Λίγα χρόνια νωρίτερα, ήταν οι απόλυτοι άρχοντες στη χώρα τους. Εφτιαχναν νόμους στα μέτρα τους, έκαναν χλιδάτη ζωή και σκορπούσαν το φόβο και τον τρόμο σε όποιον τολμούσε να τους πάει κόντρα. Τώρα, δυο από τους γιους του πρώην δικτάτορα της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι δικάζονται για δολοφονίες, βασανισμούς και βομβαρδισμούς αμάχων κατά τη διάρκεια του οχτάμηνου εμφυλίου πολέμου που συγκλόνισε τη Λιβύη το 2011.
Η δίκη του Σαϊφ Αλ Ισλάμ Καντάφι και του μικρότερου αδερφού του Σάαντι ξεκινά σήμερα στην Τρίπολη κάτω από δρακόντια μέτρα ασφαλείας. Μαζί τους δικάζονται άλλοι 34 υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του καθεστώτος Καντάφι, ανάμεσά τους ο πρώην αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών Αμπντουλάχ Αλ Σενούσι.
O 42χρονος Σαϊφ Αλ Ισλάμ είναι ο δευτερότοκος γιος του Μουαμάρ Καντάφι και για πολλά χρόνια θεωρούνταν ο επικρατέστερος διάδοχός του στην κυβέρνηση. Ο Σαϊφ, οικονομoλόγος με μεταπτυχιακά στη Βιέννη και στο London School of Economics, ήταν το πιο γνωστό πρόσωπο στο εξωτερικό μετά τον πατέρα του. Λειτουργούσε συχνά ως άτυπος υπουργός εξωτερικών, ενώ στη Λιβύη είχε τη δράση και τις εξουσίες ενός de facto πρωθυπουργού.
Η ευρωπαϊκή παιδεία του και η αγάπη του για το δυτικό life style του άνοιγαν πόρτες που συχνά παρέμεναν κλειστές ακόμα και για τα πιο ισχυρά στελέχη της κυβέρνησης της Λιβύης. Ο Σαϊφ Αλ Ισλάμ έπινε τσάι στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, είχε φιλίες με τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ και στα πάρτι του προσκαλούσε, μεταξύ άλλων, τον πρίγκηπα Αλβέρτο του Μονακό. Σχετιζόταν με διάσημα μοντέλα και λάτρευε τα ακριβά αυτοκίνητα,, τα πολυτελή ρεστοράν και κάθε τι χλιδάτο και δυτικό.
Το 2011 με την εξέγερση κατά του καθεστώτος και τον εμφύλιο που ακολούθησε, τα πάντα άλλαξαν για τον Σαϊφ Αλ Ισλάμ και ολόκληρη την οικογένεια Καντάφι. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης εξέδωσε ένταλμα εναντίον του για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, κατηγορία την οποία ο ίδιος δεν αποδέχθηκε ποτέ. Το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς συνελήφθη στη Νότια Λιβύη από ομάδα αντικαθεστωτικών ανταρτών και μεταφέρθηκε στην πόλη Ζιντάν στα βόρεια της χώρας όπου και κρατείται μέχρι σήμερα.
Ο 41χρονος Σάαντι, ο νεότερος αδελφός του Σαϊφ Αλ Ισλάμ, ήταν περισσότερος γνωστός ως πλέι-μπόι και αποτυχημένος ποδοσφαιριστής, παρά για την ανάμειξή του στην πολιτική. Ο Σάαντι, το «μαύρο πρόβατο», σύμφωνα με πολλούς, της οικογένειας Καντάφι, προσπάθησε να γίνει διάσημος ποδοσφαιριστής, αρχικά στην πατρίδα του και αργότερα στην Ιταλία. Ο μπαμπάς Μουαμάρ τον επέβαλε στις καλύτερες ομάδες της Λιβύης και υποχρέωνε τον αθλητικό τύπο να αναφέρεται σε αυτόν με το όνομά του, ενώ αντίθετα όλοι οι άλλοι ποδοσφαιριστές αποκαλούνταν με το νούμερο της φανέλας.
Αργότερα, πάλι με τις πλάτες του μπαμπά ο οποίος είχε αναθερμάνει τις εμπορικές και οικονομικές του σχέσεις με την Ιταλία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο Σάαντι επιχείρησε να κάνει καριέρα ποδοσφαιριστή στην Ευρώπη. Επαιξε με ιταλικές ομάδες όπως η Perugia, η Udinese και η Sampdoria, αλλά, δεν «τράβαγε» με τίποτα. Μέσα σε τέσσερεις σεζόν κατόρθωσε να παίξει για 26 μόλις λεπτά χωρίς να σημειώσει ποτέ ούτε ένα γκολ. Διακρίθηκε ωστόσο στο «φέσι». Το 2010, δικαστήριο της Ρώμης τον διέταξε να καταβάλει σχεδόν 400.000 ευρώ για απλήρωτους λογαριασμούς που είχε αφήσει σε ξενοδοχείο της Ιταλικής Ριβιέρας.
Ο Σάαντι Καντάφι επιχείρησε να παίξει για πρώτη φορά πολιτικό ρόλο κατά τη διάρκεια του εμφυλίου ως διαμεσολαβητής. Αφού απέτυχε, δραπέτευσε στο Νίγηρα, όπου συνελήφθη και τελικά εκδόθηκε στη Λιβύη τον Μάρτιο.
Η δίκη των δυο υιών Καντάφι έρχεται λίγες μόλις μέρες μετά την παραίτηση του μεταβατικού πρωθυπουργού Αμπντουλάχ Αλ Τίνι και εν μέσω διαφόρων αντιδράσεων από οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καταγγέλλουν απειλές κατά των συνηγόρων των δυο κατηγορουμένων, αλλά και πολλών μαρτύρων. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Σαϊφ Αλ Ισλάμ Καντάφι δεν θα παραστεί στο δικαστήριο, αλλά θα καταθέσει μέσω βίντεο. Ο δευτερότοκος γιος του Καντάφι εξακολουθεί να κρατείται από τους αντάρτες οι οποίοι αρνούνται να τον παραδώσουν λέγοντας ότι το δικαστικό σύστημα της χώρας δεν είναι ακόμα έτοιμο να φέρει σε πέρας μια αντικειμενική δίκη των πάλαι ποτέ ισχυρών ανδρών του καθεστώτος.
Φωτογραφίες: Reuters, BBC