Για τον τρόπο που επιβίωσε το ευρώ γράφει το περιοδικό Economist, το οποίος επισημαίνει πως τα κράτη- μέλη της Ευρωζώνης δεν μπορούν πλέον να καταφύγουν στην υποτίμηση του νομίσματος εάν δεν είναι πλέον ανταγωνιστικά, αλλά αντιθέτως πρέπει αν καταφύγουν στη δύσκολη λύση της εσωτερικής υποτίμησης, κάτι που σημαίνει μείωση μισθών και τιμών σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης.
Η διαδικασία αυτή, είναι ιδιαίτερα επίπονη, σε βαθμό που να θυμίζει τον «κανόνα του χρυσού» που ίσχυσε μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, κάτι που σήμαινε πως η οικονομία των κρατών βασιζόταν αποκλειστικά στον χρυσό. «Τα κράτη που υποτίμησαν πρώτα το εθνικό τους νόμισμα τελικά τα πήγαν πολύ καλύτερα από άλλα, όπως η Γαλλία, που επέμειναν στον Κανόνα του Χρυσού. Δεδομένης αυτής της εμπειρίας, μια προφανής ερώτηση είναι γιατί το ευρώ έχει επιζήσει, ενώ ο κανόνας του χρυσού διαλύθηκε», αναφέρει ο Economist
Σε μια νέα μελέτη, ο κ. Νίκολας Κραφτς, καθηγητής της ιστορίας των οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Warwick, προσφέρει τρεις βασικές αιτίες αυτού του φαινομένου:
- Πρώτον, ήταν ευκολότερο να εγκαταλείψει κανείς τον κανόνα του χρυσού απ' ό,τι το ευρώ διότι τα κράτη εξακολουθούσαν να έχουν το εθνικό τους νόμισμα και δεν δεσμεύονταν από διεθνείς Συνθήκες, όπου ενδεχόμενη έξοδος από το ευρώ περιλαμβάνει και έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση (αν και δεν είναι βέβαιο ότι θα ερμηνευόταν έτσι η σχετική πρόβλεψη της Συνθήκης).
- Δεύτερον, ο «ολέθριος» δεσμός που έχει αναπτυχθεί μεταξύ αδύναμων τραπεζών και αδύναμων κρατών-μελών της Ευρωζώνης δεν ήταν τόσο σημαντικός στη διάρκεια του Μεσοπολέμου επειδή οι τράπεζες ήταν πολύ μικρότερες.
- Τρίτον, οι χώρες της Ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν δυσκολίες έλαβαν βοήθεια από τους εταίρους τους και το ΔΝΤ. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δάνεισε αφειδώς χρήματα στις τράπεζες και διστακτικά ανέλαβε τον ρόλο του δανειστή έσχατης ανάγκης μέσω της δέσμευσης της να αγοράσει απεριόριστες ποσότητες κρατικών ομολόγων χωρών που δέχονται πίεση από τις αγορές.
Ωστόσο, η επιβίωση δεν αρκεί και ο κ. Κραφτς αναρωτιέται μήπως η διάσωση του ευρώ δεν είναι κάτι περισσότερο από μια πύρρειο νίκη. Η επίδοση της Ευρωζώνης όσον αφορά το βιοτικό επίπεδο είναι θλιβερή, ενώ οι προοπτικές της οικονομίας είναι ζοφερές. Ο κ. Κραφτς επικεντρώνεται περισσότερο στο πόσο έχουν εξασθενήσει οι μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Ευρωζώνης, μεταδίδει η Καθημερινή.
Ο ευκολότερος τρόπος να μειωθεί το βάρος του χρέους είναι μέσω του πληθωρισμού. Ωστόσο, αντί γι' αυτό η Ευρωζώνη έχει πολύ χαμηλό πληθωρισμό, 0,7% τον Οκτώβριο, ενώ οι τιμές υποχωρούν σε Ελλάδα, Κύπρο και Ιρλανδία. Η ΕΚΤ προσπαθεί, καθυστερημένα, να καταπολεμήσει την απειλή του αποπληθωρισμού, αλλά ο κ. Κραφτς θεωρεί ότι η Ευρωζώνη χρειάζεται άλλου είδους κεντρική τράπεζα, η οποία θα προσπαθεί ενεργά να ενισχύσει την ανάπτυξη. Το πρόβλημα είναι ότι η Συνθήκη του Μάαστριχτ εξουσιοδοτεί την ΕΚΤ μόνο να διατηρεί σταθερές τις τιμές. Αν υπάρχει κάτι που οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αποφεύγουν είναι η αναθεώρηση των Συνθηκών. Και αν υπάρχει μία Συνθήκη που είναι ιδιαίτερα απρόθυμοι ν' αγγίξουν, τότε είναι αυτή που καθορίζει τον ρόλο της ΕΚΤ.