Ένα σχέδιο για εκεχειρία με οδυνηρούς συμβιβασμούς για την Ουκρανία φέρεται να βρίσκεται στο τραπέζι, σε μια νέα προσπάθεια επανέναρξης των ειρηνευτικών συνομιλιών, με αρχιτέκτονα τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών φέρεται να πιέζει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποδεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία, η οποία προβλέπει σημαντικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της παράδοσης εδαφών και της δραστικής μείωσης του στρατού της με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας.
Τι ζητούν από τον Ζελένσκι να παραδώσει
Σύμφωνα με δημοσιεύματα διεθνών ΜΜΕ και πηγές τόσο του Κιέβου και της Ουάσιγκτον αλλά και της Μόσχας, οι ΗΠΑ έχουν ήδη στείλει σήματα προς το Κίεβο επισημαίνοντας ότι η Ουκρανία θα πρέπει να αποδεχθεί τις βασικές προτάσεις ενός σχεδίου ειρήνης που συζητείται μυστικά με τη Μόσχα.
Το σχέδιο, όπως αναφέρουν οι Financial Times, περιλαμβάνει παραχώρηση ολόκληρης της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουχάνσκ) στη Ρωσία.
Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα πρέπει, επίσης, να αναγνωρίσουν τις περιοχές της Κριμαίας, του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ ως μέρος της Ρωσίας. Επίσης, φέρονται οι περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια να «παγώνουν» στην παρούσα κατάσταση, με ένα μέρος να παραμένει στην Ουκρανία και το υπόλοιπο που καταλαμβάνει αυτή τη στιγμή η Μόσχα να γίνει ρωσικό έδαφος. Η παράδοση των ουκρανικών εδαφών θα γίνει με αντάλλαγμα για μια εγγύηση ασφάλειας των ΗΠΑ για την Ουκρανία και την Ευρώπη έναντι μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας, δήλωσε στο Axios ένας Αμερικανός αξιωματούχος με άμεση γνώση του θέματος.
Η παράδοση εδαφών από το Κίεβο αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τον Ζελένσκι, ο οποίος στην προηγούμενη φάση των διαπραγματεύσεων είχε υπογραμμίσει ότι δεν θα αποδεχθεί την απώλεια ουκρανικής επικράτειας. Ωστόσο, με τον πόλεμο να εξελίσσεται και τα περιθώρια να στενεύουν, τίποτα δεν αποκλείεται το επόμενο διάστημα. Ειδικά όταν στο τραπέζι βρίσκεται ο Αμερικανός Πρόεδρος και η απρόβλεπτη διπλωματική του στρατηγική παραμένει «άγνωστος Χ» στην εξίσωση του πολέμου.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος δήλωσε ότι η αμερικανική ηγεσία πρέπει να παραμείνει αποτελεσματική προκειμένου να τερματιστεί η ρωσική εισβολή στη χώρα του, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι μόνο οι ΗΠΑ και ο Αμερικανός πρόεδρος «έχουν επαρκή δύναμη για να τελειώσει αυτός ο πόλεμος».
Ρωσική γλώσσα και Ορθόδοξη Εκκλησία στο τραπέζι
Όμως, σύμφωνα πάντα με τα διεθνή δημοσιεύματα και ειδικότερα τους FT, το σχέδιο περιλαμβάνει κι άλλες σκληρές παραχωρήσεις για το Κίεβο.
Προβλέπει την αποδοχή από το Κίεβο για την αναγνώριση της ρωσικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας, μια εξέλιξη που θα στηρίξει αποφασιστικά τη ρωσόφωνη παρουσία στη χώρα και το εύρος επιρροής της Μόσχας στην Ουκρανία.
Και δεν σταματάει εκεί. Περιλαμβάνεται και η απονομή επίσημου καθεστώτος στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία σε ουκρανικό έδαφος, εργαλείο επιρροής του Κρεμλίνου και αποφασιστικός παράγοντας «ήπιας» ισχύος της Ρωσίας.
Τέλος, το σχέδιο φέρεται να περιλαμβάνει δραστική μείωση του ουκρανικού στρατού κατά το ήμισυ, καθώς και της απομάκρυνσης συγκεκριμένων όπλων και της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ.
Μάλιστα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Εconomist, το σχέδιο δεν μιλάει για 50% μείωση του στρατού της Ουκρανίας, αλλά 60%.
