Ενα ρατσιστικό χτύπημα κάθε δύο ημέρες καταγράφει για το 2013 το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, σκιαγραφώντας με τον πιο απόλυτο τρόπο την ραγδαία αύξηση του φαινομένου στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης.Ο πρόεδρος της της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Κωστής Παπαϊωάννου, τονίζει με νόημα «Μιλώντας για το 2013 δεν μπορούμε παρά να μιλάμε για τη Χρυσή Αυγή. Αλλά η Χρυσή Αυγή δεν μονοπωλεί την ρατσιστική βία. Αυτή έχει πολλές μορφές» υπογραμμίζοντας, παράλληλα, την αργοπορία της ελληνικής πολιτείας απέναντι στην άρνηση του φαινομένου. «Δεν μπορεί κανείς να μιλήσει για ρατσιστική βία αν δεν μιλήσει για ατιμωρησία και έλλειψη λογοδοσίας» υπογράμμισε ο κ. Παπαϊωάννου, σημειώνοντας πως «θα πρέπει να αποκτήσουν τα θύματα πρόσωπο».
Όπως σημειώνεται στην ετήσια έκθεση «κατά την περίοδο Ιανουαρίου- Δεκεμβρίου 2013, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε, μέσω συνεντεύξεων με τα θύματα, 166 περιστατικά ρατσιστικής βίας με τουλάχιστον 320 θύματα: Τα 143 περιστατικά αφορούν μετανάστες ή πρόσφυγες, ενώ τα υπόλοιπα 22 ήταν κατά ΛΟΑΤ ατόμων και 1 εναντίον υπερασπίστριας ανθρωπίνων δικαιωμάτων (συνηγόρου θυμάτων). Ο αριθμός των θυμάτων παρουσιάζεται ιδιαίτερα αυξημένος, λόγω της καταγραφής του περιστατικού στη Νέα Μανωλάδα, όπου καταγράφηκαν 155 θύματα εργασιακής εκμετάλλευσης με ρατσιστικό κίνητρο, κατά των οποίων πυροβόλησαν οι επιστάτες και τραυμάτισαν 35 από αυτά».
«Οι εκθέσεις και τα συμπεράσματα του Δικτύου ανέδειξαν την εκρηκτική διάσταση της ρατσιστικής βίας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια» επισήμανε ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Γιώργος Τσαρμπόπουλος.
Αναλύοντας τα χαρακτηριστικά των επιθέσεων η βοηθός συντονίστρια του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, Ελένη Τάκου τόνισε πως «η πλειονότητα των περιστατικών αφορά σωματικές επιθέσεις κατά αλλοδαπών, ενώ οι τύποι των εγκληματικών πράξεων είναι κυρίως βαριές σωματικές βλάβες (75 περιπτώσεις) και απλές σωματικές βλάβες (58 περιπτώσεις), συνδυαζόμενες ως επί το πλείστον με απειλές, εξύβριση, φθορά ξένης περιουσίας και κλοπές. Τα περισσότερα περιστατικά έλαβαν χώρα τις βραδινές ή τις πρώτες πρωινές ώρες». Επίσης σημειώνεται ότι στο κρίσιμο τρίμηνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και την προφυλάκιση ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής με την κατηγορία ότι έχουν συγκροτήσει εγκληματική οργάνωση (Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2013), το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε 18 περιστατικά ρατσιστικής βίας.
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο φόβος. Και αυτός τώρα είναι μεγαλύτερος» είπε ο πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων, Γιονούς Μοχαμαντί, σημειώνοντας πως ακόμη και σήμερα τα περισσότερα από τα θύματα ρατσιστικών επιθέσεων συνεχίζουν να μην καταγγέλουν τις επιθέσεις.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα θύματα τα οποία ήρθαν σε επαφή με τα μέλη του Δικτύου στο πλαίσιο της καταγραφής ήταν 296 άντρες, 11 γυναίκες, 1 τρανς άνδρας και 12 τρανς γυναίκες. Ο μέσος όρος ηλικίας των θυμάτων είναι τα 29 έτη.
Από την ομάδα των ΛΟΑΤ ατόμων, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε, εντός του 2013, έξι (6) θύματα επιθέσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού. Πρόκειται για περιστατικά που αφορούν απειλές, εξύβριση και, σε μία περίπτωση, πρόκληση απλών σωματικών βλαβών. «Όταν ο ρατσισμός ξεκινά από τους ίδιους τους κρατικούς λειτουργούς δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί» τόνισε από την πλευρά της η πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών, Μαρίνα Γαλανού, καταγγέλλοντας επανειλημμένα περιστατικά αυθαίρετων αστυνομικών συλλήψεων και επιθέσεις.
«Παρόλα τα θετικά βήματα της Πολιτείας, υπάρχουν πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν ώστε τα άτομα που πέφτουν θύματα ρατσιστικών επιθέσεων να ενθαρρύνονται να καταγγέλλουν τα περιστατικά στις αστυνομικές Αρχές. Το πιο σημαντικό είναι η δυνατότητα αναστολής της απόφασης κράτησης και απέλασης των θυμάτων και ουσιαστικών μαρτύρων ρατσιστικής βίας που δεν διαθέτουν νομιμοποιητικά έγγραφα, καθώς και η δυνατότητα χορήγησης άδειας διαμονής σε αυτούς, προκειμένου να έχουν πραγματική δυνατότητα πρόσβασης στη δικαιοσύνη» τόνισε η βοηθός Τομέα Προστασίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Δάφνη Καπετανάκη.