Απόπειρα προληπτικής λογοκρισίας καταγγέλλει ο ΣΚΑΪ και ο Γιάννης Αλαφούζος μετά την απόφαση του ΕΚΚΟΜΕΔ να ανακαλέσει τη μερική χρηματοδότηση του ντοκιμαντέρ που επιμελείται ο Αλέξης Παπαχελάς με τίτλο «17 ΝΟΕΜΒΡΗ, ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΩΣΗ».
Όλα ξεκίνησαν όταν το ΕΚΚΟΜΕΔ ανακάλεσε στις 15/12/25 την πρώτη απόφασή του (8/12/25) για την υπαγωγή στην μερική χρηματοδότηση του ΕΚΟΜΜΕΔ του ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει ο Αλέξης Παπαχελάς με τίτλο «17 ΝΟΕΜΒΡΗ, ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΩΣΗ» λόγω της συνέντευξης που έχει παραχωρήσει στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ ο καταδικασμένος δολοφόνος της τρομοκρατικής οργάνωσης Δημήτρης Κουφοντίνας.
Με επιστολή του προς το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων & Δημιουργίας, ο κ. Αλαφούζος εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά του σε μια «προσβλητική απόφαση» του ΕΚΚΟΜΕΔ για ένα «ντοκιμαντέρ δημοσιογραφικής και ιστορικής καταγραφής».
«Η έκπληξη δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι ήδη από τις 2 Ιουνίου -μέσω του σχετικού αιτήματος του ΣΚΑΙ στον ΕΚΚΟΜΕΔ- υπήρχε πλήρης και αναλυτική ενημέρωσή σας για το γεγονός ότι ανάμεσα στα δεκάδες ντοκουμέντα και συνεντεύξεις που θα αναδειχθούν μέσα από τα έξι επεισόδια υπάρχει και μια συνέντευξη του δολοφόνου. Η έκπληξη γίνεται ακόμη μεγαλύτερη λόγω του γεγονότος ότι για πρώτη φορά το ΕΚΚΟΜΕΔ αποφασίζει να παρέμβει με εντελώς αυθαίρετο τρόπο στο περιεχόμενο μιας δημοσιογραφικής και ιστορικής καταγραφής επιχειρώντας κατ' ουσίαν να επιβάλει προληπτική λογοκρισία».
Μάλιστα ανακοινώνει ότι όχι μόνο ο ΣΚΑΙ δεν επιθυμεί να έχει οποιαδήποτε σχέση με το ΕΚΚΟΜΕΔ, αλλά και ότι αποσύρει από τα αιτήματα χρηματοδότησης και το δεύτερο ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει αυτήν την τηλεοπτική σαιζόν με τίτλο «Τελευταία Μπλόφα», βασισμένο στο βιβλίο της Ελένης Βαρβιτσιώτη και της Βικτώριας Δενδρινού για τα γεγονότα που προηγήθηκαν του δημοψηφίσματος του 2015.
Από την πλευρά της κυβέρνησης, ο Παύλος Μαρινάκης εξήγησε ότι δεν τίθεται θέμα λογοκρισίας, αλλά η απόφαση του ΕΚΚΟΜΕΔ άλλαξε επειδή μεσολάβησε μια επιστολή των συγγενών των θυμάτων της 17 Νοέμβρη οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν ότι «δεν μπορεί να προβάλλεται μαζί με εμάς ο δολοφόνος του πατέρα μας, του αδερφού μας, του παιδιού μας, και μάλιστα ένας serial killer, αμετανόητος δολοφόνος που περπατούσε στο σημείο που σκοτώθηκε, για παράδειγμα, ο Θάνος Αξαρλιάν».
«Η προσβλητική απόφασή σας που επιβεβαιώνει ότι είστε έρμαια πάσης φύσεως έξωθεν πιέσεων, αντιβαίνει κάθε έννοια δεοντολογίας και ο ΣΚΑΙ δεν προτίθεται να νομιμοποιήσει μεθοδεύσεις που θυμίζουν άλλες, αλήστου μνήμης, περιόδους της ιστορίας μας» καταλήγει ο Γιάννης Αλαφούζος.
