Ηταν κάπου στα τέλη της δεκαετίας του '60 όταν μια νεαρή Φινλανδή φοιτήτρια που σπούδαζε μουσική και θεατρολογία ανακάλυψε, κατά τη διάρκεια μιας έρευνας για τις πολιτικές αδικίες σε όλο τον κόσμο, τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος ήταν τότε πολιτικός κρατούμενος επί χούντας.
Η μουσική του και η έντονη πολιτική του δράση ήταν αρκετές για να γίνει ο Ελληνας συνθέτης ο φάρος που θα φωτίσει τη ζωή της.
Η Αρια Σαγιονμάα, πασίγνωστη ερμηνεύτρια στις βόρειες χώρες, καταγράφει το χρονικό της καρμικής συνάντησης και της συνεργασίας της με τον Μίκη Θεοδωράκη στο βιβλίο της με τίτλο «Μια νέα γυναίκα αποκαλύπτεται. Η συνάντηση με τον Μίκη».
Η πρώτη συνάντηση έγινε το 1970 όταν ο Μίκης Θεοδωράκης, που τότε ήταν εξόριστος στο Παρίσι και έδινε μάχες για την ελευθερία ως πρόεδρος του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου, βρέθηκε σε μια εκδήλωση που είχε διοργανώσει το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, προς τιμήν του, με βασική ερμηνεύτρια την Αρια. Μαζί του ήταν ο Θόδωρος Πάγκαλος ως υπεύθυνος των διεθνών σχέσεων του Μετώπου:
«Βγαίνω στη σκηνή, δεν έχω τραγουδήσει δυο λεπτά και βλέπω ξαφνικά μια δίμετρη φιγούρα να πλησιάζει τη σκηνή. Ανεβαίνει, ζητά από τον πιανίστα να του παραχωρήσει τη θέση του, κάθεται στο πιάνο και τραγουδάμε μαζί, εκείνος στα ελληνικά κι εγώ φινλανδικά. Επειτα παίρνει το μικρόφωνο και ανακοινώνει, χωρίς εγώ να γνωρίζω το παραμικρό, πως θα τον ακολουθήσω στην παγκόσμια περιοδεία του», θυμάται η ερμηνεύτρια γεμάτη συγκίνηση.
«Απόρησα κι εγώ με τον εαυτό μου όταν της είπα μπροστά σε όλο τον κόσμο ''θα σε πάρω μαζί μου στις συναυλίες που οργανώνω''. Με εξέπληξε η χροιά της φωνής της αλλά και το γεγονός ότι ήταν δοσμένη στην ιδεολογία της. Κατάλαβα αμέσως τη μεγάλη αξία της ως ερμηνεύτριας των τραγουδιών μου. Και δεν έπεσα έξω...» λέει ο Μίκης Θεοδωράκης.
Οι δυο τους συμπορεύτηκαν τα επόμενα χρόνια δίνοντας περισσότερες από 800 συναυλίες σε ολόκληρο τον κόσμο, από την Ευρώπη μέχρι την Αργεντινή, και από την Αυστραλία μέχρι τον Καναδά και τη Βόρειο Αμερική: «Αυτές οι συναυλίες είχαν μια ιερότητα, μια θρησκευτικότητα. Κανονικά εγώ θα έπρεπε να πληρώνω και όχι να πληρώνομαι για όσα συγκλονιστικά έζησα εκείνη την περίοδο», εξομολογείται ο συνθέτης.
Και για την Αρια όμως αυτή η συνεργασία αποτέλεσε κορυφαίο σταθμό όχι μόνο στην καριέρα αλλά και στη ζωή της: «Είχα μια καταπληκτική καριέρα στις βόρειες χώρες, αλλά θεωρώ πως το κομμάτι με τον Μίκη ήταν το καλύτερο απ' όλα», ομολογεί η ίδια.
«Δεν έγινε απλά μια καλή μετάφραση-γράφει το Εθνος-, τα τραγούδια αυτά αποτέλεσαν κτήμα του φιλανδικού και του σουηδικού λαού. Εχουμε καταφέρει στη Βόρεια Ευρώπη να κρατήσουμε τον Μίκη και είμαι υπερήφανη γι' αυτό», σημειώνει η ίδια. «Η Αρια έγινε ένας 'απόστολος' της μουσικής μου, και θα της είμαι πάντα ευγνώμων γι΄ αυτό» απαντά ο Μίκης Θεοδωράκης.