«Είμαστε ενωμένοι», είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, μετά τη λήξη των επεισοδιακών συνεδριάσεων της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Αφού τελείωσαν οι συζητήσεις, που διήρκεσαν πολλές ώρες και διεξήχθησαν σε τεταμένο κλίμα, ο Μισέλ τόνισε πως οι «27» της ΕΕ εκφράζουν απόλυτη στήριξη μεταξύ τους αλλά και με τους δυτικούς συμμάχους τους όσον αφορά στην απάντηση στον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων για επιβολή σκληρών κυρώσεων.
Ωστόσο, η σημερινή Σύνοδος της ΕΕ μόνο απλή δεν ήταν, αφού οι ηγέτες δυσκολεύτηκαν να βρουν κοινή γραμμή πλεύσης σχετικά με βασικά ζητήματα που αφορούν στον ενεργειακό τομέα της Ευρώπης, στις τιμές αερίου και ηλεκτρισμού, στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας αλλά και σε ειδικά καθεστώτα για συγκεκριμένες χώρες λόγω της μορφολογίας των περιοχών τους.
Σύνοδος Κορυφής: Τι συμφωνήθηκε για την ενέργεια της ΕΕ
Με βάση τα τελικά συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα κράτη-μέλη της ΕΕ μπορούν να ειδοποιούν την Επιτροπή εάν επιθυμούν να πάρουν μέτρα που θα είναι αντίθετα με τους εν ισχύ κανόνες της Ένωσης για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά σε κάθε περίπτωση αυτά τα μέτρα θα είναι προσωρινά και δεν θα υπονομεύσουν την εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει την εντολή να προβαίνει σε κοινές αγορές ενέργειας, προκειμένου να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει καλύτερο έλεγχο στον ενεργειακό εφοδιασμό της και στην αντιμετώπιση των τιμών της ενέργειας, ανακοίνωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Μακρόν είπε επίσης σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες ότι υπάρχει ανάγκη να βελτιωθεί η αποσύνδεση μεταξύ της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου.
Δεν συμφωνήθηκαν πρόσθετες κυρώσεις -Στόχος, τώρα, η αυστηρή επιβολή των υφιστάμενων, λέει η φον ντερ Λάιεν
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου ότι οι δυτικοί σύμμαχοι, αφού επέβαλαν σκληρές οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία, πρέπει τώρα να στραφούν στην αυστηρή επιτήρηση για την παρακολούθηση και την επιβολή των κυρώσεων. «Τώρα όλες μας οι προσπάθειές πρέπει να στοχεύουν στην επιβολή αυτών των κυρώσεων και στην πρόληψη της παραβίασης και της αποφυγής», είπε η φον ντερ Λάιεν.
Τι συμφωνήθηκε για Ισπανία-Πορτογαλία
Η Ισπανία και η Πορτογαλία θα λάβουν «ειδική μεταχείριση» στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ για να μπορέσουν να καταπολεμήσουν τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Πράγματι η Ιβηρική χερσόνησος βρίσκεται σε μια πολύ ιδιαίτερη κατάσταση», είπε. Ως αποτέλεσμα, πρόσθεσε, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν ότι οι χώρες θα μπορούσαν να «διαχειρίζονται τις τιμές της ενέργειάς τους με τρόπο που συζητούσαμε στο [Ευρωπαϊκό] Συμβούλιο».
Η πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι αυτό ήταν εφικτό επειδή αυτές οι δύο χώρες έχουν σχετικά υψηλό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό τους μείγμα και πολύ λίγες διασυνδέσεις με άλλα μέρη του δικτύου της ΕΕ.
«Συμφωνήσαμε για μια ειδική μεταχείριση που είναι δυνατή για την Ιβηρική χερσόνησο, έτσι ώστε η Ιβηρική χερσόνησος να μπορεί να αντιμετωπίσει αυτήν την πολύ συγκεκριμένη κατάσταση στην οποία βρίσκεται και να διαχειριστεί τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος», είπε η φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ στο Βρυξέλλες.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι δήλωσε ικανοποιημένος με το τελικό κείμενο. Ο Ντράγκι είπε ότι «η συζήτηση δεν ήταν απλή» και ότι «είναι σημαντικό να υπάρξει ένα μη διχαστικό αποτέλεσμα από τις συζητήσεις».