Η επιστολή Αλαφούζου προς το ΕΚΟΜΕΔ
«Αγαπητέ κύριε Χριστόπουλε, Με μεγάλη έκπληξη, -καθώς δεν υπήρξε καμία προγενέστερη ενημέρωση- η Διοίκηση του ΣΚΑΙ πληροφορήθηκε χθες (15/12/25) την αιφνίδια απόφασή σας να ανακαλέσετε την πρόσφατη απόφασή σας (8/12/25) για την υπαγωγή στην μερική χρηματοδότηση του ΕΚΟΜΜΕΔ του ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει ο Αλέξης Παπαχελάς με τίτλο «17 ΝΟΕΜΒΡΗ, ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΩΣΗ» λόγω της συνέντευξης που έχει παραχωρήσει στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ ο καταδικασμένος δολοφόνος της τρομοκρατικής οργάνωσης Δημήτρης Κουφοντίνας». Η έκπληξη δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι ήδη από τις 2 Ιουνίου -μέσω του σχετικού αιτήματος του ΣΚΑΙ στον ΕΚΚΟΜΕΔ- υπήρχε πλήρης και αναλυτική ενημέρωσή σας για το γεγονός ότι ανάμεσα στα δεκάδες ντοκουμέντα και συνεντεύξεις που θα αναδειχθούν μέσα από τα έξι επεισόδια υπάρχει και μια συνέντευξη του δολοφόνου. Η έκπληξη γίνεται ακόμη μεγαλύτερη λόγω του γεγονότος ότι για πρώτη φορά το ΕΚΚΟΜΕΔ αποφασίζει να παρέμβει με εντελώς αυθαίρετο τρόπο στο περιεχόμενο μιας δημοσιογραφικής και ιστορικής καταγραφής επιχειρώντας κατ' ουσίαν να επιβάλει προληπτική λογοκρισία. Η απόφασή σας αυτή εκτός από προσβλητική έναντι του ΣΚΑΙ που είναι το μόνο ιδιωτικό κανάλι το οποίο διαχρονικά επενδύει στην παραγωγή υψηλής ποιότητας ντοκιμαντέρ για την διατήρησή της συλλογικής ιστορικής μνήμης, είναι βαθιά προσβλητική και για τον Αλέξη Παπαχελά. Oχι μόνο γιατί τα ντοκιμαντέρ του προσεγγίζουν πάντα με αντικειμενικό τρόπο την ιστορική αλήθεια, αλλά και διότι ήταν ο πρώτος δημοσιογράφος που αφιέρωσε μια εκπομπή στους συγγενείς των θυμάτων της τρομοκρατίας, συμβάλλοντας ήδη από τότε με καθοριστικό τρόπο στην αποδόμηση των τάχα ιδεολογικών επιχειρημάτων των εκτελεστών. Τον σκοπό αυτό άλλωστε είναι προφανές ότι εξυπηρετεί και το νέο ντοκιμαντέρ, το οποίο, όπως αυτονοήτως συμβαίνει και στην διεθνή πρακτική, καταγράφει τις μαρτυρίες όλων ανεξαιρέτως των πρωταγωνιστών. Από αυτήν του τότε υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και όλων των βασικών συντελεστών της εξάρθρωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης, μέχρι αυτήν του καταδικασμένου δολοφόνου Δημ. Κουφοντίνα. Με αυτά τα δεδομένα, σάς ενημερώνουμε ότι ο ΣΚΑΙ δεν επιθυμεί να έχει οποιαδήποτε σχέση με το ΕΚΚΟΜΕΔ και αποσύρει από τα αιτήματα υπαγωγής και το δεύτερο ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει αυτήν την τηλεοπτική σαιζόν με τίτλο «Τελευταία Μπλόφα», βασισμένο στο εξαιρετικό βιβλίο της Ελένης Βαρβιτσιώτη και της Βικτώριας Δενδρινού για τα γεγονότα που προηγήθηκαν του δημοψηφίσματος του 2015. Η προσβλητική απόφασή σας που επιβεβαιώνει ότι είστε έρμαια πάσης φύσεως έξωθεν πιέσεων, αντιβαίνει κάθε έννοια δεοντολογίας και ο ΣΚΑΙ δεν προτίθεται να νομιμοποιήσει μεθοδεύσεις που θυμίζουν άλλες, αλήστου μνήμης, περιόδους της ιστορίας μας.
Γιάννης Αλαφούζος».
Σημειώνεται ότι το χθεσινό δελτίο ειδήσεων δεν παρουσίασε η Σία Κοσσιώνη, σύζυγος του Κώστα Μπακογιάννη.
Μαρινάκης: Δεν τίθεται θέμα λογοκρισίας -Μεσολάβησε επιστολή συγγενών θυμάτων
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, φιλοξενούμενος στον ΣΚΑΪ και στην εκπομπή «Αταίριαστοι» απάντησε ότι δεν είναι θέμα λογοκρισίας αλλά χρηματοδότησης.
Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Μαρινάκης σημείωσε: «Καταρχάς να πούμε ότι δεν τίθεται θέμα λογοκρισίας, γιατί η λογοκρισία είναι όταν απαγορεύεται να προβληθεί κάτι. Έχουμε μια εδραιωμένη δημοκρατία, δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί αυτό, ούτε προφανώς θα συμβεί σε αυτή την περίπτωση. Πολλώ δε μάλλον για μια έρευνα ενός εκ των πιο έγκριτων δημοσιογράφων της χώρας, τον κ. Παπαχελά που κάθε τέτοια του δουλειά αποτελεί υπόδειγμα κύρους, αξιοπιστίας και ευκαιρίας εμείς οι νεότεροι να μάθουμε τι έγινε στο παρελθόν. Και δεν εκπροσωπώ μόνο τον εαυτό μου, μιλάω εκπροσωπώντας και τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση. Μιλάμε για το εάν μπορεί ή πρέπει το κράτος να χρηματοδοτήσει ένα προϊόν, μια έρευνα. Το αντικείμενο της συζήτησης δεν είναι η λογοκρισία, είναι θέμα χρηματοδότησης».
Ο κ. Μαρινάκης εξήγησε ότι «Από την πρώτη απόφαση που ήταν θετική μέχρι τη στιγμή της δεύτερης απόφασης, μεσολάβησε μια επιστολή των συγγενών των θυμάτων της 17 Νοέμβρη. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν βιώσει τον απόλυτο πόνο, με την οποία επισήμαναν ότι δεν δέχονται να είναι στην ίδια εκπομπή, στο ίδιο ντοκιμαντέρ, στην ίδια έρευνα, οι ίδιοι με τον δολοφόνο του πατέρα τους, του αδερφού τους, του παιδιού τους, γιατί είναι άνθρωποι που έχουν χάσει και τα παιδιά τους. Αυτό το στάθμισε ο ΕΚΚΟΜΕΔ και μετά από αυτή την επιστολή έκρινε, χωρίς να αμφισβητεί κανένας μας ούτε την εγκυρότητα, ούτε τα κίνητρα του κ. Παπαχελά, ο οποίος μάλιστα ξαναλέω πως έχει αναδείξει τέτοια σοβαρά συμβάντα και ο ίδιος ο ΣΚΑΪ, είναι ένα κανάλι που έχει πέσει θύμα τρομοκρατικών ενεργειών».
Πρόσθεσε δε ότι «αυτό που στάθμισε ο ΕΚΚΟΜΕΔ είναι κάτι το οποίο έχει να κάνει με τον πόνο των ανθρώπων, είναι ένα ζήτημα πολύ φορτισμένο. Το γεγονός ότι έστειλαν μια επιστολή σίγουρα κινητοποίησε τον ΕΚΚΟΜΕΔ, δεν μπορείς να αγνοήσεις μια τέτοια επιστολή συγγενών θυμάτων. Αυτό που λέγανε είναι πως 'δεν μπορεί να προβάλλεται μαζί με εμάς ο δολοφόνος του πατέρα μας, του αδερφού μας, του παιδιού μας, και μάλιστα ένας serial killer, αμετανόητος δολοφόνος που περπατούσε στο σημείο που σκοτώθηκε, για παράδειγμα, ο Θάνος Αξαρλιάν'. Δεν είναι δυνατόν, έκρινε ο ΕΚΚΟΜΕΔ, να επιδοτηθεί κάτι που θα προβάλει τον δολοφόνο και δεν θα προβάλει τα θύματα» και «κανείς δεν λογοκρίνει κανέναν, σε καμία περίπτωση», κατέληξε ο κ. Μαρινάκης.
ΠΑΣΟΚ: Η απόφαση πλήττει την ελευθερία της έκφρασης
Το ΠΑΣΟΚ δια της βουλευτού Νάγιας Γρηγοράκου, υπεύθυνη Κ.Τ.Ε. Πολιτισμού και του Τομέα Πολιτισμού αντέδρασε κάνοντας λόγο για θεσμική εκτροπή. «Η ανάκληση εγκεκριμένης χρηματοδότησης ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΙ με τίτλο «17Ν, Άνοδος και Πτώση» από το ΕΚΚΟΜΕΔ δεν αποτελεί απλώς θεσμική εκτροπή και απόπειρα προληπτικής λογοκρισίας. Πρόκειται για απόφαση, η οποία πλήττει ευθέως τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης και θέτει σοβαρό ζήτημα νομιμότητας στη λειτουργία του ίδιου του φορέα» σημειώνει η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ.
Υπενθυμίζει ότι «ο αυτόματος μηχανισμός στήριξης οπτικοακουστικών παραγωγών CRGR-FTV (cash rebate), όπως ρητά προβλέπεται στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο, δεν ενσωματώνει ποιοτικά ή αξιολογικά κριτήρια περιεχομένου. Εστιάζει αποκλειστικά στην επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων και στη νομική και διοικητική συμμόρφωση των δικαιούχων. Οποιαδήποτε κρίση επί του περιεχομένου ενός έργου βρίσκεται εκτός των ορίων που θέτει ο νόμος».
Η Νάγια Γρηγοράκου υπογραμμίζει ότι «η εκ των υστέρων ανάκληση χρηματοδότησης με επίκληση του περιεχομένου ή των πηγών τεκμηρίωσης ενός ντοκιμαντέρ αλλοιώνει αυθαίρετα τον χαρακτήρα του cash rebate και μετατρέπει το ΕΚΚΟΜΕΔ από φορέα εφαρμογής του νόμου σε μηχανισμό πολιτικού ελέγχου της δημιουργίας».
«Η Ιστορία δεν εγκρίνεται, δεν φιλτράρεται και δεν επιτηρείται. Κάθε απόπειρα ελέγχου της δημόσιας μνήμης παραπέμπει σε αυταρχικές πρακτικές ασύμβατες με μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία» σημειώνει ακόμη και καταλήγει: «Η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να δώσει σαφείς απαντήσεις και να διασφαλίσει ότι το ΕΚΚΟΜΕΔ λειτουργεί εντός του νόμου και όχι πέρα από αυτόν. Ο πολιτισμός δεν φιμώνεται».
ΣΑΠΟΕ: Προδήλως παράνομη απόφαση
Από την πλευρά του, ο Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Εργων (Σ.Α.Π.Ο.Ε), σε ανακοίνωσή του κάνει λόγο για «λογοκριτικές πρακτικές» και για «μια προδήλως παράνομη απόφαση, η οποία πλήττει ευθέως τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της έκφρασης και πληροφόρησης», ενώ σημειώνει πως «η επέκταση αυτής της λογικής μπορεί να οδηγήσει σε ολισθηρά μονοπάτια λογοκρισίας».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΣΑΠΟΕ
«O Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Έργων (Σ.Α.Π.Ο.Ε) εκφράζει την έκπληξή του, την αγανάκτησή του και την ανησυχία του για το μέλλον αναφορικά με λογοκριτικές πρακτικές του Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ. Α.Ε. σε βάρος της ανεξάρτητης έρευνας και της δημιουργίας ταινιών τεκμηρίωσης στη Χώρα.