Το παρασκήνιο: Πιέσεις και εμπλοκή Κατάρ-Τουρκίας
Δύο πηγές που έχουν άμεση γνώση του θέματος και μίλησαν στο Αxios δήλωσαν ότι το Κατάρ και η Τουρκία έχουν λάβει μέρος στη σύνταξη του νέου σχεδίου του Τραμπ και στη στήριξη των προσπαθειών διαμεσολάβησης των ΗΠΑ.
«Η διαμεσολάβηση του Κατάρ και της Τουρκίας συνέβαλε στον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και θα μπορούσε να συμβάλει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία», δήλωσε μία από τις πηγές.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Κατάρ συμμετείχε στις συνομιλίες μεταξύ του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και του συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Ρουστέμ Ουμέροφ, το περασμένο Σαββατοκύριακο, ανέφεραν οι πηγές.
Μια πηγή με άμεση γνώση των γεγονότων σημείωσε ότι ο Ουμέροφ εξουσιοδοτήθηκε από τον Ζελένσκι να διαπραγματευτεί με τον Γουίτκοφ και ότι πολλές από τις παρατηρήσεις του ενσωματώθηκαν στο κείμενο του σχεδίου 28 σημείων. Η πηγή ισχυρίστηκε ότι επιτεύχθηκαν πολλές συμφωνίες στις συνομιλίες με τον Ουμέροφ.
Ένας Ουκρανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι ο Ζελένσκι έστειλε τον Ουμέροφ για να ενημερωθεί σχετικά με το αμερικανικό σχέδιο, αλλά είπε ότι ήταν προφορική ενημέρωση και ότι ο Ουμέροφ δεν έλαβε γραπτή πρόταση από τον Γουίτκοφ.
Ο Ουκρανός αξιωματούχος αρνήθηκε πως ο σύμβουλος του Ζελένσκι αποδέχθηκε τους όρους του σχεδίου κατά τη διάρκεια της συνάντησης και ισχυρίστηκε ότι η Ουκρανία αντιτίθεται σε πολλά από τα σημεία.
Το Politico αναφέρει ότι ο Λευκός Οίκος επιθυμεί να επιτευχθεί συμφωνία για το πλαίσιο που θα τερματίσει τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πριν από το τέλος του μήνα ή, ενδεχομένως, ακόμη και αυτή την εβδομάδα.
«Αυτό που θα παρουσιάσουμε [στην Ουκρανία] είναι λογικό», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
«Και όσον αφορά την υπόλοιπη Ευρώπη;» απόρησε ο ρεπόρτερ του Politico.
«Δεν μας ενδιαφέρουν πραγματικά οι Ευρωπαίοι», δήλωσε ο αξιωματούχος. «Το θέμα είναι να το αποδεχθεί η Ουκρανία», υπογράμμισε.
Πηγές που επικαλείται το Reuters αναφέρουν πως η Ουάσιγκτον έχει καταρτίσει ένα σχέδιο 28 σημείων για την ειρήνη στην Ουκρανία, εμπνευσμένο από τη συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα, χωρίς να έχει δοθεί ουσιαστικός ρόλος στο Κίεβο κατά την προετοιμασία του, ενώ ταυτόχρονα ενημερώνει και τους Ευρωπαίους αξιωματούχους.
«Kλειστά χαρτιά» από το Κρεμλίνο
Το Κρεμλίνο, ωστόσο, εμφανίζεται επιφυλακτικό σχετικά με τις ειρηνευτικές προτάσεις, με τον εκπρόσωπο Ντμίτρι Πεσκόφ να δηλώνει ότι δεν υπάρχουν νέες εξελίξεις που μπορούν να ανακοινωθούν από τη στιγμή της συνάντησης Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα τον Αύγουστο. Παράλληλα, η Ουκρανία δηλώνει πως δεν είχε καμία συμμετοχή στην προετοιμασία του σχεδίου και πως παρακολουθεί μόνο τα σήματα που στέλνουν οι ΗΠΑ.
Η πρόταση φαίνεται να έχει στόχο την επίτευξη ειρήνης, την παροχή εγγυήσεων ασφάλειας στην Ουκρανία και στην Ευρώπη, αλλά και τη ρύθμιση των μελλοντικών σχέσεων των ΗΠΑ με τη Ρωσία και την Ουκρανία. Η Μόσχα διατηρεί τις βασικές απαιτήσεις της για το Κίεβο να αποκηρύξει τα σχέδιά του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Οι προσπάθειες για αναβίωση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων φαίνεται να κερδίζουν δυναμική. Ωστόσο, η πίεση μοιάζει να μεταφέρεται για ακόμη μία φορά στον Ουκρανό πρόεδρο.