Στις Βρυξέλλες είναι σήμερα και αύριο στραμμένα τα βλέμματα του πλανήτη, καθώς διεξάγονται τρεις σύνοδοι κορυφής – ΝΑΤΟ, G7 και ΕΕ – παρουσία του Τζο Μπάιντεν, για τον πόλεμο στην Ουκρανία και το ντόμινο των παρενεργειών σε γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο, σύνοδοι που μπορεί να καθορίσουν την επόμενη φάση της απάντησης της Δύσης στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ανακοινώσεις για νέες κυρώσεις, την ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και τη στρατιωτική βοήθεια αναμένονται, καθώς ΗΠΑ και κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ διεξήγαγαν εντατικές διαβουλεύσεις τα τελευταία 24ωρα για να ολοκληρώσουν τα μέτρα που θα ανακοινώσουν οι ηγέτες μετά τις διαβουλεύσεις.
Η σύνοδος του ΝΑΤΟ ξεκίνησε ήδη και ο πρόεδρος των ΗΠΑ – αποφασισμένος για νέα σκληρά μέτρα κατά της Μόσχας, στη σκιά και των απειλών του περιβάλλοντος Πούτιν, για ενδεχόμενη χρήση πυρηνικών όπλων- αναμένεται να ανακοινώσει «μια κοινή δράση για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης» και να παρουσιάσει «την επιπλέον αμερικανική συμβολή» στην ανθρωπιστική βοήθεια για την Ουκρανία και την υποδοχή των προσφύγων.
Ζελένσκι στη Σύνοδο ΝΑΤΟ: Ζητώ στρατιωτική βοήθεια χωρίς περιορισμούς -Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν βόμβες φωσφόρου
Με μαγνητοσκοπημένη μήνυμα απευθύνθηκε στους ηγέτες ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ζήτησε από το ΝΑΤΟ την παροχή «στρατιωτικής βοήθειας χωρίς περιορισμούς» προς την χώρα του, ώστε να μπορέσει πολεμήσει τον ρωσικό στρατό τον οποίο μέχρι στιγμής αντιμετωπίζει «σε άνισες συνθήκες».
«Για να σώσουμε τους ανθρώπους και τις πόλεις μας, η Ουκρανία έχει ανάγκη από στρατιωτική βοήθεια χωρίς περιορισμούς, Οπως η Ρωσία χρησιμοποιεί χωρίς περιορισμούς όλο το οπλοστάσιό της εναντίον μας», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος σε μήνυμά του και κατήγγειλε ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί στη χώρα του βόμβες φωσφόρου.
Τζόνσον: Ο Πούτιν πέρασε την κόκκινη γραμμή της βαρβαρότητας»
«Ο Πούτιν πέρασε την κόκκινη γραμμή της βαρβαρότητας», τόνισε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον κατά την άφιξή του στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, αφού πέταξε στο τραπέζι την ιδέα να ασκηθούν πιέσεις όσον αφορά στα αποθέματα χρυσού της Ρωσίας. Συνοδευόμενος από την υπουργό Εξωτερικών Λιζ Τρας ο Τζόνσον, που έχει στείλει μεγάλη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, τόνισε ότι «πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να προστατευτούν».
To NATO δεν είναι μία γεωγραφική συμμαχία σημείωσε από την πλευρά του ο Καναδός Πρωθυπουργός, Τζαστίν Τριντό προσερχόμενος στην Έκτακτη Σύνοδο των ηγετών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και τόνισε την ενότητα για την στήριξη της Ουκρανίας. Παράλληλα, έκανε λόγο για «τρομερό λάθος» από την πλευρά του Πούτιν καλώντας τον να σταματήσει την «παράνομη και βάρβαρη εισβολή» στην Ουκρανία.
Η Εσθονή πρωθυπουργός Κάγια Κάλας κάλεσε το ΝΑΤΟ να διπλασιάσει τις προσπάθειές του για να τερματίσει τον πόλεμο και τον «εγκληματία πολέμου», όπως χαρακτήρισε τον Ρώσο πρόεδρο.
«Ο Πούτιν είναι απομονωμένος και έτσι πρέπει να μείνει», τόνισε από την πλευρά του ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντερ ντε Κρόο και κάλεσε την Κίνα να κρατήσει αποστάσεις από τη Ρωσία.
Πολωνία: Στο τραπέζι η πρόταση για «ειρηνευτική αποστολή» στην Ουκρανία
Αν και είναι απίθανο να σταλούν στρατιώτες του ΝΑΤΟ ή της Πολωνίας στην Ουκρανία, η Βαρσοβία, όπως διεμήνυσε ο πρόεδρος Αντρέι Ντούντα, θα προτείνει στη σύνοδο κορυφής κάποιου είδους «ειρηνευτική αποστολή».
