Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP) στην Τουρκία, που έχει ήδη πληγεί από άνευ προηγουμένου νομικές διώξεις, ίσως δει σήμερα τον ηγέτη του να απομακρύνεται από το τιμόνι του με δικαστική βούλα.
Σε μια υπόθεση που πολλοί θεωρούν τεστ για την εύθραυστη ισορροπία μεταξύ της δημοκρατίας και του αυταρχισμού στην Τουρκία, δικαστήριο στην Άγκυρα θα αποφασίσει αν θα ακυρώσει στη βάση φερόμενων διαδικαστικών παρατυπιών, το συνέδριο του CHP το 2023, στερώντας έτσι από τον ηλικίας 50 ετών πρόεδρό του, Οζγκούρ Οζέλ - ήδη στόχο πολλών χωριστών διώξεων και μηνύσεων -, τον τίτλο του και υπονομεύοντας περαιτέρω την ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος.
Εκατοντάδες μέλη του CHP – ανάμεσά τους και ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμαμόγλου, κύριος πολιτικός αντίπαλος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - έχουν οδηγηθεί σε φυλακές εν αναμονή της δίκης τους στο πλάσιο μιας έρευνας για φερόμενες σχέσεις με κυκλώματα διαφθοράς και τρομοκρατίας.
Στις δημοσκοπήσεις το CHP εμφανίζεται στήθος με στήθος με το κυβερνών ισλαμιστικό AKP του Ερτογάν.
Κρίσιμη δίκη για το CHP και το μέλλον της δημοκρατίας στην Τουρκία
Νέες διαδηλώσεις κατά του Ερντογάν ξέσπασαν την περασμένη εβδομάδα και χθες Κυριακή στην Άγκυρα λόγω των δικαστικών διώξεων εις βάρος στελεχών του CHP, που οι επικριτές χαρακτηρίζουν πολιτικοποιημένες και αντιδημοκρατικές, αλλά η κυβέρνηση απορρίπτει τις αιτιάσεις ισχυριζόμενη ότι η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη στην Τουρκία.
«Αυτή είναι μια σοβαρή στιγμή που σηματοδοτεί μια αλλαγή καθεστώτος στην Τουρκία από έναν ανταγωνιστικό αυταρχισμό, στον οποίο τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα μπορούσαν ακόμα να κερδίσουν εκλογές, σε ένα είδος ηγεμονικού αυταρχισμού, στον οποίο τα κόμματα αυτά έχουν πιο συμβολικό ρόλο και είναι ανίκανα να νικήσουν», δήλωσε η Σερέν Σελβίν Κορκμάζ, συνιδρύτρια και συνδιευθύντρια του Ινστιτούτου IstanPol, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα την Κωνσταντινούπολη.
Ανησυχία στις αγορές
Οι τουρκικές μετοχές, τα ομόλογα και η λίρα έχουν υποχωρήσει εν αναμονή της απόφασης του δικαστηρίου για το CHP.
Τον περασμένο Μάρτιο, όταν προφυλακίστηκε εν αναμονή της δίκης του ο Ιμάμογλου, είχαν κάνει βουτιά υπογραμμίζοντας τις ανησυχίες για τη λειτουργία του κράτους δικαίου στην Τουρκία, μια μεγάλη αναδυόμενη οικονομία, όπου ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από 30%.
Σενάρια για την έκβαση της δίκης
Εάν το δικαστήριο στην Άγκυρα ακυρώσει το συνέδριο του CHP και αποπέμψει τον Οζέλ, θα μπορούσε να ορίσει έναν διαχειριστεί στο τιμόνι του κόμματος, ή να αποκαταστήσει τον πρώην πρόεδρο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που είχε ηττηθεί οριακά από τον Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές του 2023, αλλά έχει χάσει έκτοτε μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης εντός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος.
Το δικαστήριο μπορεί, επίσης, να απορρίψει την υπόθεση – που ξεκίνησε μέλος του CHP – ή να αναβάλει την ετυμηγορία του.
Οι νομικές διώξεις εις βάρος του CHP, που ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2024, έχουν κλιμακώσει τις ανησυχίες για διολίσθηση της Τουρκίας στον αυταρχισμό, με τα δικαστήρια, τα ΜΜΕ, τις ένοπλες δυνάμεις, την κεντρική τράπεζα και πρώην ανεξάρτητους θεσμούς, να υποκύπτουν στη βούληση του Ερντογάν, που βρίσκεται εδώ και 22 χρόνια στην εξουσία.
Τυχόν απομάκρυνση του Οζέλ από την ηγεσία του CHP, μπορεί να οδηγήσει την αντιπολίτευση σε περαιτέρω αναταραχή και εσωτερικές διαμάχες, ενισχύοντας τις πιθανότητες του Ερντογάν να παρατείνει την εξουσία του.
«Για πρώτη φορά βλέπουμε τώρα την κυβέρνηση να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης (και) να επιλέγει ποιος μπορεί να το κυβερνήσει», δήλωσε η Κορκμάζ.