Ο Τάσος (ΤΑΖ) Θεοδωρόπουλος σε βοηθάει να ξεπεράσεις την δικτατορία του «φορεμένου» αριστουργήματος, για μια συμπαθητική ταινία, που αριστούργημα σίγουρα δεν είναι.
ΠΡΙΝ ΤΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ / BEFORE MIDNIGHT
Βαθμολογία: 6 / 10
Στα πορνό υπάρχει η λογική του 4 επί 20. Δηλαδή τέσσερις κατά μέσο όρο συνουσίες διαφόρων παραλλαγών και συμμετεχόντων, που διαρκούν χοντρικά 20 λεπτά συν κανένα τέταρτο νεκρός χρόνος, να ντυθούνε, να γδυθούνε, να πιούνε καφέ και να ξαποστάσουν οι πρωταγωνιστές, ώστε να καλυφθεί η 90λεπτη διάρκεια της ταινίας. Αυτή χοντρικά είναι και η λογική πίσω από το στήσιμο του πολυδιαφημισμένου «ελληνικού» «Πριν τα Μεσάνυχτα».
Προς Θεού, δε λέω πως η ταινία είναι πορνό. Περιέχει μερικούς από τους πιο πνευματώδεις διαλόγους πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις που θα δεις πιθανότατα όλη τη φετινή χρονιά. Αλλά δεν περιέχει τίποτα άλλο. Όλη η ταινία αποτελείται χοντρικά από 4 τέτοιες μεγάλες σκηνές συν δυο τρεις έξτρα για το γέμισμα, στις όποιες δε βλέπεις τίποτα άλλο εκτός από τον Ίθαν Χοκ και τη Ζιλί Ντελπί να μιλάνε. 20 λεπτά η πρώτη τους μεγάλη σκηνή στο αυτοκίνητο που βάζει το δυναμίτη για την κρίση στη σχέση τους, άλλα 20 λεπτά, μάλλον τα πιο απολαυστικά, το τραπέζωμα μαζί με τους Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, Αριάν Λαμπέντ, Ξένια Καλογεροπούλου και άλλους, άλλα 20 πάλι ο Ίθαν και η Ζιλί να περπατάνε σε γραφικά δρομάκια της Μεσσηνίας και φινάλε σε πολυτελή σουίτα του Costa Navarino, με εξτραδάκι ένα παραθαλάσσιο καφέ και το ζευγάρι να προχωράει στο τελικό ξεκαθάρισμα ή τη συμφιλίωση (δε σου αποκαλύπτω το τέλος για να έχεις αγωνία, είδες τι καλός άνθρωπος που είμαι;).
Που πραγματικά το να έχεις κλείσει πανάκριβη σουίτα στο πεντάστερο Costa Navarino μόνο και μόνο για να βγάλεις επί μισή ώρα τα προεμμηνοπαυσικά σου, δηλώνει εξ' αρχής πως είσαι πυροβολημένος αλλά τες πα. Το θέμα είναι πως όσοι περιμένετε να δείτε κάτι από Ελλάδα σε στιλ καρτ ποστάλ, μην το περιμένετε γιατί δε θα δείτε. Η κάμερα είναι εστιασμένη από επιλογή στα πρόσωπα, και είτε στην Καρδαμύλη είχε γυριστεί η ταινία, είτε στα Γρεβενά, μεγάλη διαφορά δε θα καταλάβαινες. Γιατί έτσι είναι οι προχώ ανεξάρτητοι σκηνοθέτες, όπως εδώ ο Ρίτσαρντ Λινκλάτερ. Σου λένε, «εμένα δεν με ενδιαφέρει να κάνω φολκλόρ, εγώ κάνω τομή στις σχέσεις». Που παρ' όλα αυτά οφείλω να παραδεχτώ την ικανότητα του να καθιστά ενδιαφέρουσες, διαλεκτικές σεκάνς που μπορούν να κρατάνε και δέκα λεπτά χωρίς μοντάζ, όπως και την τεχνική επάρκεια όλων όσων συνεργάστηκαν σε αυτές.
Το ζευγάρι της ταινίας, συναντήθηκε για πρώτη φορά ρομαντικά στην οθόνη με τον ίδιο σκηνοθέτη, πριν από 18 χρόνια, το 1995, σε ένα τρένο στη Βιέννη, περνώντας ένα ρομαντικό βράδυ «Πριν το ξημέρωμα» ανταλλάσοντας όπως κι εδώ, έξυπνους, κομψούς και διεισδυτικούς διαλόγους, σε μια όμορφη, σοφιστικέ παραλλαγή της δραματικής ρομαντικής κομεντί που έγραψε ιστορία. Η οποία ιστορία επαναλήφθηκε με την ίδια επιτυχία, 9 χρόνια μετά, το 2004, όταν οι δύο ήρωες ξανασυναντήθηκαν «Πριν το Ηλιοβασίλεμα» στο Παρίσι. Αυτή τη φορά ο «τόπος του εγκλήματος» είναι η Μεσσηνία, και τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ. Γιατί οι δύο ήρωες, που όπως και στις προηγούμενες ταινίες, τους παρακολουθούμε στη διάρκεια μιας μέρας, δεν βρίσκονται μαζί μόνο για αυτή τη διάρκεια της μέρας. Αν και στο τέλος της είναι πολύ πιθανό να μην είναι ξανά ποτέ μαζί. Έχουν σαρανταρίσει κι είναι ζευγάρι με δύο κορίτσια συν ένα αγόρι από τον αποτυχημένο προηγούμενο γάμο του Ίθαν Χοκ.
