Κάτι παραπάνω από ένα 24ωρο μένει για τη συνάντηση μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα και τα «θέλω» του καθενός μπορεί να είναι οδηγός για το τι θα συζητηθεί και, πιθανόν, συμφωνηθεί αύριο.
Ο Πούτιν παραμένει αμετακίνητος στην επιδίωξή του να διατηρήσει τον έλεγχο ουκρανικών εδαφών, ενώ ο Τραμπ προβάλλει την εικόνα του διεθνούς διαμεσολαβητή και «ειρηνοποιού». Αλλά πέρα από το ουκρανικό ζήτημα, και οι δύο ηγέτες πιθανόν να βλέπουν τη σύνοδο ως ευκαιρία για άλλους στόχους τονίζει το BBC σε δημοσίευμά του, παραθέτοντας τις εκτιμήσεις δύο πολύπειρων ανταποκριτών.
O Πούτιν και η επιστροφή στην κορυφή της διεθνούς πολιτικής
Ο ανταποκριτής του βρετανικού ΜΜΕ στη Μόσχα, Steve Rosenberg, εκτιμά ότι το διακύβευμα για τον Πούτιν είναι η διεθνής αναγνώριση, κάτι που θεωρεί πως έχει ήδη κερδίσει με τη σύνοδο κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας αύριο στις 22:30 ώρα Ελλάδας.
Η ίδια η συνάντηση, αλλά και η προγραμματισμένη κοινή συνέντευξη Τύπου, δίνουν στο Κρεμλίνο το επιχείρημα ότι οι δυτικές προσπάθειες απομόνωσής του έχουν αποτύχει και ότι η Ρωσία επέστρεψε στο ανώτατο επίπεδο της διεθνούς πολιτικής.
Η επιλογή της Αλάσκας για τη σύνοδο θεωρείται στρατηγική. Η γεωγραφική εγγύτητα με τη ρωσική Τσουκότκα προσφέρει ασφάλεια μετακίνησης, χωρίς να απαιτείται η μετακίνηση του Ρώσου προέδρου από τον εναέριο χώρο άλλων πιθανά εχθρικών κρατών, ενώ η απόσταση από την Ουκρανία και την Ευρώπη επιτρέπει την παράκαμψη του Κιέβου και της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις, ακόμα και σε συμβολικό επίπεδο.
Η Μόσχα αξιοποιεί, επίσης, την τοποθεσία της συνάντησης και τον ιστορικό συμβολισμό της πώλησης της Αλάσκας από τη Ρωσία στις ΗΠΑ τον 19ο αιώνα ως παράδειγμα αλλαγής συνόρων και κυριότητας μεγάλων εδαφών.
Πέρα από την αναγνώριση, ο Πούτιν στοχεύει βέβαια σε νίκη. Απαιτεί η Ρωσία να κρατήσει όλα τα εδάφη που έχει καταλάβει σε Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, ενώ ζητά την απόσυρση της Ουκρανίας από τις περιοχές που παραμένουν υπό τον έλεγχό της. Η Ουκρανία απορρίπτει κατηγορηματικά αυτό το σενάριο, με τον Ζελένσκι να δηλώνει ότι δεν θα παραδώσουν γη στον κατακτητή.
Το Κρεμλίνο ενδέχεται να υπολογίζει ότι, αν εξασφαλίσει τη στήριξη του Τραμπ, η άρνηση της Ουκρανίας θα οδηγήσει τον Αμερικανό πρόεδρο να σταματήσει τη βοήθεια προς το Κίεβο, επιτρέποντας στη Μόσχα και την Ουάσιγκτον να αναπτύξουν σχέσεις και οικονομική συνεργασία.
Ωστόσο, η ρωσική οικονομία βρίσκεται υπό πίεση, με το δημοσιονομικό έλλειμμα να αυξάνεται, ενώ τα έσοδα από το πετρέλαιο και το αέριο μειώνονται. Αν αυτά τα προβλήματα ωθήσουν τον Πούτιν να τερματίσει τον πόλεμο, μπορεί να υπάρξει συμβιβασμός. Προς το παρόν, όμως, η Μόσχα επιμένει ότι διατηρεί την πρωτοβουλία στο πεδίο της μάχης και δεν φαίνεται να περιορίζεται ακόμα από τις οικονομικές πιέσεις.
Ο «ειρηνοποιός» Τραμπ
Με τη σειρά του, ο ανταποκριτής του BBC στις ΗΠΑ, Anthony Zurcher, παρακολουθώντας τις κινήσεις του προέδρου Τραμπ, επισημαίνει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δεσμευθεί προεκλογικά το 2024 ότι ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία θα ήταν εύκολος και θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσα σε λίγες ημέρες. Από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, η στάση του απέναντι στους Ουκρανούς και τους Ρώσους έχει αλλάξει πολλές φορές.
Τον Φεβρουάριο επέπληξε τον Ζελένσκι σε συνάντηση στον Λευκό Οίκο και ανέστειλε προσωρινά τη στρατιωτική βοήθεια και την ανταλλαγή πληροφοριών. Μετά έδειξε να προσεγγίζει τη γραμμή του Κιέβου. Τους τελευταίους μήνες βέβαια, αν και έχει ασκήσει κριτική στην αδιαλλαξία του Πούτιν και στις επιθέσεις σε πολιτικούς στόχους, έχει επανειλημμένα ορίσει προθεσμίες για νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας - τις οποίες τελικά δεν υλοποίησε.
Τώρα φιλοξενεί τον Ρώσο πρόεδρο σε αμερικανικό έδαφος και μιλά για «ανταλλαγή εδαφών», κάτι που το Κίεβο φοβάται ότι μπορεί να σημαίνει παραχώρηση ουκρανικών περιοχών με αντάλλαγμα την ειρήνη.
Η επικείμενη συνάντηση στην Αλάσκα περιβάλλεται από αβεβαιότητα, καθώς ο Τραμπ έχει μειώσει τις προσδοκίες, χαρακτηρίζοντάς την «διερευνητική» και δηλώνοντας ότι θα κρίνει αν υπάρχει προοπτική συμφωνίας «στα πρώτα δύο λεπτά». Ο ίδιος αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αποχωρήσει χωρίς αποτέλεσμα.
Ενόψει της συνόδου, ο Ζελένσκι και Ευρωπαίοι ηγέτες επικοινώνησαν χθες, Τετάρτη, με τον Τραμπ, για να αποτρέψουν μια συμφωνία με τον Πούτιν που η Ουκρανία δεν θα δεχθεί. Ωστόσο, είναι σαφές ότι ο Τραμπ θα καλωσόριζε την ευκαιρία να παρουσιαστεί ως ο άνθρωπος που τερμάτισε τον πόλεμο. Άλλωστε, δεν κρύβει τη φιλοδοξία του να αποκτήσει ένα Νόμπελ Ειρήνης, σύμφωνα με τον Zurcher.
Αν στις συνομιλίες παρουσιαστεί ευκαιρία να ισχυριστεί πρόοδο προς την ειρήνη, ο Τραμπ πιθανότατα θα την εκμεταλλευθεί και ο Πούτιν μπορεί να βρει τρόπο να του το επιτρέψει, με τους δικούς του όρους, υπογραμμίζει ο ανταποκριτής του BBC.