Σε μια στιγμή που μπορεί να χαρακτηριστεί σημείο καμπής για τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τη στήριξη του Κιέβου γεννούν κρίσιμα ερωτήματα.
Η Ουκρανία βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής, περιμένοντας διευκρινίσεις σχετικά με το φιλόδοξο αλλά ασαφές πακέτο στρατιωτικής βοήθειας «δισεκατομμυρίων δολαρίων» που ανακοίνωσε τη Δευτέρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ έκανε λόγο για παραδόσεις πυραυλικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς και ισχυρών αμυντικών όπλων, αλλά οι λεπτομέρειες παραμένουν άγνωστες, με αποτέλεσμα την επιφυλακτική στάση των ουκρανικών αρχών, εξηγεί ο Guardian σε δημοσίευμά του.
Να σημειωθεί πως τα ξημερώματα, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν ήδη ξεκινήσει την αποστολή οπλισμού προς την Ουκρανία, ενισχύοντας τη στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες για το είδος ή τον όγκο του εξοπλισμού. Πρόσθεσε ότι δεν έχει υπάρξει επικοινωνία με τον Πούτιν, από τη στιγμή που ανακοινώθηκαν νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Ωστόσο, η κατάσταση περιπλέκεται μετά τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου την Τρίτη (15/7), όπου σημείωσε ότι δεν πρέπει η Ουκρανία να στοχεύσει τη Μόσχα στα χτυπήματά της, προειδοποιώντας παράλληλα ότι το Κρεμλίνο έχει 50 μέρες διορία, αλλιώς τα πράγματα θα είναι «πολύ άσχημα».
Τελικά, πόσους Patriot θα παραλάβει η Ουκρανία και πότε;
Στη διάρκεια συνάντησής του με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο Τραμπ δήλωσε πως μία μη κατονομαζόμενη χώρα είναι έτοιμη να παραδώσει «17 συστήματα Patriot» στην Ουκρανία. Παράλληλα, μίλησε για μια «πολύ μεγάλη συμφωνία» με συμμάχους στην Ευρώπη, που θα αγοράσουν αμερικανικά όπλα και θα τα αποστείλουν στο Κίεβο. Ωστόσο, δεν υπήρξε επίσημη επιβεβαίωση, ούτε ανακοινώθηκε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την παράδοση των συστημάτων αυτών.
Ο αντιστράτηγος Βαντίμ Σκιμπίτσκι, υποδιοικητής της ουκρανικής υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών (HUR), δήλωσε ότι δεν είναι σαφές σε τι ακριβώς αναφερόταν ο Τραμπ. «Δεν ξέρουμε με ακρίβεια τι σημαίνει αυτό το ''17''. Μπορεί να είναι εκτοξευτές, ραντάρ ή πλήρη συστήματα. Αν πρόκειται για πλήρεις συστοιχίες Patriot, μιλάμε για κάτι τεράστιο και εξαιρετικά δαπανηρό», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σήμερα, η Ουκρανία διαθέτει μόλις έξι πλήρως λειτουργικά συστήματα Patriot, ικανά να αντιμετωπίσουν τους ρωσικούς πυραύλους cruise και βαλλιστικούς πυραύλους. Κάθε πλήρες σύστημα Patriot περιλαμβάνει έξι εκτοξευτές, ραντάρ και σύστημα διοίκησης, και η αξία του υπερβαίνει το ένα δισεκατομμύριο δολάρια.
Ο Σκιμπίτσκι επισήμανε ότι η Γερμανία έχει ήδη συμφωνήσει να παραδώσει δύο συστήματα και η Ολλανδία ένα τρίτο, δηλαδή συνολικά 18 εκτοξευτές. Αυτός ο αριθμός πλησιάζει το «17» που ανέφερε ο Τραμπ, γεγονός που ενισχύει την υπόθεση ότι πιθανόν αναφερόταν μόνο στους εκτοξευτές και όχι σε πλήρεις συστοιχίες, το οποίο σύμφωνα με το βρετανικό ΜΜΕ μοιάζει και πιο ρεαλιστικό.
Πύραυλοι Tomahawk
Τον πιο έντονο προβληματισμό τον προκαλεί η ενδεχόμενη παροχή πυραύλων Tomahawk μεγάλου βεληνεκούς από τις ΗΠΑ. Ο Τραμπ και ο Ζελένσκι φέρεται να συζήτησαν αυτό το ενδεχόμενο σε τηλεφωνική συνομιλία στις αρχές Ιουλίου, χωρίς ωστόσο να υπάρξει συμφωνία.
