Οι κάτοικοι της Σανγκάης είναι γνωστοί για τρία πράγματα στην Κίνα: την κουζίνα τους, τον καταναλωτισμό τους και την αίσθηση υπεροχής έναντι των συμπατριωτών τους.
Γι’ αυτό και κάποιοι στην Κίνα ίσως να χαμογελούν χαιρέκακα στη θέα απεγνωσμένων κατοίκων της Σανγκάης να ουρλιάζουν από τα παράθυρα των σπιτιών τους, όπου εγκλωβίστηκαν πριν από εβδομάδες παρά τη θέλησή τους.
Με τα δρακόντεια μέτρα του lockdown που επέβαλε η κινεζική κυβέρνηση ένα άλλοτε αδιανόητο θέμα αγγίζει τους κατοίκους περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο: η πείνα στη Σανγκάη εν έτει 2022. Αδιανόητο γιατί, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του στο CNN ο Στίβεν Σιάνγκ, «ακόμη και στις πιο σκοτεινές εποχές της Κίνας του Μάο, οι γονείς μου – γέννημα θρέμμα της Σανγκάης – μου υπενθύμιζαν ότι σε αντίθεση με πολλούς άλλους στην [κινεζική] ύπαιθρο, εκείνοι ήταν αρκετά τυχεροί, ώστε να μη φοβούνται ότι θα λιμοκτονήσουν».
Το ατέλειωτο lockdown
Οι κινεζικές Αρχές αποδίδουν, όπως ομολογούν, την έλλειψη τροφίμων σε μεγάλο βαθμό σε μια ανθρωπογενή καταστροφή λόγω της έλλειψης σχεδιασμού και συντονισμού. Παρά τις υποσχέσεις των επισήμων, τα τρόφιμα που μοιράζει η κυβέρνηση δεν φθάνουν σε περιοχές της Σαγκάης, ή είναι λιγοστά.
Ο αγώνας για την επιβίωση δεν απασχολούσε πριν τον Απρίλιο τους περισσότερους από τα 25 εκατ. των κατοίκων της Σανγκάης. Την τελευταία διετία η μεγαλούπολη καυχιόταν για την πιο χαλαρή και στοχευμένη πολιτική της για την ανάσχεση της πανδημίας, παρά την πολιτική μηδενικής ανοχής έναντι της Covid-19 του Πεκίνου.
Τα πράγματα άλλαξαν όταν έφθασε κι εκεί η λίαν μεταδοτική Όμικρον, που μόλυνε πάνω από 390.000 κατοίκους της Σανγκάης από τον περασμένο μήνα, και προκάλεσε τον θάνατο... μόλις τριών ανθρώπων σύμφωνα με κρατικά στοιχεία, που αμφισβητούν ειδικοί ανά την υφήλιο. Κι ενώ αρχικά διέψευδαν οι Αρχές ότι η πόλη θα μπει σε lockdown, άλλαξαν πορεία αιφνδιαστικά στα τέλη Μαρτίου κι έκλεισαν τη μητρόπολη. Στην αρχή έκαναν λόγο για προσωρινό μέτρο ολίγων ημερών, μέχρι να υποβληθεί σε τεστ ολόκληρος ο πληθυσμός και να απομονωθούν τα θετικά κρούσματα, με αποτέλεσμα πολλοί κάτοικοι να μην μπουν στη διαδικασία να «στοκάρουν» τρόφιμα, παρά την έφοδο που παρατηρήθηκε σε σούπερ μάρκετ της πόλης.
Αλλά με τα κρούσματα να πολλαπλασιάζονται η κυβέρνηση παρέτεινε διαρκώς το lockdown, διατάζοντας να μπαίνει σε καραντίνα δύο εβδομάδων κάθε πολυκατοικία, όπου εντοπιζόταν έστω και ένας ένοικος θετικός στην Covid-19.
