Στη Σύνοδο Κορυφής στο Λονδίνο, χθες, Δευτέρα επισφραγίστηκε η νέα φάση των σχέσεων της Βρετανίας με την ΕΕ, σχεδόν δέκα χρόνια μετά την απόφαση για το Brexit.
Το Λονδίνο χαρακτηρίζει «ιστορική καμπή» στη σχέση Ηνωμένου Βασιλείου - Ευρωπαϊκής Ένωσης τη νέα «στρατηγική συνεργασία» που υπέγραψαν τα δύο μέρη στη Βρετανική πρωτεύουσα «στοχεύοντας στην ενίσχυση της βρετανικής οικονομίας, τη μείωση του κόστους ζωής και την αποκατάσταση κρίσιμων εμπορικών και τεχνολογικών δεσμών με την Ευρώπη». Αυτό επισήμανε μεταξύ άλλων η ανακοίνωση του βρετανικού πρωθυπουργικού γραφείου που εκδόθηκε, με το πέρας της Συνόδου Κορυφής, μεταξύ της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και του Βρετανού πρωθυπουργού, Κιρ Στάρμερ.
Πακέτο που θα φέρει 9 δισ. στερλίνες στη Βρετανία
Η συμφωνία, όπως τονίζει η Ντάουνιγκ Στριτ, είναι προϊόν εντατικών διαπραγματεύσεων που διήρκεσαν έξι μήνες και περιλαμβάνει πακέτο μέτρων τα οποία αναμένεται να ενισχύσουν την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου μέχρι το 2040 με 9 δισεκατομμύρια στερλίνες.
Όπως τόνισε ο Κιρ Στάρμερ, η νέα προσέγγιση είναι «καλή για τις δουλειές, καλή για τους λογαριασμούς και καλή για τα σύνορά μας».
Σημειώνεται πάντως πως η νέα συμφωνία δεν επιστρέφει στο καθεστώς της ενιαίας αγοράς, της τελωνειακής ένωσης ή της ελεύθερης μετακίνησης, τηρώντας τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης. Ωστόσο, σηματοδοτεί μια σημαντική επαναπροσέγγιση, βασισμένη στον ρεαλισμό, στη συνεργασία και στο αμοιβαίο όφελος.
Επιχειρήσεις και νοικοκυριά
Μεταξύ των βασικών σημείων της συμφωνίας βρίσκεται η νέα συμφωνία SPS (υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών μέτρων), η οποία, μειώνοντας τη γραφειοκρατία στα σύνορα, απλοποιεί τη διακίνηση τροφίμων και ποτών. Η αποκατάσταση της ομαλής ροής αγαθών, κυρίως μεταξύ Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές και μεγαλύτερη ποικιλία στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Παράλληλα, η συμφωνία επιτρέπει την εξαγωγή προϊόντων όπως μπιφτέκια και λουκάνικα προς την ΕΕ. Πρόκειται για προϊόντα που είχαν σταματήσει να εξάγονται μετά το Brexit, προκαλώντας σοβαρές απώλειες στην εν λόγω βιομηχανία.
Ενέργεια και βιομηχανία
Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο της συμφωνίας αφορά τη σύνδεση των Συστημάτων Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων των δύο πλευρών. Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου και να προστατεύσει τις επιχειρήσεις από τον επικείμενο «φόρο άνθρακα» της ΕΕ, ο οποίος, χωρίς συμφωνία, θα κόστιζε στις βρετανικές επιχειρήσεις 800 εκατομμύρια στερλίνες κάθε χρόνο.
Ειδική μέριμνα δόθηκε και στον τομέα της χαλυβουργίας, με προσαρμοσμένο καθεστώς που προστατεύει τις εξαγωγές από νέους δασμούς της ΕΕ. Έτσι, το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της Ντάνουνινγκ Στριτ, θα εξοικονομήσει ετησίως στο κλάδο 25 εκατομμύρια στερλίνες.
Πολίτες και ταξιδιώτες
Η συμφωνία όμως έχει και απτά οφέλη για τους πολίτες:
-Βρετανοί τουρίστες θα μπορούν να χρησιμοποιούν περισσότερα eGates στην Ευρώπη, μειώνοντας έτσι την αναμονή στα σύνορα.
-Εισάγεται εκ νέου το «διαβατήριο κατοικίδιου» για σκύλους και γάτες, καταργώντας έτσι τη χρονοβόρα διαδικασία πιστοποιητικών υγείας.
-Παράλληλα, ξεκινούν συνομιλίες για το πρόγραμμα ανταλλαγής νέων. Το πρόγραμμα αυτό θα δίνει τη δυνατότητα στους νέους να ζήσουν, να εργαστούν και να ταξιδέψουν στην Ευρώπη με ευελιξία. Πρόκειται για ένα καθεστώς ανάλογο με αυτό που ισχύει μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας.
Ασφάλεια και μετανάστευση
Η συμφωνία προβλέπει, επίσης, πρόσβαση στα βιομετρικά δεδομένα προσώπων της ΕΕ για την ενίσχυση της διασυνοριακής ασφάλειας. Την ίδια στιγμή, εντείνεται η συνεργασία για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων των επιστροφών και της αντιμετώπισης των επικίνδυνων διελεύσεων από τη Θάλασσα της Μάγχης.
Υπογράφθηκε επίσης νέα Συμφωνία Ασφάλειας και Άμυνας που θα επιτρέψει στη βρετανική αμυντική βιομηχανία να συμμετάσχει στο προτεινόμενο ευρωπαϊκό ταμείο «SAFE» ύψους 150 δισ. στερλινών.
«Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε μπροστά. Να αφήσουμε πίσω τις παλιές διαμάχες και να βρούμε κοινές, λογικές λύσεις που ωφελούν τον βρετανικό λαό. Η Βρετανία επιστρέφει στη διεθνή σκηνή με μια κυβέρνηση στην υπηρεσία των εργαζομένων», δήλωσε μεταξύ άλλων ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ. Ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Νικ Τόμας-Σίμοντς υπογράμμισε: «Σήμερα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μας με την ΕΕ - ένα κεφάλαιο που αποδίδει για τους εργαζόμενους σε ολόκληρο το ΗΒ».
ΑΠΕ-ΜΠΕ