Η επικείμενη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα, χωρίς την ουκρανική πλευρά, έχει πυροδοτήσει ανησυχία άνευ προηγουμένου στην Ευρώπη.
Η Ευρώπη προσπαθεί να αποτρέψει τον αποκλεισμό της ίδιας και της Ουκρανίας από τις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ των προέδρων Τραμπ και Πούτιν, φοβούμενη ότι θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν το στρατιωτικό και πολιτικό μέλλον της ηπείρου χωρίς τη συμμετοχή τους, εξηγεί το αμερικανικό NBCnews σε δημοσίευμά του.
Σύμφωνα με πληροφορίες του NBC News, ο Λευκός Οίκος εξέτασε το ενδεχόμενο πρόσκλησης του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ωστόσο, ο Τραμπ στις χθεσινές του δηλώσεις έκανε μάλλον ξεκάθαρο ότι ο Ζελένσκι δεν θα πάρει μέρος στις σχετικές συνομιλίες. Αντίθετα, ο Αμερικανός πρόεδρος θα συνομιλήσει με Ευρωπαίους ηγέτες και τον Ουκρανό πρόεδρο την Τετάρτη.
Συνομιλίες Τραμπ-Πούτιν: H Eυρώπη φοβάται τετελεσμένα στην Ουκρανία
Ο Ζελένσκι, αντιλαμβανόμενος τον κίνδυνο να ληφθούν αποφάσεις ερήμην του, πραγματοποίησε πάνω από 15 τηλεφωνικές επικοινωνίες μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο με ηγέτες από τη Γαλλία και τη Γερμανία έως την επικεφαλής του ΔΝΤ. Στόχος του ήταν να διασφαλίσει ότι η χώρα του, η οποία υφίσταται κατοχή και βομβαρδισμούς εδώ και τρία χρόνια, θα έχει θέση στο τραπέζι.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς εξέφρασε ξεκάθαρα τη θέση του: «Δεν μπορούμε να δεχτούμε συζητήσεις μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ και αποφάσεις πάνω από τα κεφάλια των Ευρωπαίων και των Ουκρανών». Μαζί με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, ο Μερτς υπέγραψε κοινή δήλωση, τονίζοντας ότι «ο δρόμος προς την ειρήνη στην Ουκρανία δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς την Ουκρανία».
Η ανησυχία εντείνεται και από τις δηλώσεις του Τραμπ, ο οποίος υπαινίχθηκε πως ενδεχόμενη συμφωνία θα μπορούσε να περιλαμβάνει «ανταλλαγή εδαφών προς όφελος και των δύο πλευρών». Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε αμέσως από τον Ζελένσκι, ο οποίος υπογράμμισε ότι «οι Ουκρανοί δεν θα χαρίσουν τη γη τους στον κατακτητή».
Στο διπλωματικό παρασκήνιο, η Ευρώπη κινητοποιήθηκε αμέσως. Με εξαίρεση την Ουγγαρία, όλοι οι ηγέτες της ΕΕ υπέγραψαν κοινή δήλωση, με την Κάγια Κάλας, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, να ζητά επίσης και την παρουσία του Ουκρανού προέδρου στη σύνοδο κορυφής Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή.
Ο Τραμπ επιμένει ότι η συνάντησή του με τον Πούτιν είναι διερευνητική, για να εκτιμηθεί η προθυμία του Ρώσου ηγέτη για ειρήνη, αλλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι ο Τραμπ θα παρασυρθεί σε μια κοινή δήλωση με τη Μόσχα που θα περιλαμβάνει ανεπανόρθωτες παραχωρήσεις πριν από ουσιαστικές συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Ο Βρετανός πρώην στρατιωτικός διοικητής Χάμις ντε Μπρετόν-Γκόρντον, μιλώντας στο NBC, παρομοίασε την πιθανή συνεννόηση ως «μια συμφωνία μεταξύ γκάνγκστερ και μεγιστάνα real estate», στην οποία οι πραγματικοί ενδιαφερόμενοι -οι Ουκρανοί και οι Ευρωπαίοι- δεν θα έχουν λόγο.
Πέρα από την έντονη διπλωματική δραστηριότητα, η Ρωσία και η Ουκρανία εξακολουθούν να έχουν διαμετρικά αντίθετες θέσεις όσον αφορά τα αιτήματά τους στις ειρηνευτικές συνομιλίες.
Εκτός από περισσότερα εδάφη της Ουκρανίας, η Ρωσία θέλει μια υπόσχεση ότι η Ουκρανία θα αποστρατικοποιηθεί και δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, κάτι που, σύμφωνα με τους επικριτές της, θα έκανε το Κίεβο υποτελές της Μόσχας.
Η ουκρανική πλευρά τονίζει ότι ο πρωταρχικός της στόχος είναι η επιβίωση ως ανεξάρτητο κράτος και η λήξη της αιματηρής φθοράς που υφίσταται εδώ και χρόνια.
Τετάρτη το πρώτο «crash test» με τον Τραμπ
Σε κάθε περίπτωση, το πρώτο τεστ θα λάβει χώρα αύριο, Τετάρτη, στην τηλεδιάσκεψη κορυφής μεταξύ Τραμπ, Ευρωπαίων ηγετών και Ζελένσκι.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και ο Ζελένσκι θα πραγματοποιήσουν μια πρώτη τηλεφωνική συνδιάσκεψη, ακολουθούμενη από μια δεύτερη, στην οποία θα συμμετάσχουν ο Τραμπ και ο Βανς.
Μετά από αυτό, θα πραγματοποιηθεί μια τρίτη τηλεφωνική συνδιάσκεψη, στην οποία πιθανότατα θα συμμετάσχουν ο Ζελένσκι και εκπρόσωποι από μια συμμαχία χωρών που υποστηρίζουν την Ουκρανία. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται σημαντικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς.
Ο Τραμπ και ο Βανς δεν αναμένεται να συμμετάσχουν στην τρίτη τηλεφωνική συνδιάσκεψη.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να επηρεάσουν τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις. Σε δήλωση που εκδόθηκε το Σαββατοκύριακο, ηγέτες αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας, τόνισαν την ανάγκη για εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία και υποστήριξαν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.