Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία θα μοιραστεί σήμερα το επικαιροποιημένο σχέδιο ειρήνης με τις ΗΠΑ, μετά τις χθεσινές συνομιλίες με τους Ευρωπαίους ηγέτες στο Λονδίνο.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας είπε ότι το επικαιροποιημένο σχέδιο αποτελείται από 20 σημεία, αφού «αφαιρέθηκαν ορισμένα σημεία προφανώς κατά της Ουκρανίας».
Ο Ζελένσκι θα στείλει επικαιροποιημένο σχέδιο στον Τραμπ
Πρόσθεσε ότι δεν έχει επιτευχθεί ακόμη συμφωνία για την παραχώρηση εδαφών, κάτι που οι ΗΠΑ θεωρούν απαραίτητο για την ειρήνη, η Ρωσία το απαιτεί, αλλά η Ουκρανία και η Ευρώπη αντιτίθενται εδώ και καιρό, σημειώνουν διεθνή ΜΜΕ.
«Δεν έχουμε κανένα νόμιμο δικαίωμα -σύμφωνα με τον ουκρανικό νόμο, το σύνταγμά μας, το διεθνές δίκαιο», δήλωσε ο Ζελένσκι, εξηγώντας ότι η κυβέρνησή του δεν έχει τη δικαιοδοσία να διαπραγματευτεί κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.
«Ειλικρινά, δεν έχουμε ούτε ηθικό δικαίωμα», συμπλήρωσε σύμφωνα με το Reuters.
Ο Ουκρανός πρόεδρος υπενθύμισε ότι κάθε αλλαγή των συνόρων της χώρας θα πρέπει, κατά το ουκρανικό πλαίσιο, να εγκριθεί μόνο μέσω δημοψηφίσματος. Παράλληλα, κατηγόρησε τη ρωσική πλευρά ότι επιμένει στην παράδοση εδαφών ως απαραίτητη προϋπόθεση για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Το ζήτημα των εδαφικών υποχωρήσεων αποτέλεσε το πλέον αμφιλεγόμενο σημείο του αρχικού αμερικανικού σχεδίου 28 σημείων, το οποίο προέβλεπε μεταξύ άλλων την παραχώρηση ολόκληρης της Κριμαίας, του Λουχάνσκ και του Ντόνετσκ στη Ρωσία, καθώς και επιμερισμό της ενέργειας του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια.
Η ευρωπαϊκή γραμμή: «Δίκαιη και διαρκής ειρήνη»
Η συνάντηση του Λονδίνου, στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο Βρετανός πρωθυπουργός Σερ Κιρ Στάρμερ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ερμηνεύτηκε ευρέως ως επίδειξη ενότητας προς το Κίεβο, σε μια περίοδο όπου η Ουάσιγκτον αυξάνει την πίεση για συμβιβασμούς.
Η Ντάουνινγκ Στριτ ανακοίνωσε πως όλοι συμφώνησαν ότι βρισκόμαστε σε μια «κρίσιμη στιγμή» των διαπραγματεύσεων και ότι η Δύση πρέπει να διασφαλίσει μια «δίκαιη και διαρκή ειρήνη» που θα περιλαμβάνει «ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας» για την Ουκρανία.
Ανοιχτό παραμένει το πώς θα διαμορφωθούν αυτές οι εγγυήσεις. Η Βρετανία και η Γαλλία έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αποστολής διεθνούς στρατιωτικής δύναμης σε περίπτωση ειρήνης, ωστόσο χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο αυτό με έντονο σκεπτικισμό. Παράλληλα, παραμένει αβέβαιο σε τι βαθμό η κυβέρνηση Τραμπ θα ήταν διατεθειμένη να στηρίξει μια τέτοια συμφωνία, επισημαίνει το BBC.
Οι ΗΠΑ εντείνουν την πίεση
Την ατμόσφαιρα επιβάρυναν επιπλέον οι πρόσφατες δηλώσεις τόσο του Ντόναλντ Τραμπ όσο και του μεγαλύτερου γιου του, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ.
Ο τελευταίος δήλωσε στο Φόρουμ της Ντόχα ότι ο πατέρας του ενδέχεται να αποσυρθεί από τις προσπάθειες διαμεσολάβησης για τον πόλεμο, σχολιάζοντας ότι «με τον πατέρα μου δεν ξέρεις ποτέ, είναι απρόβλεπτος».
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, δήλωσε «λίγο απογοητευμένος» με τον Ζελένσκι, υποστηρίζοντας ότι ο Ουκρανός πρόεδρος «δεν διάβασε» το αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο, ενώ ισχυρίστηκε ότι «οι άνθρωποί του το λατρεύουν». Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε επίσης ότι η Ρωσία «μάλλον δεν έχει πρόβλημα» με την αμερικανική πρόταση, αφήνοντας να εννοηθεί πως το εμπόδιο βρίσκεται στην ουκρανική πλευρά.
Σχέδιο 20 σημείων
Σύμφωνα με το Interfax-Ukraine, το επικαιροποιημένο σχέδιο έχει περιοριστεί στα 20 σημεία.
Μεταξύ των πιο «ευαίσθητων» ζητημάτων συγκαταλέγονται:
- ο έλεγχος της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς,
- το καθεστώς λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια,
- η μορφή των διεθνών εγγυήσεων ασφαλείας,
- και ο μηχανισμός που θα διασφαλίζει ότι η Ρωσία δεν θα επιχειρήσει νέα εισβολή μετά τη σύναψη συμφωνίας.
Η αρχική, διαρρεύσασα αμερικανική πρόταση προέβλεπε παραχώρηση ολόκληρου του Ντονμπάς στη Ρωσία – παρότι ο ρωσικός στρατός δεν έχει καταφέρει να το ελέγξει πλήρως από το 2022.
Συνεχιζόμενη ευρωπαϊκή κινητικότητα
Μετά το Λονδίνο, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες, όπου συναντήθηκε με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σήμερα αναμένεται να βρεθεί στη Ρώμη για συνομιλίες με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι.
Η ευρωπαϊκή πλευρά επιχειρεί να παρουσιάσει ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στις πιέσεις της Ουάσιγκτον, τονίζοντας ότι μια εσπευσμένη συμφωνία που θα αφαιρεί πολλά από την ουκρανική κυριαρχία θα υπονομεύσει τη μελλοντική ασφάλεια ολόκληρης της ηπείρου.