Mε μια προδήλως παράνομη απόφαση, η οποία πλήττει ευθέως τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της έκφρασης και πληροφόρησης, το Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ. Α.Ε. ανακάλεσε στις 15.12.2025, δηλαδή μια εβδομάδα μετά την αρχική απόφαση υπαγωγής, την ένταξη στο πρόγραμμα ενίσχυσης της οπτικοακουστικής παραγωγής cash rebate του ντοκιμαντέρ του έγκριτου και πολύπειρου δημοσιογράφου Αλέξη Παπαχελά με τίτλο «17Ν, Άνοδος και Πτώση».
Ο λόγος, σύμφωνα με την απόφαση, είναι «η συμμετοχή προσώπου καταδικασμένου για τρομοκρατία και αμετανόητου ως προς τις πράξεις του» (σκ. 23 της απόφασης ανάκλησης»).
Εν προκειμένω, η Διοίκηση του Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ. Α.Ε. αναλαμβάνει τον ρόλο του προστάτη της δημοσίας τάξης και του υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος (σκ. 27 της απόφασης ανάκλησης) για να δικαιολογήσει την απόφασή του μία μόλις εβδομάδα μετά την έγκριση της ενίσχυσης.
Ως εάν η εμπεδωμένη ελληνική δημοκρατία και η δημόσια τάξη να κινδυνεύουν από την σύντομη εμφάνιση του καταδικασθέντος για τρομοκρατία σε ένα ντοκιμαντέρ, του οποίου ο δημιουργός χαίρει εκτίμησης στον πανελλήνιο για την ποιότητα της εργασίας του εδώ και δεκαετίες για την πολύπλευρη, εις βάθος και αντικειμενική πραγμάτευση ιστορικών, κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων. Όταν επιπλέον στην αγορά κυκλοφορεί βιβλίο εκατοντάδων σελίδων, που έχει συγγράψει ο καταδικασθείς, και όταν έχει δώσει συνεντεύξεις στον έντυπο τύπο στο παρελθόν.
Η απόφαση αυτή παραβιάζει το Σύνταγμα, τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθότι συνιστά λογοκριτική ενέργεια που δεν μπορεί να έχει έρεισμα σε ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου. Η επέκταση αυτής της λογικής μπορεί να οδηγήσει σε ολισθηρά μονοπάτια λογοκρισίας, που στην Ελλάδα όχι μόνο δεν έχει εκλείψει αλλά δείχνει διαρκώς και με αυξανόμενη ένταση τα δόντια της μέχρι σήμερα (από την επίθεση σε έργα τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη μέχρι τις συγκεντρώσεις φανατικών και τις μηνύσεις για τις αφίσες ταινιών ντοκιμαντέρ).
Επιπλέον η απόφαση παραβιάζει το ίδιο το νομικό καθεστώς για το cash rebate, το οποίο θεσπίζει ο νόμος 5105/2024 και το οποίο εμπεριέχει ρητές διατάξεις για τα έργα που δεν μπορούν να ενταχθούν από την φύση τους. Εκτός εάν το Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ. Α.Ε θεωρεί πως το έργο του Αλέξη Παπαχελά πρόκειται να εκθειάζει την τρομοκρατία ή να τη δικαιολογεί ή να τη νομιμοποιεί με οποιοδήποτε τρόπο! Η απόφαση, όμως, δεν εμπεριέχει τέτοιες σκέψεις, γιατί προφανώς, εάν διατυπώνονταν, θα κινούνταν στην σφαίρα του ιλαρού.
Καλούμε σε εγρήγορση όλους τους εμπλεκόμενους στην καλλιτεχνική δημιουργία στην Χώρα και όσους πιστεύουν ότι ο πολίτης έχει κρίση, νου και σύνεση ώστε να αξιολογεί ο ίδιος με τα δικά του αισθητικά και διανοητικά κριτήρια αυτό που βλέπει, από έναν πίνακα μέχρι μια αφίσα, από ένα ντοκιμαντέρ μέχρι μια εμπορική διαφήμιση.
Οι καιροί ου μενετοί».