Θλίψη και πολιτικοστρατιωτικές αναταράξεις προκαλεί στη Λιβύη ο αιφνίδιος θάνατος του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Μοχάμεντ Άλι Άχμεντ αλ-Χαντάντ, ο οποίος σκοτώθηκε χθες σε αεροπορικό δυστύχημα κοντά στην Άγκυρα της Τουρκίας, λίγα λεπτά μετά την απογείωση του ιδιωτικού τζετ στο οποίο επέβαινε.
Το δυστύχημα σημειώθηκε το βράδυ της Τρίτης, όταν το αεροσκάφος τύπου Dassault Falcon 50 απογειώθηκε από το αεροδρόμιο Εσενμπογκά της τουρκικής πρωτεύουσας με προορισμό την Τρίπολη. Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, όλοι οι επιβαίνοντες σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων τέσσερις ακόμη ανώτατοι αξιωματικοί του λιβυκού στρατού και τρία μέλη του πληρώματος.
Τεχνική βλάβη -Αποκλείεται το ενδεχόμενο δολιοφθοράς
Όπως δήλωσαν Τούρκοι αξιωματούχοι στο Al Jazeera, τα πρώτα ευρήματα της έρευνας αποκλείουν το ενδεχόμενο σαμποτάζ, ενώ ως πιθανότερη αιτία του δυστυχήματος προσδιορίζεται τεχνική ή ηλεκτρική βλάβη.
Ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών, Αλί Γερλίκαγια, ανέφερε ότι το αεροσκάφος απογειώθηκε στις 20:10 τοπική ώρα (17:10 GMT) και περίπου 40 λεπτά αργότερα χάθηκε η επικοινωνία. Προηγουμένως, το πλήρωμα είχε ζητήσει έκτακτη προσγείωση λόγω τεχνικού προβλήματος, ενώ το αεροσκάφος είχε λάβει εντολή να επιστρέψει στο αεροδρόμιο της Άγκυρας. Ωστόσο, κατά την κάθοδο για την αναγκαστική προσγείωση, εξαφανίστηκε από τα ραντάρ.
Τα συντρίμμια εντοπίστηκαν κοντά στο χωριό Κεσικκαβάκ, στην περιοχή Χαϊμάνα της επαρχίας Άγκυρας. Πλάνα από κάμερες ασφαλείας που μεταδόθηκαν από τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα δείχνουν τον νυχτερινό ουρανό να φωτίζεται αιφνιδίως από ισχυρή έκρηξη.
Η τουρκική εισαγγελία της Άγκυρας ξεκίνησε επίσημη έρευνα, ενώ η λιβυκή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα αποστείλει ειδική ομάδα στην Τουρκία για να συμμετάσχει στη διερεύνηση των αιτίων.
Ποιοι είναι οι νεκροί από τη συντριβή του αεροσκάφους
Εκτός από τον Μοχάμεντ αλ-Χαντάντ, στο δυστύχημα έχασαν τη ζωή τους οι:
- Αλ-Φιτούρι Γκαρίμπιλ, αρχηγός των χερσαίων δυνάμεων της Λιβύης
- Ταξίαρχος Μαχμούντ αλ-Κατάουι, επικεφαλής της Στρατιωτικής Αρχής Βιομηχανίας
- Μοχάμεντ αλ-Ασαουί Ντιάμπ, σύμβουλος του αρχηγού ΓΕΣ
- Μοχάμεντ Ομάρ Άχμεντ Μαχτζούμπ, στρατιωτικός φωτογράφος
Σύμφωνα με τη λιβυκή κυβέρνηση, το αεροσκάφος ήταν μισθωμένο και εγγεγραμμένο στη Μάλτα, χωρίς να έχουν ακόμη δοθεί πλήρη στοιχεία για το ιστορικό συντήρησής του.
Τριήμερο εθνικό πένθος στη Λιβύη
Η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNU) της Λιβύης κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος, με τις σημαίες να κυματίζουν μεσίστιες και την αναστολή όλων των επίσημων εκδηλώσεων.
Ο πρωθυπουργός Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά χαρακτήρισε τον θάνατο του αλ-Χαντάντ «τεράστια απώλεια για το έθνος και τις ένοπλες δυνάμεις», τονίζοντας ότι επρόκειτο για αξιωματικό που υπηρέτησε τη χώρα «με αφοσίωση, πειθαρχία και εθνική ευθύνη».
Συλλυπητήρια εξέφρασαν και πολιτικοί αντίπαλοι της Τρίπολης, μεταξύ των οποίων ο ισχυρός άνδρας της ανατολικής Λιβύης, Χαλίφα Χάφταρ, καθώς και το κοινοβούλιο της Βεγγάζης, γεγονός που καταδεικνύει το ευρύ κύρος που απολάμβανε ο εκλιπών.
Ο κομβικός ρόλος του αλ-Χαντάντ στη διαδικασία ενοποίησης της Λιβύης
Ο Μοχάμεντ αλ-Χαντάντ είχε αναλάβει αρχηγός του Γενικού Επιτελείου τον Αύγουστο του 2020 και θεωρείτο κεντρική μορφή στις προσπάθειες του ΟΗΕ για την ενοποίηση της Λιβύης, η οποία παραμένει βαθιά διχασμένη από το 2011 και την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι.
Σύμφωνα με αναλυτές, ήταν αξιωματικός με πολυετή στρατιωτική εμπειρία, ο οποίος αρνήθηκε να υποκύψει στην πίεση ενόπλων ομάδων στη δυτική Λιβύη και προώθησε σταθερά τον διάλογο και τη συμφιλίωση με την ανατολική πλευρά.
Στο επίκεντρο οι σχέσεις Λιβύης-Τουρκίας
Η λιβυκή αντιπροσωπεία βρισκόταν στην Άγκυρα για υψηλού επιπέδου αμυντικές συνομιλίες, με στόχο την ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας των δύο χωρών. Το δυστύχημα σημειώθηκε μόλις μία ημέρα μετά την απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου να παρατείνει για δύο ακόμη χρόνια την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη.
Η Τουρκία αποτελεί βασικό σύμμαχο της κυβέρνησης της Τρίπολης, παρέχοντας στρατιωτική και οικονομική στήριξη, ενώ τα τελευταία χρόνια επιχειρεί να διατηρήσει ισορροπίες και με την ανατολική Λιβύη στο πλαίσιο της πολιτικής «Μία Λιβύη».
Ο αιφνίδιος θάνατος του αλ-Χαντάντ αναμένεται να επηρεάσει τόσο τις εσωτερικές ισορροπίες στη Λιβύη όσο και τις περιφερειακές εξελίξεις, σε μια περίοδο κατά την οποία η χώρα παραμένει εύθραυστη πολιτικά και στρατιωτικά.