Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα θα ορίζεται πλέον από την κυβέρνηση, μέσω διαβούλευσης με κοινωνικούς εταίρους, σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις για τον μηχανισμό διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού που συμπεριλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο, που τίθεται προς ψήφιση στη Βουλή.
O νέος μηχανισμός εναρμονίζεται πλέον με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τις διεθνείς πρακτικές όπου ο καθορισμός του νομοθετημένου κατώτατου μισθού γίνεται από το κράτος, είτε με διάταξη νόμου ή με υπουργική απόφαση που εκδίδεται έπειτα από νομοθετική εξουσιοδότηση ή με απόφαση συλλογικού οργάνου της διοίκησης που έχει συγκεκριμένη αρμοδιότητα για το σκοπό αυτό μέσω νόμου, ύστερα από καλά οργανωμένη και εντατική (νομικά, ωστόσο, μη δεσμευτική) διαβούλευση μεταξύ της κυβέρνησης και εκπροσώπων των κοινωνικών εταίρων.
Σε 20 από τις 27 χώρες της Ευρώπης ο κατώτατος μισθός καθορίζεται από την κυβέρνηση έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους (ενδεικτικά Γαλλία, Βρετανία, Βουλγαρία, Ιρλανδία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία και Τσεχία).
Με συλλογικές συμβάσεις μόνον, ο κατώτατος μισθός καθορίζεται στο Βέλγιο, την Εσθονία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και την Ουγγαρία, καθώς και στην Ελλάδα μέχρι τη ψήφιση του Ν.4093/2012.
Με τον νέο μηχανισμό και τη νέα διαδικασία προσδιορισμού του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα, εκτιμάται, σύμφωνα με tanea.gr, ότι:
1) Καθορίζεται ένα νόμιμο κατώτατο όριο μισθών και ημερομισθίων, ένα μισθολογικό επίπεδο ασφαλείας, κάτω από το οποίο δεν επιτρέπεται να ορίζονται αμοιβές είτε με συλλογικές είτε με ατομικές συμβάσεις εργασίας.
2) Αντίθετα, επιτρέπεται, προάγεται και ενισχύεται η διεξαγωγή συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και η σύναψη συλλογικών συμβάσεων σε υψηλότερα μισθολογικά επίπεδα, σε επιμέρους κλαδικά ή επιχειρησιακά επίπεδα.
3) Ενισχύεται ουσιαστικά ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων, καθώς το νέο σύστημα υποστηρίζει και υποκινεί την ωρίμανση και την ποιοτική αναβάθμιση του κοινωνικού διαλόγου στη χώρα μας, προωθώντας την αναζήτηση συναινετικών συγκλίσεων σε ένα πλαίσιο υπευθυνότητας, εθνικής συναίσθησης και συνεκτίμησης των πραγματικών δεδομένων της αγοράς εργασίας, της παραγωγής και της οικονομίας.
Το νέο σύστημα αποτελεί και ένα μοχλό λειτουργικής ενδυνάμωσης των φορέων συλλογικής εκπροσώπησης εργοδοτών και εργαζομένων, αφού η ενίσχυση της αντιπροσωπευτικής τους βάσης είναι αυτή που θα τους επιτρέψει να εξασφαλίσουν υψηλότερα επίπεδα αμοιβών σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων.
4) Κυριότερα, η διαβούλευση της κυβέρνησης με τους κοινωνικούς εταίρους και η επιστημονική υποστήριξη ερευνητικών και επιστημονικών φορέων καθώς και εμπειρογνωμόνων υψηλού γνωστικού κύρους, διασφαλίζει ότι το νέο σύστημα καθορισμού κατωτάτου μισθού και ημερομισθίου που θα ισχύσει από το 2017 (μέχρι τότε ο κατώτατος μισθός θα παραμείνει σταθερός στα 586 ευρώ, όπως έχει, εξάλλου, νομοθετηθεί) θα βρίσκεται σε συνάφεια με τις πραγματικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας και τις στοχεύσεις για την καταπολέμηση της ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης.