Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε αισιόδοξος για μία συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα αλλά η Τεχεράνη επιμένει στα… πολλά ζητήματα που χωρίζουν τις δύο χώρες.
Την ώρα που η ρωσο-ουκρανική κρίση βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή και το Ισραήλ συνεχίζει να σφυροκοπά την Γάζα, η αμερικανική διοίκηση δουλεύει ενταντικά για να κλείσει το θέμα των πυρηνικών του Ιράν.
Μάλιστα το πρωί της Πέμπτης από την Ντόχα ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πολύ κοντά στην εξασφάλιση μιας πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν και ότι η Τεχεράνη έχει «κατά κάποιο τρόπο» συμφωνήσει με τους όρους. «Βρισκόμαστε σε πολύ σοβαρές διαπραγματεύσεις με το Ιράν για μακροπρόθεσμη ειρήνη», δήλωσε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια περιοδείας του στον Κόλπο.
«Πιθανότατα διαβάσατε σήμερα την ιστορία ότι το Ιράν έχει συμφωνήσει κάπως με τους όρους. Δεν πρόκειται να φτιάξουν, το αποκαλώ φιλικά, «πυρηνική σκόνη»… Θέλω να πετύχουν. Θέλω να φτάσουν να είναι μια σπουδαία χώρα, ειλικρινά, αλλά δεν μπορούν να έχουν πυρηνικά όπλα», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Οι τελευταίες συνομιλίες μεταξύ Ιρανών και Αμερικανών διαπραγματευτών ολοκληρώθηκαν στο Ομάν την Κυριακή, όμως επίκειται και νέος γύρος διαπραγματεύσεων καθώς η Τεχεράνη επέμεινε δημόσια να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Δύο χώρες «στα μαχαίρια» αλλά και κοντά σε συμφωνία
Τεχεράνη και η Ουάσινγκτον έχουν δηλώσει ότι προτιμούν τη διπλωματία για την επίλυση του δύσκολου και κρίσιμου για την παγκόσμια ασφάλεια θέματος των πυρηνικών, όμως μια συμφωνία κάθε άλλο παρά εύκολη μοιάζει. Το Ιράν επιμένει πως θέλει να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, μία κόκκινη γραμμή που οι Αμερικανοί διαπραγματευτές καλούνται να διαχειριστούν.
Κι ενώ ο Τραμπ εμφανίζει τη συμφωνία αρκετά κοντά, η Τεχεράνη σηκώνει το γάντι κάθε φορά που ο Αμερικανός πρόεδρος του επιτίθεται σε επίπεδο δηλώσεων. Απαντώντας στη δήλωση Τραμπ ότι το Ιράν είναι η «πιο καταστροφική δύναμη» στη Μέση Ανατολή, αντιπαραβάλλοντας την «κατάρρευση και τα βάσανα» που προκαλούν οι Ιρανοί ηγέτες με το «εποικοδομητικό όραμα» της Σαουδικής Αραβίας, ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν δήλωσε ότι το Ιράν δεν θα «υποκύψει σε κανέναν νταή».
«Ο Τραμπ νομίζει ότι μπορεί να μας επιβάλει κυρώσεις και να μας απειλήσει και μετά να μιλάει για ανθρώπινα δικαιώματα. Όλα τα εγκλήματα και η περιφερειακή αστάθεια προκαλούνται από αυτούς (τις ΗΠΑ)», δήλωσε ο Πεζεσκιάν, προσθέτοντας ότι η Τεχεράνη επιθυμεί ειρήνη σε αντίθεση με την πολεμοχαρή αμερικανική πολιτική.
Όσο για την απόπειρα σύγκρισης μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας που έκανε ο Τραμπ, ο Πεζεσκιάν σχολίασε: «Η Σαουδική Αραβία είναι μια μουσουλμανική χώρα. Πώς μπορούμε να είμαστε εναντίον τους; Ο Τραμπ θέλει να βάλει τις ισλαμικές χώρες από τη μία πλευρά και το Ιράν από την άλλη. Θέλει να δημιουργήσει αστάθεια στο εσωτερικό του Ιράν».
Η πρόσφατη συμφωνία με τους Χούθι μπορεί να δείξει τον δρόμο
ΗΠΑ και Ιράν έχουν δεκαετίες τριβής πίσω τους και τελευταίο επεισόδιο με στρατιωτικές επιχειρήσεις ήταν αυτό με τους Χούθι της Υεμένης, οι οποίοι σύμφωνα με τον Τραμπ υποστηρίζονται από το Ιράν. Οι Χούθι χτυπούσαν επί μήνες τα δυτικά πλοία που περνούσαν από την Ερυθρά Θάλασσα, εξ' ου και η επιχείρηση «Ασπίδες» στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα για την προστασία των πλοίων.
Το πρόβλημα, εμπορικά και γεωστρατηγικά μιλώντας, ήταν μεγάλο. Οι ΗΠΑ αντέδρασαν με βομβαρδισμούς και ο Τραμπ έγραψε πως κάθε σφαίρα που πέφτει από τους Χούθι θα θεωρείται σφαίρα του Ιράν. Οι Χούθι όμως έριξαν πύραυλο στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν του Ισραήλ κι όμως αυτό που συνέβη στην συνέχεια ήταν… συμφωνία για ειρήνη, την οποία ανακοίνωσε ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτή η ιστορία με τους Χούθι, ένα πρόβλημα βεβαίως σαφώς λιγότερο πολύπλοκο από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μπορεί ενδεχομένως να αποδειχθεί ως παράδειγμα της δυνατότητας του Τραμπ να κλείνει συμφωνίες ακόμα και εκεί που το κλίμα δείχνει πολύ αρνητικό.