Οι εικόνες από τους εορτασμούς για τα 80 χρόνια από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο Πεκίνο εκπέμπουν ένα σαφές μήνυμα στην Ευρώπη.
Στην Κίνα, στο πλαίσιο συνόδου κορυφής και της στρατιωτικής παρέλασης, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν στάθηκε δίπλα στον Σι Τζινπίνγκ, τον Ναρέντρα Μόντι, τον Μασούντ Πεζεσκιάν και τον Κιμ Γιονγκ Ουν, ηγέτες που, αν και με διαφορετικές ατζέντες, προσφέρουν στη Ρωσία οικονομική, στρατιωτική και πολιτική στήριξη, καταρρίπτοντας οριστικά την εικόνα της απομονωμένης Μόσχας.
CNN: Η Ευρώπη σε έναν κόσμο που αλλάζει
Το CNN προειδοποιεί την Ευρώπη πρώτα απ' όλα, με αφορμή όλα όσα παρακολούθησαν εκατομμύρια θεατές στην κινεζική πρωτεύουσα χθες, Τετάρτη, καθώς περισσότερα από τρία χρόνια μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η Ρωσία συνεχίζει να μάχεται με σκληρότητα, σε έναν άτυπο πόλεμο με τη Δύση, αμφισβητώντας της παγκόσμιες ισορροπίες όπως αυτές διαμορφώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες. Και τονίζει ότι χωρίς τα κινεζικά και ινδικά κεφάλαια, τα ιρανικά όπλα και, σε μικρότερο βαθμό, το ανθρώπινο δυναμικό από τη Βόρεια Κορέα, η Μόσχα δύσκολα θα μπορούσε να αντέξει τόσο μακροχρόνιο πόλεμο.
Για την Ευρώπη, οι εικόνες του Πούτιν να στέκεται πλάι στους ισχυρότερους άνδρες της Ασίας ήταν μια οπτική υπενθύμιση ότι η ασφάλειά της δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη.
Τα τελευταία χρόνια, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιχείρησαν να απομονώσουν τη Ρωσία, επιβάλλοντας κυρώσεις και στηρίζοντας την Ουκρανία, την ίδια στιγμή που ανησυχούν για τη μελλοντική αξιοπιστία των Ηνωμένων Πολιτειών ως συμμάχου, ιδιαίτερα με τον Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία και την ατζέντα του: «Πρώτα η Αμερική».
Η διεθνής τάξη που οικοδομήθηκε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου δείχνει να καταρρέει. Δυνάμεις όπως η Κίνα και η Ινδία, αλλά και χώρες απομονωμένες από τη Δύση, όπως το Ιράν και η Βόρεια Κορέα, βλέπουν την ευκαιρία να αναμορφώσουν το διεθνές σύστημα προς όφελός τους.
«Η καθιερωμένη κυριαρχία της Δύσης υποχωρεί και οι χώρες αυτές θέλουν να διαμορφώσουν μια νέα πραγματικότητα» σχολίασε στο CNN ο John Lough, επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής στη δεξαμενή σκέψης New Eurasian Strategies Centre.
Οι «φίλοι» του Πούτιν
Η Κίνα και η Ινδία δηλώνουν επισήμως ουδέτερες ως προς τον πόλεμο, ωστόσο στην πράξη αποτελούν τους σημαντικότερους σωτήρες της ρωσικής οικονομίας. Μετά τις δυτικές κυρώσεις, ήταν εκείνες που αγόρασαν τεράστιες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου και άνθρακα σε μειωμένες τιμές, εξασφαλίζοντας αφενός φθηνή ενέργεια και αφετέρου ρευστότητα στη Μόσχα.
Η στήριξη δεν περιορίζεται στην ενέργεια. Κινεζικές και ινδικές εταιρείες παρέχουν τεχνολογίες «διπλής χρήσης» -από μικροτσίπ μέχρι τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό-, κρίσιμες για την πολεμική βιομηχανία της Ρωσίας.
Όπως επισημαίνουν αναλυτές, «τα κινεζικά εξαρτήματα που βρίσκονται στα ρωσικά drones στην Ουκρανία αποδεικνύουν τον καθοριστικό ρόλο του Πεκίνου».
Για το Νέο Δελχί, η σχέση με τη Ρωσία ενισχύει το αφήγημα υπέρ ενός πολυπολικού κόσμου, όπου οι μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες του Παγκόσμιου Νότου θα έχουν λόγο στη διεθνή διακυβέρνηση. Για το Πεκίνο, πέρα από την ιδεολογική συγγένεια, υπάρχει το σαφές όφελος να περιοριστεί η δυτική επιρροή.
Για το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα, η στήριξη στη Ρωσία έχει τη δική της δυναμική, όπως υπογραμμίζει το δημοσίευμα του αμερικανικού μέσου.
Η Τεχεράνη υπήρξε κρίσιμος στρατιωτικός προμηθευτής, παραδίδοντας στη Μόσχα τα drones Shahed, που στήριξαν της σύγχρονες ανάγκες του πολέμου στην Ουκρανία.
Η Βόρεια Κορέα, από την άλλη, φαίνεται διατεθειμένη να στείλει ανθρώπινο δυναμικό στον πόλεμο, κάτι που καμία άλλη χώρα δεν μπορεί να κάνει χωρίς εσωτερικό πολιτικό κόστος. Η σχέση με τη Μόσχα παραμένει καθαρά συναλλακτική.
Πραγματισμός και ισορροπίες
Ο κόσμος και ιδιαίτερα η Δύση παρακολουθούν με ανησυχία αυτή τη «συμμαχία συμφερόντων». Παρότι δεν πρόκειται για μια πραγματική ένωση με αμοιβαία εμπιστοσύνη, είναι σαφές πλέον οι ΗΠΑ και η Ευρώπη δεν είναι πια οι μόνες δυνάμεις που καθορίζουν την παγκόσμια τάξη.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία λειτούργησε ως καταλύτης για σημαντικές αλλαγές στην Ευρώπη, υπογραμμίζει το CNN. Η Γερμανία αναθεώρησε το σύνταγμά της για να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες, ενώ η Σουηδία και η Φινλανδία εγκατέλειψαν δεκαετίες ουδετερότητας για να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Η στρατηγική αδράνεια του παρελθόντος μοιάζει να έχει τελειώσει.
Παρά τη θεαματική επίδειξη ενότητας στο Πεκίνο, οι ειδικοί τονίζουν ότι πρόκειται για μια συμμαχία που στηρίζεται στην ανάγκη και τον πραγματισμό, όχι σε κοινές αξίες. Τα συμφέροντα μπορεί να αλλάξουν και οι ισορροπίες να ανατραπούν. Δεν είναι το τέλος του παιχνιδιού επειδή συγκεντρώθηκαν μερικοί ηγέτες στην Κίνα, υπογραμμίζουν οι αναλυτές.
Ωστόσο, η εβδομάδα αυτή έδωσε πιο καθαρά την εικόνα ότι ο κόσμος μπαίνει σε μια νέα φάση πολυπολικότητας, όπου η Δύση και ιδιαίτερα η Ευρώπη καλείται να διεκδικήσει τη θέση και τον ρόλο της.