Η τηλεδιάσκεψη κορυφής μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ, του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών ολοκληρώθηκε, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα για την Ουκρανία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες κάλεσαν τον Τραμπ να πιέσει τον Πούτιν να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός με την Ουκρανία και σε συνάντηση με τον Ζελένσκι, όταν συνομιλήσει απευθείας μαζί του την Παρασκευή στην Αλάσκα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ στις πρώτες του δηλώσεις μετά την τηλεδιάσκεψη σημείωσε ότι είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσει «δεύτερη συνάντηση» μετά τη σύνοδο κορυφής με τον Ρώσο ομόλογό του, μεθαύριο, μετέδωσε το SkyNews.
Τραμπ: Πολύ μεγάλη πιθανότητα να γίνει συνάντηση με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι
Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε για μια «γρήγορη δεύτερη συνάντηση» και μάλιστα τριμερή. Δηλαδή, μεταξύ του Πούτιν, του Ζελένσκι και του ίδιου, αν όλα πάνε καλά την Παρασκευή.
«Υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα να έχουμε μια δεύτερη συνάντηση» είπε χαρακτηριστικά ο Τραμπ, απαντώντας σε ερωτήσεις στο Κέντρο Κένεντι στην Ουάσιγκτον, πριν από λίγο.
Αν η πρώτη συνάντηση με τον Πούτιν την Παρασκευή «πάει καλά», τότε θα υπάρξει μία μεταξύ του Πούτιν και του Ζελένσκι «και εμένα, αν θα ήθελαν να με έχουν εκεί», ανέφερε.
Ρωτήθηκε αν η Ρωσία θα αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε συνέπειες αν ο Πούτιν δεν συμφωνήσει να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία μετά τη συνάντησή τους στην Αλάσκα την Παρασκευή.
Ο Αμερικανός πρόεδρος απάντησε: «Ναι, θα έχουν. Θα υπάρξουν συνέπειες».
Ερωτηθείς αν αυτές θα είναι κυρώσεις ή δασμοί, ο Τραμπ τόνισε: «Θα υπάρξουν πολύ σοβαρές συνέπειες».
Στη συνέχεια ρωτήθηκε αν πιστεύει ότι μπορεί να πείσει τον Πούτιν να σταματήσει να στοχοποιεί αμάχους στην Ουκρανία και είπε ότι δεν το πιστεύει, υπενθυμίζοντας ότι το έχει ζητήσει και στο παρελθόν, αλλά δεν έχει συμβεί.
Η συνάντηση κορυφής στην Αλάσκα και το διακύβευμα
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τετάρτη μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ και Ευρωπαίους ηγέτες, δήλωσε ότι οποιαδήποτε απόφαση για πιθανές παραχωρήσεις εδαφών θα πρέπει να ληφθεί από την Ουκρανία και πως «δεν υπάρχουν σοβαρά σχέδια ανταλλαγής εδαφών στο τραπέζι σήμερα».
«Ο Τραμπ ήταν πολύ σαφής ότι οι ΗΠΑ θέλουν να επιτύχουν κατάπαυση του πυρός σε αυτή τη συνάντηση στην Αλάσκα» είπε ο Μακρόν από το Μπρεγκανσόν της Γαλλίας, όπου έλαβε μέρος στην τηλεδιάσκεψη.
«Επαναλάβαμε ότι έως ότου υπάρξει κατάπαυση και διαρκής ειρήνη, εμείς πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία, και όταν λέω ''εμείς'' εννοώ τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς», ξεκαθάρισε.
Ο Τραμπ συμμετείχε μαζί με ηγέτες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Πολωνία και την Ιταλία, καθώς και τον Ζελένσκι και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, σε μια περίπου ωριαία συζήτηση, εξηγεί το Bloomberg με γνώση των όσων συζητήθηκαν.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που επίσης συμμετείχε, δήλωσε στη συνέχεια σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η συνομιλία ήταν «πολύ καλή» και ότι «ενίσχυσε το κοινό έδαφος για την Ουκρανία».
Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν έπειτα από ημέρες εντατικής διπλωματίας μεταξύ Αμερικανών, Ευρωπαίων και Ουκρανών αξιωματούχων, πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα, την Παρασκευή.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, που διοργάνωσε την τηλεδιάσκεψη με τον Αμερικανό ηγέτη, επανέλαβε ότι η Ουκρανία θα πρέπει να συμμετέχει σε οποιεσδήποτε αποφάσεις την αφορούν.