Οι Tomahawk είναι εξαιρετικά ακριβείς πύραυλοι με βεληνεκές που ξεπερνά τα 1.600 χιλιόμετρα, αρκετό για να πλήξουν στρατηγικούς στόχους στη Μόσχα, στην καρδιά της Ρωσίας.
Σε αυτή τη συνομιλία, ο Τραμπ φέρεται να ρώτησε τον Ζελένσκι εάν η Ουκρανία έχει τη δυνατότητα να πλήξει τη ρωσική πρωτεύουσα και την Αγία Πετρούπολη, όπως μετέδωσαν οι Financial Times. Ο Ζελένσκι απάντησε θετικά, υπό την προϋπόθεση ότι θα παραλάβει τα κατάλληλα όπλα.
Ο Σκιμπίτσκι σημείωσε ότι η χρήση των Tomahawk είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς συνήθως εκτοξεύονται από στρατηγικά βομβαρδιστικά ή πολεμικά πλοία, μέσα που η Ουκρανία δεν διαθέτει. Παρά τις τεχνικές δυσκολίες, η ουκρανική πλευρά επιμένει ότι η δυνατότητα πλήγματος βαθιά εντός ρωσικού εδάφους είναι στρατηγικά κρίσιμη. «Θέλουμε να καταστρέψουμε και να διαταράξουμε στρατηγικές βάσεις της Ρωσίας, σύμφωνα με τις διαδικασίες του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Σκιμπίτσκι.
Oι πύραυλοι ATACMS
Στο ίδιο πλαίσιο, συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ για την άρση των περιορισμών στη χρήση των πυραύλων ATACMS, οι οποίοι έχουν βεληνεκές έως 300 χιλιόμετρα. Μέχρι σήμερα, επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται μόνο σε ουκρανικά εδάφη που τελούν υπό ρωσική κατοχή. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post, η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει σοβαρά την άρση των περιορισμών αυτών και τη χορήγηση επιπλέον πυραύλων.
Η στρατηγική σημασία των ATACMS είναι ιδιαίτερα μεγάλη για την Ουκρανία, καθώς οι ρωσικές στρατιωτικές βάσεις έχουν μετακινηθεί πέραν των 500 χιλιομέτρων από τα ουκρανικά σύνορα, ώστε να βρίσκονται εκτός βεληνεκούς των ουκρανικών drones. Οι ATACMS μπορούν να πλήξουν τέτοιους στόχους με πολεμική κεφαλή 500 κιλών, 10 φορές πιο καταστροφική από τα drones που χρησιμοποιεί σήμερα το Κίεβο.
Η Δανία, η Σουηδία και η Ολλανδία εξέφρασαν την πρόθεση να συμμετάσχουν στο σχέδιο αγοράς αμερικανικών όπλων από ευρωπαϊκές χώρες για λογαριασμό της Ουκρανίας.
Η στροφή του Τραμπ και η στάση της Μόσχας
Αναλυτές στο Κίεβο παρατηρούν ότι ο Τραμπ φαίνεται να περιβάλλεται πλέον από πιο έμπειρους συνεργάτες σε σχέση με την πρώτη του θητεία, τονίζει η Guardian. Ο Σκιμπίτσκι, πάντως, σημείωσε, μιλώντας στο βρετανικό ΜΜΕ, πως ο Τραμπ «δεν είναι εύκολος να κατανοηθεί» και πως «συμπεριφέρεται περισσότερο ως επιχειρηματίας, παρά ως παραδοσιακός πολιτικός».
Ρώσοι αξιωματούχοι, με τη σειρά τους, υποστηρίζουν ότι ο Τραμπ έχει αλλάξει στάση πολλές φορές στο παρελθόν όσον αφορά τις κυρώσεις και άλλα γεωπολιτικά ζητήματα, και δεν βλέπουν λόγο για ιδιαίτερη ανησυχία. Ο Πούτιν άλλωστε φέρεται να μην έχει καμία διάθεση να κάνει πίσω στις εδαφικές του αξιώσεις και στα γεωπολιτικά του σχέδια στην περιοχή.
Σε κάθε περίπτωση, η Ουκρανία ελπίζει ότι οι προεκλογικές εξαγγελίες του Τραμπ θα μετατραπούν σε συγκεκριμένες ενέργειες. Αλλά στη ζυγαριά του Κιέβου και των συμμάχων του μπαίνουν οι σαρωτικές πυρηνικές δυνατότητες της Μόσχας.
Στο σενάριο της στρατηγικής ενίσχυσης της Ουκρανίας και της χρήσης προηγμένων οπλικών συστημάτων βαθιά στο ρωσικό έδαφος, ο δισταγμός είναι προφανής, καθώς η Μόσχα έχει προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι η χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν απειληθεί η εδαφική ακεραιότητα της χώρας.