Είπε επίσης ότι τα ενεργειακά σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα παρουσιαστούν τον Μάιο θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν «τη δυνατότητα αποσύνδεσης» της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου.
Γιατι εξοργίστηκε και αποχώρησε από τη Σύνοδο ο Σάντσεθ
Νωρίτερα, εν μέσω των συζητήσεων της Συνόδου, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, έφυγε οργισμένος από την αίθουσα «για να καθαρίσει το μυαλό του», αφού διάβασε αναρτήσεις ανταποκριτών που έκαναν λόγο για επικείμενη άσκηση βέτο από την Ισπανία αν δεν προκύψει συμφωνία που να ικανοποιεί τα αιτήματα της χώρας.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός αλλά και η Πορτογαλία εξέφρασαν συγκεκριμένα αιτήματα και ζήτησαν να μπουν σε ένα καθεστώς εξαίρεσης, καθώς, λόγω της γεωμορφολογίας (Πυρηναία Ορη, που χωρίζουν την Ιβηρική με τη Γαλλία), Πορτογαλία και Ισπανία δεν είναι συνδεδεμένες με το ενεργειακό δίκτυο και επιθυμούν εξαίρεση από τη σύνδεση των τιμών της ενέργειας.
Η Σύνοδος επανήλθε μετά από προσωρινή διακοπή και προσπάθησε να βρει μια αποδεκτή πρόταση για την Ισπανία και την Πορτογαλία, καθώς οι δύο χώρες εξέφρασαν τις αντιδράσεις τους. Τελικά, όπως μετέδωσε το Politico, η συμβιβαστική λύση βρέθηκε.
Μητσοτάκης: Καταφέραμε να υπάρχει ρητή αναφορά σε πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου
Για τη συμφωνία στο κείμενο συμπερασμάτων που επετεύχθη στη Σύνοδο Κορυφής μίλησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η επεισοδιακή συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ ολοκληρώθηκε πριν λίγο, και βρέθηκε συμβιβασμός για την ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε οι συζητήσεις για την ενέργεια ήταν αρκετά δύσκολες: «Προσήλθαμε στο Συμβούλιο χωρίς να υπάρχει κοινός τόπος για το πώς πρέπει να αντιδράσουμε στην έκρηξη των τιμών φυσικού αερίου» είπε.
Πρόσθεσε ωστόσο ότι «καταφέραμε να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα μια ρητή αναφορά στα πλαφόν των τιμών φυσικού αερίου, ανάμεσα στις άλλες επιλογές, που καλούμε την Κομισιόν να εξετάσει προκειμένου να συμπιέσουμε τις τιμές».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ότι υπάρχει κατανόηση για το πώς δουλεύει η χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου, η οποία έχει γίνει αντικείμενο κερδοσκοπίας και δεν ανατανακλά πια τις πραγματικές δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης. «Πολλοί φορείς της αγοράς έχουν ταχθεί, με επίσημες ανακοινώσεις τους, υπέρ του πλαφόν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να το λάβει υπόψη της», επισήμανε.
Επισήμανε ακόμα ότι παραμένει ανοιχτό το ζήτημα ότι η τιμή του φυσικού αερίου επηρεάζει την ηλεκτρική ενέργεια, ενώ μέχρι τον Μάϊο θα κατατεθούν προτάσεις για να διορθωθεί αυτή η στρέβλωση.
Επιπλέον, ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι ορισμένες χώρες, αν και μέλη του ΝΑΤΟ, δεν έχουν συνταχθεί με την υπόλοιπη Δύση ως προς την εφαρμογή των κυρώσεων, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητά τους.
«Συμπεριλάβαμε στα συμπεράσματα μια ρητή αναφορά στη Μαριούπολη και θα είναι ευχής έργον, αν η Ρωσία αντιληφθεί ότι η τακτική των επιθέσεων με αθώα θύματα, τη στριμώχνει ακόμα περισσότερο στη γωνία και κάνει δύσκολη την επίτευξη εκεχειρίας» επεσήμανε ο πρωθυπουργός.
«Έχουμε διαπραγματευτική ισχύ αν δρούμε ως Ευρώπη και όχι ως κράτος μεμονωμένα», υπογράμμισε.