«Δηλώσαμε ξεκάθαρα ότι η Ουκρανία θα βρίσκεται στο τραπέζι μόλις υπάρξει εν συνεχεία συνάντηση» είπε ο Μερτς σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο, δίπλα στον Ζελένσκι. «Ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να δώσει προτεραιότητα στην κατάπαυση του πυρός».
Τι ζητούν η Μόσχα και το Κίεβο
Η Μόσχα απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει ολόκληρη την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς καθώς και την Κριμαία, την οποία οι δυνάμεις του Πούτιν προσάρτησαν παράνομα το 2014, ως προϋπόθεση για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και την έναρξη διαπραγματεύσεων για μια μόνιμη συμφωνία, σύμφωνα με προηγούμενο ρεπορτάζ του Bloomberg.
Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα απαιτούσε από την κυβέρνηση του Κιέβου να εγκαταλείψει τμήματα των επαρχιών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ που εξακολουθεί να ελέγχει και να χαρίσει στη Ρωσία μια νίκη που ο στρατός της δεν κατάφερε να πετύχει στρατιωτικά για περισσότερο από μία δεκαετία.
Ο Ζελένσκι δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι δεν πρόκειται να παραχωρήσει το Ντονμπάς, προσθέτοντας ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει ως εφαλτήριο για μελλοντική επίθεση.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν καταστήσει σαφές στις ΗΠΑ ότι δεν θα αναγνωρίσουν επίσημα εδάφη που κατέχει παράνομα η Ρωσία.
Ο Μακρόν δήλωσε ότι τα ζητήματα που αφορούν το έδαφος «θα διαπραγματευθούν μόνο από τον πρόεδρο της Ουκρανίας».
«Υποστηρίζουμε αυτή τη θέση και την εξέφρασε πολύ καθαρά ο πρόεδρος Τραμπ» είπε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι ο Αμερικανός ηγέτης «θα αγωνιστεί επίσης για να εξασφαλίσει» μια τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι.
Το Κίεβο και οι σύμμαχοί του υποστηρίζουν ότι μια εκεχειρία κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών του μετώπου θα πρέπει να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς τις επίσημες διαπραγματεύσεις. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες τόνισαν, επίσης, στον Τραμπ ότι η Ουκρανία χρειάζεται ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας, ώστε οποιαδήποτε συμφωνία να μπορέσει να διατηρηθεί.
«Εάν δεν υπάρξει κίνηση από τη ρωσική πλευρά στην Αλάσκα, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες και εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει και οφείλουμε να εντείνουμε την πίεση», δήλωσε ο Μερτς. «Ο πρόεδρος Τραμπ γνωρίζει αυτή τη θέση και σε μεγάλο βαθμό τη συμμερίζεται».
Οι απειλές Τραμπ και οι προθεσμίες στον Πούτιν
Ο Τραμπ δεν έχει εφαρμόσει μέχρι στιγμής άμεσα μέτρα κατά της Μόσχας, αν και την περασμένη εβδομάδα διπλασίασε τους δασμούς στα ινδικά προϊόντα στο 50% λόγω των αγορών ρωσικού πετρελαίου από την Ινδία, προκαλώντας οργή στο Νέο Δελχί.
Απείλησε να εντείνει την οικονομική πίεση προς τη Μόσχα, εκτός αν ο Πούτιν συμφωνούσε σε κατάπαυση του πυρός έως την περασμένη Παρασκευή. Η προθεσμία πέρασε χωρίς περαιτέρω ενέργειες, αφού οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν την πρώτη τους συνάντηση κορυφής από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο.
Σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα και μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, Ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν επίσης ότι ο Τραμπ, ο Πούτιν και ο Ζελένσκι θα μπορούσαν να επιδιώξουν να επισημοποιήσουν μια εκεχειρία παράλληλα με μια συμφωνία για τις βασικές παραμέτρους των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων σε μια τριμερή συνάντηση.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι συμμετέχοντες στην τηλεδιάσκεψη συμφώνησαν πως «πρέπει να υπάρξουν εγγυήσεις ασφαλείας και αυτές πρέπει να είναι ισχυρότερες, αν η Ρωσία δεν συμφωνήσει σε εκεχειρία στην Αλάσκα».