηση γιατί έχει να κάνει με την πράξη, το απτό, μετρήσιμο αποτέλεσμα. Οι αλλαγές που μπορείς να φέρεις στις ζωές των πολιτών μπορούν να γίνουν εφικτές μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκεί έχεις την ευκαιρία να αλλάξεις τα πράγματα από κάτω προς τα πάνω. Από πολύ νωρίς κατάλαβα ότι ένας βουλευτής δεν μπορεί να φτιάξει ούτε τη βρύση του χωριού του. Από την άλλη ο αυτοδιοικητικός μπορεί να συνδέσει την παρουσία του με συγκεκριμένες παρεμβάσεις. Ξέρετε, αισθάνομαι πολύ καλά που ο Δήμος Καρπενησίου έχει χαρακτηριστεί ένας δήμος πρότυπο στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Που υλοποιούμε το μεγάλο έργο της διπλής ανάπλασης της πόλης του Καρπενησίου, που έχουμε ασκήσει κοινωνική πολιτική, που έχουμε δημιουργήσει ένα δίκτυο κοινωνικής αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας με κοινωνικό φαρμακείο, κοινωνικό φροντιστήριο, δωρεάν μέσα μαζικής μεταφοράς. Όλα αυτά είναι που κάνουν τη διαφορά.
Συμβολικά, ποια θεωρείτε ότι είναι η μεγαλύτερη επιτυχία σας;
Πολλά μικρά και πολλά μεγάλα. Δεν τα κάναμε όλα τέλεια. Και εγώ έχω κάνει λάθη αλλά ξέρετε, είναι σημαντικό το να γνωρίζω ότι επειδή κάναμε μια συμφωνία με τον ΟΑΕΔ που διατηρεί βρεφονηπιακό σταθμό στο Καρπενήσι και δουλέψαμε αλληλοσυμπληρωματικά όλα τα παιδιά βρίσκονται σε παιδικό σταθμό. Είναι σημαντικό να ξέρω ότι υπάρχουν δεκάδες οικογένειες που κάθε μεσημέρι έχουν ένα πιάτο φαγητό από το Δήμο, ότι υπάρχουν παππούδες και γιαγιάδες στα χωριά που έχουν δωρεάν καυσόξυλα και πετρέλαιο θέρμανσης.
Αν δεν κάνω λάθος πρωτοστατήσατε στην κίνηση δημάρχων προς την ΔΕΗ για τη σύνδεση του ρεύματος σε οικονομικά ασθενείς ομάδες.
Δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι συμμετέχω ως δήμαρχος Καρπενησίου στη δημόσια ζωή της χώρας, στην Ευρώπη του 2014, όπου υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν προσάναμμα για τη θέρμανσή τους. Αυτοί οι αγώνες δεν είναι ιδεολογικοί, αγγίζουν τα όρια του ανθρωπισμού. Δώσαμε τη μάχη για το αυτονόητο. Είπαμε στην κεντρική διοίκηση, αφήστε μας να κάνουμε τη δουλειά μας. Αφού εσείς δεν μπορείτε αφήστε εμάς να καλύψουμε αυτό το κενό.
Γκρινιάξατε γενικότερα για την κυβέρνηση…
Ποτέ δεν ζήτησα καμία χάρη, κανένα ρουσφέτι. Ούτε αποποιήθηκα τις ευθύνες μου. Οποιος βοήθησε την Ευρυτανία είναι φίλος μου ανεξάρτητα από το αν είναι ΝΔ, ΠΑΣΟΚ ή ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από προσωπικές σχέσεις. Οποιος όμως αισθάνθηκα ότι με τις πολίτικές του αποφάσεις και επιλογές έβλαψε τα συμφέροντα του τόπου, με βρήκε αντίπαλο. Και έτσι θα συνεχίσει να είναι. Ο καθένας μας κάνει τις κομματικές και πολιτικές του επιλογές. Και εγώ κάνω τις δικές μου και είμαι υπερήφανος για αυτές. Όμως αυτοδιοίκηση πάνω απ’ όλα σημαίνει ανεξαρτησία. Για να κάνεις τη δουλειά σου καλά θα πρέπει να δεχθείς από την πρώτη μέρα ότι δεν υπάρχουν δεσμοί εξάρτησης. Να μπορέσεις να σταθείς όρθιος, να τους κοιτάξεις στα μάτια και να δώσεις τις μάχες σου. Αυτό έκανα εγώ και αυτό θα συνεχίσω να κάνω. Δεν με ενδιαφέρει αν ο υπουργός λέγεται Παπαδόπουλος, Καλιακούδας ή οτιδήποτε άλλο.
Ποια μάχη κερδίσατε και ποια χάσατε;
Κερδίσαμε τη μάχη της απορροφητικότητας των ευρωπαϊκών κονδυλίων (25 εκατ. Ευρώ για έναν δήμο 13.000 κατοίκων). Ο δήμος, αναλογικά με τον πληθυσμό του, είναι πρώτος σε απορροφητικότητα στην Ελλάδα. Εχω όμως χάσει και μάχες, κυρίως αυτές που έχουν να κάνουν με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Π.χ. διεκδίκησα να εγκαταλελειμμένο ξυλουργικό εργοστάσιο, προκειμένου να μεταβιβαστεί στο δήμο για να το αξιοποιήσουμε μαζί με ιδιώτες και αυτό δεν το έχω καταφέρει ακόμα.
Ακόμα; Δεν το θεωρείτε χαμένη μάχη; Τον Αύγουστο εκπνέει η θητεία σας στο δήμο.
Προφανώς και το παλεύω ακόμα. Για μένα δεν εκπνέει τίποτα. Ο περιφερειάρχης είναι υπεύθυνος και για τις πέντε περιφερειακές ενότητες. Εχει ευθύνη. Ο ρόλος του είναι πρωτίστως πολιτικός, παρεμβαίνει, διεκδικεί, μάχεται έχει ρόλο περιφερειακά, εθνικά, πανευρωπαϊκά, τοπικά. Θα συνεχίσω να το κάνω για κάθε τοπική κοινωνία, συνεχίζοντας να ‘ταλαιπωρώ’ την κεντρική διοίκηση.
Στο πρόγραμμά σας δίνετε ιδιαίτερη έμφαση στην επιχειρηματικότητα.
Βλέπετε κανέναν άλλο τρόπο να παράγουμε πλούτο; Αν θες να δημιουργήσεις θέσεις εργασίας πρέπει να ξεφύγεις από τα μοντέλα του παρελθόντος που στηρίζονται στο κράτος και να δώσεις την ευκαιρία στον ιδιωτικό τομέα να αναπτυχθεί και να μεγαλώσει. Αρα, τι κάνουμε εμείς στο Καρπενήσι: Δημιουργήσαμε ένα κέντρο στήριξης των επενδυτών. Οποιος μέχρι τα 45 του θέλει να επενδύσει στο δήμο Καρπενησίου, τα πρώτα τρία χρόνια δεν πληρώνει δημοτικούς φόρους, ούτε τέλη. Αυτή είναι η φιλοσοφία που θέλουμε να φέρουμε και σε όλη την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Εχουμε καταθέσει κοστολογημένο πρόγραμμα και στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης της περιφέρειας στις πρώτες 100 μέρες, θα δημιουργήσουμε κέντρα επιχειρηματικότητας σε κάθε νομό με κύριο στόχο την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και την ανάδειξη ευκαιριών. Γίνεται.
Fast track στη Στερεά Ελλάδα δηλαδή…
Ναι, fast track όπως λέμε στο χωριό μου. Η δεύτερη δομή που θα κάνουμε λέγεται «Επενδύστε στην καρδιά της Ελλάδας» και θα διευκολύνει τους επενδυτές από το εξωτερικό και την υπόλοιπη Ελλάδα να επενδύσουν στην περιφέρειά μας. Δεν νοείται να έχεις μια κεντρική υπηρεσία στο υπουργείο ανάπτυξης που να κάνει αυτή τη δουλειά για όλη την Ελλάδα. Δεν μπορεί κάποιος από το γραφείο του στην πλατεία Συντάγματος να ξέρει καλύτερα από εμάς τις ανάγκες της Βοιωτίας, της Ευρυτανίας, της Φθιώτιδας. Αν θέλουμε αποκέντρωση, να την πετύχουμε και στην ανάπτυξη, όχι μόνο στη διοίκηση.
Oταν ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε σε βλαχοδήμαρχους, δεν κρύψατε τον θυμό σας.
Μα εγώ το λέω ότι είμαι βλαχοδήμαρχος. Τιμή μου και καμάρι μου. Τον κάλεσα να έρθει στο Καρπενήσι τον κύριο Τσίπρα, θα μας κάνει τιμή αν έρθει να δει την πραγματική ζωή στην περιφέρεια. Λυπάμαι, αλλά ο διάλογος που γίνεται μέχρι τώρα για τις εκλογές γίνεται σε μια γυάλα, είναι αθηνοκεντρικός. Το αντιλαμβάνομαι ότι ο μισός πληθυσμός της χώρας ζει στην περιφέρεια Αττικής και αντιμετωπίζει τα μεγαλύτερα προβλήματα. Από πότε, όμως, θεωρούμε ότι οι υπόλοιποι Έλληνες είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας και οι ζωές τους δεν αξίζουν τα φώτα του πολιτικού ενδιαφέροντος;
Μα είναι προφανές ότι η προεκλογική συζήτηση αφορά στην κεντρική πολιτική σκηνή, ακόμη και στην παραμονή ή όχι του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση.
Καλά είναι τα επικοινωνιακά τεχνάσματα, αλλά το έχουμε ξαναδεί το έργο. Κάποιοι θα στεναχωρηθούν και κάποιοι θα χαρούν ανάλογα με το χρώμα που θα πάρει ο χάρτης, κάποιοι θα εξάγουν συμπεράσματα τη Δευτέρα το πρωί και από την Τρίτη επιστροφή στην πραγματικότητα. Κάτι μου λεέι ότι πάλι όλοι ευχαριστημένοι και «νικητές» θα δηλώνουν. Και μετά θα μας ξεχάσουν και εμείς θα μείνουμε να δώσουμε τη μάχη μας. Υπάρχει ουσιαστικό, διττό έλλειμμα σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία. Παίζονται πολιτικά παιχνίδια που εξυπηρετούν εγωϊσμούς και σκοπιμότητες, επισκιάζοντας τη συζήτηση για τα πραγματικά προβλήματα της Περιφέρειας, των δήμων αλλά και της Ευρώπης. Προχθές βρέθηκα σε ένα τηλεοπτικό πάνελ και μόλις πήγα να ανοίξω το στόμα μου να μιλήσω για τη Στερεά Ελλάδα, μου λένε καλά, πες μας τώρα για τα εθνικά. Αυτή η αντίληψη είναι προβληματική, για να μην πω επικίνδυνη.
Ποιες προτεραιότητες βάζετε για την Στερεά;
Διοικητική αναδιοργάνωση της περιφέρειας. Ένα νέο οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας, προϋπολογισμό εκ του μηδενός, επανίδρυση περιφερειακού ταμείου, συγχώνευση αναπτυξιακών εταιρειών. Κοινωνική στήριξη με έναν ολοκληρωμένο κόμβο αλληλοβοήθειας.
Τιτάνιο ακούγεται αυτό το έργο δεδομένων των δομών και της γραφειοκρατίας
Κάθε φορά ξεκινάμε μια προσπάθεια για να πετύχουμε. Δεν με φοβίζει η πρόκληση.
Δεν είτε αρκετά νέος για να επικαλείστε την εμπειρία σας;
Είμαι 36 χρονών. Ούτε τον παντογνώστη παριστάνω ούτε τον μάγο. Εχω κάνει μια πολύ συγκεκριμένη δουλειά στην τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτή είναι η εμπειρία που έχω. Μπορεί να κατηγορηθώ ότι στερούμαι εμπειριών. Ένα είναι βέβαιο: δεν έχω τις εμπειρίες αυτών που μας οδήγησαν στη σημερινή παρακμή.
Ποιες είναι οι υπόλοιπες προτεραιότητες σας;
Να προχωρήσουμε όσο πιο γρήγορα στην αξιοποίηση του νέου ΕΣΠΑ, του ΣΕΣ όπως λέγεται. Η περιφέρεια έχει περίπου 530,000,000. Χρειάζεται άμεσα να τρέξει αυτό το πρόγραμμα, να απορροφήσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται αυτά τα χρήματα, να πιάσουν τόπο. Τρίτη προτεραιότητα είναι η ολοκλήρωση και έναρξη μεγάλων έργων, π.χ το νοσοκομείο στη Χαλκίδα, το οδικό δίκτυο στην Εύβοια κ.ο.κ.. Τέταρτη, η ενίσχυση του αγροτικού τομέα με απορρόφηση κονδυλίων, έργα υποδομής, αλλά και σωστό προσανατολισμό στην παραγωγή προϊόντων που θα μας επιτρέψουν να αυξήσουμε τις εξαγωγές. Πέμπτη, η προστασία του περιβάλλοντος, που είναι καθοριστικής σημασίας και για τη προστασία της δημόσιας υγείας.
Μιλάτε σα να θεωρείται βέβαιο ότι θα εκλεγείτε
«Οποιος στη μάχη πάει για να πεθάνει, στρατιώτη μου τον πόλεμο τον χάνει», λέει το τραγούδι. Πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε.
Ποια είναι η άποψή σας για το νεοεμφανιζόμενο Ποτάμι της πολιτικής σκηνής;
Το παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον και δεν συμφωνώ με όσους μιλάνε για «κόμμα των χίπστερ» ή μεταμοντέρνο μόρφωμα. Πιστεύω ότι στην πολιτική δεν προκύπτει από το τίποτα, κάθε σχηματισμός εκφράζει μια ανάγκη που ήδη έχει γεννηθεί στην κοινωνία. Κοινώς, αφήστε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν και αν ταυτόχρονα οι φίλοι μας στο Ποτάμι εξειδικεύσουν προτάσεις και βρεθούν μπροστά σε διλήμματα, θα είμαστε σε θέση να τους κρίνουμε καλύτερα. Για την ώρα πάντως έχουν συγκροτήσει ένα αξιόλογο ευρωψηφοδέλτιο και οι θέσεις τους σε γενικές γραμμές υπηρετούν το αυτονόητο και δέον.