Φουντώνει η οργή για μια «λύση χειρότερη από το πρόβλημα»
Το αποτέλεσμα ήταν η οργή να ενώσει εκατομμύρια κάτοικων της Σανγκάης, νέους και ηλικιωμένους, φτωχούς και πλουσίους, φιλελεύθερους και συντηρητικούς. Παρά τις προσπάθειες του μηχανισμού λογοκρισίας να εξαλειφθεί κάθε ίχνος αρνητικής δημοσιότητας, χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνεχίζουν να αναρτούν σπαρακτικές ιστορίες, απηυδισμένοι από την ενορχηστρωμένη κάλυψη της κατάστασης από τα κρατικά ΜΜΕ που κάνουν λόγο για ένα αποτελεσματικό, καλά σχεδιασμένο lockdown.
Την αγανάκτησή τους πυροδοτεί η προπαγάνδα της ηγεσίας, που παρουσιάζει την Όμικρον ως πιθανώς φονική απειλή και υποστηρίζει ότι μόνον η ακολουθούμενη πολιτική μηδενικής ανοχής έναντι της Covid-19 μπορεί να σώσει την Κίνα από τους θανάτους και το χάος που προκάλεσε ο κορωνοϊός στη Δύση, μια πολιτική που φέρει την προσωπική σφραγίδα του Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος ακόμη δεν έχει επισκεφθεί στη διάρκεια αυτής της κρίσης τη Σανγκάη, μολονότι κρατούσε κάποτε τα ηνία της.
Και με τα κρατικά ΜΜΕ να ουρλιάζουν ότι «δεν είναι γρίπη», την ώρα που οι στατιστικές της κινεζικής κυβέρνησης καταγράφουν μόνον ελάχιστες δεκάδες σοβαρών κρουσμάτων μεταξύ των μολυνθέντων στη Σαγκάη, πολλοί στην κινεζική μητρόπολη δείχνουν να συμφωνούν ότι «η λύση είναι χειρότερη από το πρόβλημα», ειδικά καθώς κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πληροφορίες για θανάτους κατοίκων, που δεν μπόρεσαν λόγω του lockdown να λάβουν την κατάλληλη ιατρική φροντίδα και φάρμακα για άλλες ασθένειες.
Κάτοικοι της Σανγκάης σκέφτονται να μεταναστεύσουν
Ειδικοί εκτιμούν ότι η αντίδραση της κοινωνίας των πολιτών της Σανγκάης, ειδικά της μεσαίας τάξης, εγείρει σοβαρές προκλήσεις για τις πολιτικές του Πεκίνου. «Σε αντίθεση με άλλες πόλεις, όπου επιβλήθηκαν lockdown λόγω ξεσπασμάτων της Covid-19, η Σανγκάη διατηρεί την παράδοση της κοινωνίας των πολιτών και μπορούν να στήνουν μικρής κλίμακας διαμαρτυρίες κατά της επιβολής των στρατηγικών μηδενικής ανοχής έναντι της Covid», εξηγεί στη Deutsche Welle o ανεξάρτητος πολιτικός αναλυτής Γου Κιάνγκ. «Διατηρούν μια μορφή ελευθερίας και το αίσθημα της κοινότητας».
Ο Κινέζος αναλυτής, πάντως, δεν θεωρεί ότι η αντίσταση αυτή στη Σανγκάη μπορεί να επιφέρει θεμελιώδεις επιπτώσεις στο πολιτικό σύστημα της χώρας, καθώς ο εφιάλτης της καραντίνας έχει απλώς ωθήσει τη μεσαία τάξη της μεγαλούπολης να θέλει να μεταναστεύσει στο εξωτερικό, παρά να δημιουργήσει αλλαγές στο σύστημα στην Κίνα. «Η μεσαία τάξη στη Σανγκάη θέλει να φύγει ή να μεταναστεύσει, επειδή οι εμπειρίες στη διάρκεια της πανδημίας την έκαναν να συνειδητοποιήσει ότι είναι απλώς μια ψευδαίσθση το “όμορφο όραμα” που προτεινε η κινεζική κυβέρνηση.
Το lockdown στη Σανγκάη αποκάλυψε στη μεσαία τάξη μια πτυχή του ολοκληρωτικού συστήματος, που θα ενισχυθεί μετά το 20ο εθνικό συνέδριο του ΚΚΚ το φθινόπωρο, όπου ο Σι Τζινπίνγκ αναμένεται να διεκδικήσει μια τρίτη θητεία», υπογραμμίζει.