«Ευλογημένοι οι ειρηνοποιοί», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώνοντας τη συμφωνία Ισραήλ και Χαμάς για την πρώτη φάση του ειρηνευτικού του σχεδίου, που αν εφαρμοστεί θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο διπλωματικό του επίτευγμα.
Αν όλα εξελιχθούν βάσει των συμφωνηθέντων, οι εναπομείναντες Ισραηλινοί όμηροι της Χαμάς θα απελευθερωθούν το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα, η ανθρωπιστική βοήθεια θα αρχίσει να ρέει στη Λωρίδα της Γάζας και οι Ισραηλινές δυνάμεις θα ξεκινήσουν την αποχώρησή τους,
Για τον Τραμπ πρόκειται για μια εξέλιξη που ήλπιζε να συμβεί μετά από οκτώ μήνες άκαρπων διαπραγματεύσεων. Τον Φεβρουάριο ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ είχε απειλήσει τη Χαμάς με «κόλαση» αν δεν απελευθέρωνε «όλους τους ομήρους», με την παλαιστινιακή εξτρεμιστική ισλαμιστική οργάνωση να παραδίδει μόνον τρεις στο Ισραήλ.
Η κυβέρνηση Τραμπ ελπίζει ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Με τη Χαμάς, το Ισραήλ και αξιωματούχους από το Κατάρ να επιβεβαιώνουν τη σύναψη συμφωνίας για την εφαρμογή της πρώτης φάσης του ειρηνευτικού σχεδίου, υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία στον Λευκό Οίκο, αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη ότι ο πόλεμος που μαίνεται εδώ και δύο χρόνια φθάνει επιτέλους σε ένα σημείο καμπής.
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες
Οι λεπτομέρειες και η σειρά των βημάτων που θα ακολουθήσουν για να τερματιστεί ο πόλεμος παραμένουν θολές, αλλά φαίνεται ότι ανοίγει όντως ένα παράθυρο ευκαιρίας. Η πρώτη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου, όπως είπε ο Τραμπ σε μια ανάρτησή του στην πλατφόρμα του το Truth Social , είναι απλή, καθώς προβλέπει την επιστροφή των ομήρων που κρατά η Χαμάς σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές και μια περιορισμένη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού.
Αλλά ο εντοπισμός όλων των ομήρων (ειδικά των νεκρών) και η διαχείριση της ισραηλινής αποχώρησης θα μπορούσαν να αποδειχθούν περίπλοκες. Ο Λευκός Οίκος εκφράζει με υπερβολές την αισιοδοξία του με τον Τραμπ να λέει: «ΟΛΟΙ οι όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα και το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του σε μια συμφωνημένη γραμμή ως τα πρώτα βήματα προς μια Ισχυρή, Διαρκή και Αιώνια Ειρήνη. Όλα τα μέρη θα τύχουν δίκαιης μεταχείρισης!»
Ωστόσο μένουν πολλά να διευθετηθούν. Το ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων που πρότεινε η κυβέρνηση Τραμπ επιχειρεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για την εκεχειρία και τη διαπραγμάτευση για τον οριστικό τερματισμό του πολέμου, αλλά προς το παρόν παραμένουν αναπάντητα τα δύσκολα ερωτήματα για το μέλλον της Χαμάς και το κατά πόσον η ένοπλη ομάδα θα αφοπλιστεί καθώς και το όραμα του Ισραήλ για το μέλλον της Γάζας.
Φόβοι και προσδοκίες
Η Χαμάς κάλεσε τον Τραμπ και τους άλλους εμπλεκόμενους να «διασφαλίσουν ότι η ισραηλινή κατοχική κυβέρνηση θα συμμορφωθεί πλήρως με τους όρους της συμφωνίας». Ο φόβος είναι μήπως το Ισραήλ συνεχίσει την επίθεσή του μόλις επιστραφούν οι όμηροι. «Δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ τα εθνικά δικαιώματα του λαού μας μέχρι να επιτευχθούν η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η αυτοδιάθεση», τόνισε η Χαμάς αναφερόμενη έμμεσα στην επιθυμία για δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, κάτι που έχει απορρίψει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου και έχει εγκαταλείψει σε μεγάλο βαθμό ο Λευκός Οίκος.
Ο Νετανιάχου έχει επίσης και εσωτερικά προβλήματα. Αργότερα σήμερα θα συγκαλέσει το υπουργικό του συμβούλιο για να εγκρίνει τη συμφωνία «και να φέρει όλους τους αγαπητούς μας ομήρους πίσω», όπως είπε, αλλά θα πρέπει να διαχειριστεί την αντίδραση των δεξιών μελών της κυβέρνησής του, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριτς, και του υπουργού Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, οι οποίοι έχουν απειλήσει να ανατρέψουν την κυβέρνηση σε περίπτωση εκεχειρίας.
Ο Τραμπ προσπάθησε να ξεπεράσει αυτές τις σκέψεις με ωμή βία, απειλώντας ότι θα ξεσπάσει «κόλαση» στη Γάζα για τη Χαμάς, εάν δεν συναινέσει σε κατάπαυση του πυρός. Όταν ο Νετανιάχου εξέφρασε αμφιβολίες για τη συμφωνία, ο Τραμπ φέρεται σύμφωνα με το Axios να του είπε: «Δεν ξέρω γιατί είσαι πάντα τόσο γ@μ.. ένα αρνητικός... Αυτή είναι μια νίκη. Δέξου τη».
Το στοίχημα για τον Τραμπ
Ο Τραμπ φέρεται να σχεδιάζει ταξίδι στην περιοχή το Σαββατοκύριακο για την υπογραφή της συμφωνίας κι ίσως χρειαστεί να ασκήσει όλη την προσωπική του επιρροή για να αποτρέψει άλλη μια διακοπή των συνομιλιών και μια επιστροφή στις συγκρούσεις, που θα αποτελούσε διπλωματική ήττα για την κυβέρνησή του.
Ακόμη και οι αισιόδοξοι στην κυβέρνηση Τραμπ συμφωνούν ότι απομένει ακόμη δρόμος για τον τερματισμό του πολέμου. Όσοι εμπλέκονται στις συνομιλίες ελπίζουν ότι ο Τραμπ θα παραμείνει εμπλεκόμενος καθώς η διαδικασία προχωρά, αντί να κλείσει μια προσωρινή συμφωνία και να εγκαταλείψει μετά την προσπάθεια. Ο Τραμπ έχει ήδη δηλώσει ότι θα προεδρεύσει του συμβουλίου ειρήνης - στο οποίο περιλαμβάνεται ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ. Και σε αυτό το συμβούλιο και τον επικεφαλής του εναπόκειται να διατηρήσουν το ειρηνευτικό σχέδιο ζωντανό τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.