Μία εντυπωσιακή ζωφόρος από την εποχή των Μάγια ανακαλύφθηκε πρόσφατα στη Γουατεμάλα και αποκαλύπτει νέα στοιχεία για την ζωή και την θρησκεία του συγκεκριμένου λαού.
Η γιγάντια ζωφόρος που έχει 8 μέτρα πλάτος και 2 μέτρα ύψος, ανακαλύφθηκε τον Ιούλιο στα θαμμένα θεμέλια μίας τετράγωνης πυραμίδας στο Χολμουλ και απεικονίζει ανθρώπινες φιγούρες σε ένα μυθολογικό περιβάλλον, οι οποίες πιθανότατα να ήταν αποθεωμένοι κυβερνήτες του λαού των Μάγια.
Ο αρχαιολόγος Φρανσίσκο Εστράδα Μπέλι και η ομάδα του προχώρησαν στην εκσκαφή μιας σήραγγας που είχε μείνει ανοιχτή από αρχαιοκάπηλους, όταν βρέθηκαν μπροστά στη ζωφόρο. «Οι κλέφτες είχαν φτάσει πολύ κοντά σε αυτή, αλλά δεν την είχαν δει» εξηγεί ο Μπέλι.
Σύμφωνα με τον Μπέλι, η ζωφόρος είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα παραδείγματα του είδους της: «Είναι διατηρημένη κατά 95%. Υπάρχει μόνο μια γωνία που δεν είναι καλά διατηρημένη επειδή ήταν πολύ κοντά στην επιφάνεια, αλλά στο υπόλοιπο δεν λείπει κανένα μέρος». Οι ανασκαφές στο Χολμουλ υποστηρίχθηκαν από το πρόγραμμα επιδότησης National Geographic Society.
Παρά το πέρασμα των χρόνων, τα ίχνη του κόκκινου, μπλε, πράσινου και κίτρινου χρώματος είναι ακόμα ορατά στη ζωφόρο. «Σου δίνει μια ιδέα για το πόσο περίπλοκα και περίτεχνα αυτά τα μνημεία πρέπει να ήταν στο απόγειό τους. Αυτές οι περιοχές θα πρέπει να ήταν χάρμα οφθαλμών όταν κατοικούνταν»
Ο Ντέιβιντ Στιούαρτ, εμπειρογνώμονας για ιερογλυφικά των Μάγια στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, τόνισε ότι οι αρχαιολόγοι πιστεύουν οι περισσότεροι μεγάλες ναοί των Μάγια ήταν πιθανώς διακοσμημένο με παρόμοια είδη σχεδίων και χρωμάτων.
«Ωστόσο δεν είναι όλοι οι ναοί τόσο προσεκτικά θαμμένοι και καλοδιατηρημένοι όπως αυτός» δήλωσε ο Στιούαρτ. «Επίσης, κάθε πρόσοψη ναού ήταν ελαφρώς διαφορετική και ως εκ τούτου μοναδική από την άποψη της λεπτομέρειας και του μηνύματος που έδινε»
Το τμήμα του ναού στο Χολμουλ όπου βρέθηκε η ζωφόρος χρονολογείται περίπου στο 590 μ.Χ., χρονολογία η οποία αντιστοιχεί στη κλασική εποχή των Μάγια, την περίοδο που προσδιορίζεται από τον ανταγωνισμό μεταξύ δύο μεγάλων δυναστειών των Μάγια: τους Τικάλ και τους Καανουλ.
Τα δύο βασίλεια ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για τους πόρους και για τον έλεγχο των άλλων, μικρότερων πόλεων κρατών των Μάγια. Μέχρι σήμερα δεν ήταν σαφές σε ποια δυναστεία όφειλε την υποταγή του το Χολμουλ, αλλά μια επιγραφή που ανακαλύφθηκε πρόσφατα στη ζωφόρο αποκαλύπτει ότι ο ναός αφορούσε τον Ajwosaj, κυβερνήτη μίας γειτονικής πόλης-κράτους που ονομάζεται Ναράντζο που οι αρχαιολόγοι γνωρίζουν από άλλες ανακαλύψεις ήταν υποτελής πόλη της δυναστείας των Καανούλ. «Γνωρίζουμε τώρα για πρώτη φορά ότι το Χολμουλ ήταν υποταγμένο στη δυναστεία των Καανούλ» εξηγούν οι ερευνητές.
Η ζωφόρος εξακολουθεί να βρίσκεται θαμμένη στο Χόλμουλ όπου αρχικά ανακαλύφθηκε, διότι είναι πολύ μεγάλη για να μετακινηθεί, εξηγεί ο επικεφαλής αρχαιολόγος Εστράδα-Μπέλι
«Θα προσπαθήσουμε να τη διατηρήσουμε και να δημιουργήσουμε ένα σταθερό περιβάλλον γύρω από αυτή, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να την επισκεφθούν τελικά. Είμαστε πολύ ανήσυχοι για τη σημερινή κατάσταση, οπότε έπρεπε να θαφτεί ξανά η σήραγγα εισόδου για να κρατήσει την υγρασία και το κλίμα γύρω από τη ζωφόρο σταθερό.»