Αυτό είναι και το πλέον έξυπνο εύρημα της ταινίας, που ακολουθώντας σε φυσικό χρόνο όλο αυτό το διάστημα των 18 ετών, τους ήρωες της, αποφασίζει αυτή τη φορά να δει την εξέλιξη και την λογική φθορά της σχέσης τους. Αδικώντας όμως κατά πολύ τουλάχιστον στα μάτια μου, το χαρακτήρα της Ντελπί, η οποία πραγματικά, από τις πρώτες κι όλας σκηνές, συμπεριφέρεται σαν να έχει τα ρούχα της και να τρώγεται για καβγά. Με μερικές αρκετά εύστοχες και άλλες όχι τόσο παρατηρήσεις όσον αφορά τη διαφορά με την οποία αντιλαμβανόμαστε οι Έλληνες τις σχέσεις και τη φιλοσοφία της ζωής σε σχέση με άλλους λαούς. Και ένα τραβηγμένο από τα μαλλιά, εξιδανικευμένο και ελιτίστικο ανθρώπινο φόντο που δε νομίζω ότι αφορά ένα μέσο ζευγάρι. Εφ' όσον οι δύο εύποροι πρωταγωνιστές, είναι καλεσμένοι ενός εύπορου πανεπιστημιακού διανοούμενου στη Μεσσηνία και όλος ο εύπορος περίγυρος, μιλάνε με μια εύπορη επιτηδευμένη σοφιστικασιόν χαριτωμένης ψύχραιμης σοφίας, λες και μόλις τέλειωσαν την ανάγνωση του «Αναζητώντας το Χαμένο Χρόνο».
Σε μια παραγωγή, που επειδή είναι στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της καθαρόαιμα ελληνική, μου δημιουργεί την υποψία πως στήθηκε κάπως έτσι: «Έχουμε το χώρο, δηλαδή την Ελλάδα, έχετε το franchise, δεν μαζεύεστε εδώ, να γράψετε πέντε έξι σκηνές, να γυρίσουμε το τρίτο μέρος εδώ, να κάνουμε διακοπές, να γίνει κι ο σχετικός ντόρος;
Γλυκύτατη η παρουσία της Ξένιας Καλογεροπούλου, έκπληξη η εκφραστικότητα και η υποκριτική αμεσότητα της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη και πολύ ευχάριστη η παρουσία της πολύ γλυκιάς Αριάν Λαμπέντ επιτέλους σε ρόλο «φυσιολογικού» ανθρώπου. Όμως όλοι αυτοί είναι τα γεμίσματα. Το focus είναι πάνω στο ζευγάρι, που διαθέτει αναμφισβήτητα μια μοναδική κινηματογραφική χημεία και καταφέρνει να βγάλει με χάρη το δύσκολο έργο της συνεχούς του παρουσίας στην κάμερα. Όμως όλοι οι διάλογοι δεν είναι τελικά τόσο φρέσκοι όσο θα ήθελαν να είναι, (έχουν περάσει και 18 χρόνια από την πρώτη φορά του «πειράματος»), ενίοτε γουντιαλενίζουν κουρασμένα στο πιο greek χίπικο και η απουσία οποιασδήποτε κινηματογραφικής δράσης με την απουσία της αξιοποίησης του τοπίου σε κάνει να αναρωτιέσαι για ποιον ακριβώς λόγο έπρεπε όλο αυτό να γίνει ταινία κι όχι θεατρικό.
Το αποτέλεσμα, που οι Αμερικάνοι κριτικοί λογικά αποθέωσαν (εφ' όσον τους προέκυψε αναζωογονητικά ευρωπαϊκό και ανθρώπινο μέσα στον κατακλυσμό ηλίθιων τυποποιημένων ταινιών για σχέσεις) σίγουρα δεν είναι το αριστούργημα που λένε ότι είναι. Είναι ευχάριστο, ανθρώπινο και συγκινητικό, μπορεί όμως να προκύψει και ιδιαίτερα βαρετό, ιδίως για τον αμύητο στη συγκεκριμένη τριλογία που παρασυρμένος από μια έξυπνη αλλά κομματάκι παραπλανητική διαφημιστική καμπάνια που με σημαία το ζαχαρωμελωμένο τραγούδι της Χαρούλας «Τα λεφτά μου όλα δίνω για ένα ταγκό» άλλη ταινία θα πάει να δει, κι άλλη θα του παίξουν.
*H ταινία προβάλλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 13 Ιουνίου
*** ακολουθήστε τον ΤΑΖ στο www.facebook.com/tazthebuzz ή στο www.twitter.com/klarinabourana. Κάντε LIKE στην επίσημη σελίδα του fb www.facebook.com/SigaikaProductions για να μαθαίνετε όσα χρειάζεστε, προκειμένου να καίτε τον εγκέφαλο (των άλλων) ή επικοινωνήστε με το terra_gelida@hotmail.com για μέιλ και υποθέσεις προσωπικής εκδίκησης.