Ο ίδιος εξέφρασε την υποστήριξη της χώρας του στην ένταξη της Γεωργίας σε ΝΑΤΟ και ΕΕ: «Πρέπει να υποστηρίξουμε τους συμμάχους μας που δεν είναι ακόμη μέλη του ΝΑΤΟ», είπε ο Πολωνός πρόεδρος. Η χώρα του φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων από την Ουκρανία κι όπως είπε η κατάσταση στη γειτονική χώρα απαιτεί «μια ισχυρή και ενωμένη Συμμαχία».
Όχι στον Ζελένσκι από ΝΑΤΟ για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων
Εκείνο που δεν πρόκειται να κάνουν, πάντως, οι ηγέτες είναι να ικανοποιήσουν το επίμονο αίτημα του Ουκρανού προέδρου Βολόντιμιρ Ζελένσκι, για δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων – κάτι που Αμερικανοί και νατοϊκοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι θα μπορούσε να προκαλέσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν και να πυροδοτήσει γενίκευση της σύρραξης. Εξίσου δύσκολο αποδείχθηκε το αίτημα παροχής ρωσικών MiG στην Ουκρανία, όπως και μια απόφαση της εξαρτημένης από τη ρωσική ενέργεια ΕΕ για εμπάργκο.
Οι σύνοδοι σε ηγετικό επίπεδο στέλνουν πάντως μήνυμα αποφασιστικότητας της δυτικής συμμαχίας έναντι του Πούτιν. Απομένει να φανεί αν και ο Ρώσος πρόεδρος θα το εκλάβει έτσι ή αν θα εμφανιστούν ρωγμές στο μέτωπο αναφορικά με τις κυρώσεις και τη χρήση στρατιωτικής δύναμης.
Κρίσιμες ώρες για Ευρώπη, ΗΠΑ και τον πλανήτη
Διεθνή ΜΜΕ κάνουν λόγο για κρίσιμες ώρες για την Ευρώπη, τον Μπάιντεν και την υφήλιο. Οι κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση δεν έχουν εμποδίσει την εισβολή του Πούτιν που συμπλήρωσε τέσσερις εβδομάδες. Ο Μπάιντεν προειδοποίησε αναχωρώντας για τις Βρυξέλλες ότι η χρήση χημικών όπλων από τη Ρωσία είναι «υπαρκτή απειλή», ενώ οι προσφυγικές ροές από την Ουκρανία δημιουργούν ανθρωπιστική κρίση στις γειτονικές της χώρες.
Όλα αυτά τα θέματα θα απασχολήσουν τους ηγέτες στις σημερινές συνόδους που ελπίζουν να στείλουν μήνυμα ενότητας έναντι της επιθετικότητας της Ρωσίας και θα ακούσουν τον Ζελένσκι να ζητά γι’ άλλη μια φορά βοήθεια στη μάχη της χώρας του έναντι των δυνάμεων του Πούτιν.
Τι θέλει ο Μπάιντεν
Ο Μπάιντεν, όπως είπαν συνεργάτες του, θέλει να κλείσει συμφωνίες για νέα στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, νέα μέτρα για να σφίξει κι άλλο η οικονομική θηλιά στη Ρωσία και μέτρα που θα ενισχύσουν την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
«Βασικό θέμα των συζητήσεων με τους ηγέτες θα είναι το πώς θα διασφαλίσουμε τη συνέχιση της υποστήριξης προς την Ουκρανία και την προσπάθειά της να αμυνθεί», δήλωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν.
«Χρειάζονται έξυπνες κυρώσεις», λένε οι Ευρωπαίοι
Ο Μπάιντεν ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι είναι περιορισμένες οι επιλογές του να σταματήσει την αιματοχυσία στην Ουκρανία. Αλλά και Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν καταστήσει σαφές ότι υπάρχουν όρια ως προς τα τιμωρητικά μέτρα για τη Ρωσία, αφού δεν μπορούν να επιβάλουν – όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία – εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, λόγω της μεγάλης εξάρτησής τους από τη Μόσχα.
Είναι κάτι που επαναλαμβάνει η ηγεσία της Γερμανίας, αλλά και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ: «Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε έξυπνοι. Στόχος είναι να στοχοθετηθεί η Ρωσία, να είναι επώδυνα τα μέτρα για τη Ρωσία, όχι για μας», δήλωσε στο CNN.
Αμερικανική συνδρομή για απεξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια
Ο Μπάιντεν αναμένεται να ανακοινώσει νέα βοήθεια από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη για να απεξαρτηθεί από τη ρωσική ενέργεια και θα αποκαλύψει σχετικές λεπτομέρειες αύριο Παρασκευή. «Αποβλέπουμε σε μια δέσμευση για πρόσθετες προμήθειες για τους επόμενους δύο χειμώνες», είπε χθες η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο ευρωκοινοβούλιο.
Άλλες κυρώσεις που εξετάζουν οι ηγέτες περιλαμβάνουν τη διεύρυνση της λίστας των αποκλεισμένων από το SWIFT ρωσικών τραπεζών και συμπερίληψη κι άλλων Ρώσων στα μέτρα. Ο Μπάιντεν σκοπεύει να επιβάλει κυρώσεις σε εκατοντάδες μέλη της Δούμα, να προσθέσει και νέους Ρώσους ολιγάρχες στη λίστα και να κλείσει «παραθυράκια» στις υφιστάμενες κυρώσεις.
Ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ
Λίγη ώρα πριν την έναρξη της συνόδου της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ , που αναμένεται να παραμείνει για άλλον ένα χρόνο στο πόστο του λόγω των τελευταίων εξελίξεων, έκανε λόγο για «μεγάλο λάθος» του Πούτιν αναφορικά με την εισβολή στην Ουκρανία, την αντίσταση της οποίας «υποτίμησε».
Επεσήμανε ακόμη ότι το ΝΑΤΟ θα συζητήσει τη σημασία «να επανεκκινήσει τις άμυνές του στην ανατολική του πτέρυγα», με ενίσχυση των δυνάμεών του με τέσσερα νέα τάγματα σε Βουλγαρία, Ουγγαρία, Ρουμανία και Σλοβακία. Μάλιστα το Πεντάγωνο ετοίμασε για τον Λευκό Οίκο διάφορες επιλογές για πρόσθετους Αμερικανούς στρατιώτες στην ανατολική Ευρώπη, πέραν εκείνων που αναπτύχθηκαν πρόσφατα σε Πολωνία και Ρουμανία.
Παράλληλα ο Στόλτενμπεργκ προειδοποίησε τη Μόσχα ότι οποιαδήποτε χρήση χημικών όπλων από τη Ρωσία στην Ουκρανία ενδέχεται να μολύνει το έδαφος του ΝΑΤΟ.
«Οποιαδήποτε χρήση χημικών όπλων θα άλλαζε ριζικά τη φύση της σύγκρουσης – θα αποτελούσε κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και θα είχε εκτεταμένες επιπτώσεις», υπογράμμισε.
«Η σοβαρότητα της χρήσης χημικών όπλων, φυσικά, καθίσταται ακόμη πιο προφανής γνωρίζοντας ότι υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της μόλυνσης (…) μπορούμε να δούμε την εξάπλωση χημικών παραγόντων και στο έδαφος του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε ο Στόλτενμπεργκ χωρίς ωστόσο να σχολιάσει πώς η Συμμαχία θα απαντούσε σε μια τέτοια επίθεση.
Σύνοδος των 27 της ΕΕ
Εντωμεταξύ το απόγευμα θα συνεδριάσουν και οι 27 της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Οι αντιστάσεις εντός του Συμβουλίου για την άμεση παροχή ελαφρύνσεων στους πολίτες μέσα από μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία είναι μεγάλες και στην ελληνική κυβέρνηση γνωρίζουν ότι για να ωριμάσουν αυτές οι αποφάσεις χρειάζεται χρόνος και παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, όπως έγινε και με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι προτάσεις στις οποίες θα επιμείνει ο Μητσοτάκης
Με τα δεδομένα να δείχνουν ότι οριστικές αποφάσεις πάνω στις προτάσεις της προέδρου της Κομισιόν θα ληφθούν στη Σύνοδο του Μαΐου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει τις προτάσεις του για το θέμα των ανατιμήσεων που απαιτεί ευρωπαϊκή λύση παράλληλα με τα μέτρα που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο.
Στον ίδιο τόνο και με τη στήριξη πολλών άλλων ηγετών θα επιμείνει στην ανάγκη για πλαφόν στην τιμή χονδρικής αγοράς του φυσικού αερίου. Ως προς το ζήτημα της σταδιακής απεξάρτησης από τις ρωσικές πηγές ενέργειας και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προφανώς στηρίζει την πρόταση της Κομισιόν για κοινή αποθήκευση και προμήθεια αερίου. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι σχετική πρόταση είχε υποβάλει ο πρωθυπουργός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το φθινόπωρο.
Σχετικά με την επάρκεια προϊόντων στην ελληνική αγορά, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου ανακοίνωσε ότι τη Δευτέρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συμμετάσχει σε σύσκεψη με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά και θα συζητήσουν μεταξύ άλλων για τα αποθέματα και τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσουμε.