Σε ρεπορτάζ της «Washington Post» περιγράφεται η σχέση της Ρωσίας με το Ιράν και αναφέρονται οι τρόποι που μπορεί αυτή να ενισχύσει τις δύο χώρες, αλλά και να βοηθήσει την Τεχεράνη να αμυνθεί απέναντι σε μια επίθεση του Ισραήλ.
Τον περασμένο Μάρτιο, αναφέρει το ρεπορτάζ, ένας Ρώσος κατασκευαστής όπλων προσκάλεσε μια αντιπροσωπεία Ιρανών σε μια VIP ξενάγηση στα εργοστάσια όπλων του.
Οι 17 επισκέπτες ξεναγήθηκαν σε ένα εργοστάσιο που κατασκευάζει προϊόντα που επιθυμεί από καιρό η Τεχεράνη: προηγμένα ρωσικά συστήματα αεράμυνας για την κατάρριψη εχθρικών αεροσκαφών.
Το εργοστάσιο, η NPP Start, στην πόλη Εκατερίνμπουργκ, βρίσκεται υπό αμερικανικές κυρώσεις για την υποστήριξη του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Διαρροές εγγράφων από χάκερ παρουσιάζουν τις ανταλλαγές τεχνολογίας μεταξύ Ιράν και Ρωσίας
Μεταξύ των εμπορευμάτων του είναι κινητοί εκτοξευτές και άλλα εξαρτήματα για αντιαεροπορικές συστοιχίες, συμπεριλαμβανομένων των ρωσικών S-400, τα οποία, σύμφωνα με εκτιμήσεις στρατιωτικών αναλυτών, είναι ικανά να εντοπίζουν και να καταστρέφουν μαχητικά αεροσκάφη stealth, τα οποία χρησιμοποιούν το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένα ρωσικό έγγραφο που διέρρευσε, μέρος κλεμμένων ιρανικών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο τον Φεβρουάριο από μια ομάδα χάκερ, περιέγραφε την περιοδεία ως βιτρίνα για το «επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό και τις δυνατότητες παραγωγής» που θα μπορούσε να προσφέρει η Ρωσία στο Ιράν.
Είναι άγνωστο αν η επίσκεψη των Ιρανών στα εργοστάσια όπλων της Ρωσίας οδήγησε άμεσα σε αγορά, αλλά το ταξίδι ερμηνεύεται από αξιωματούχους των δυτικών μυστικών υπηρεσιών ως μια βαθύτερη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ της Μόσχας και της Τεχεράνης στα δύο χρόνια από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η συμμαχία Ρωσίας-Ιράν θα μπορούσε να αναδειχθεί ως σημαντικός παράγοντας, καθώς οι Ισραηλινοί ηγέτες σταθμίζουν πιθανά στρατιωτικά πλήγματα σε αντίποινα για τις εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους που εκτοξεύτηκαν από το Ιράν εναντίον του Ισραήλ το Σαββατοκύριακο.
Το Ιράν άνοιξε ένα νέο επικίνδυνο κεφάλαιο στις σχέσεις του με τη Ρωσία, συμφωνώντας το 2022 να προμηθεύσει χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους για να βοηθήσει τη Μόσχα στον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας.
Οι συμφωνίες Ρωσίας-Ιράν
Οι διευρυμένοι δεσμοί έχουν πλέον συμβάλει στην εδραίωση συμφωνιών μεταξύ της Μόσχας και της Τεχεράνης, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης της Ρωσίας να παράσχει στον σύμμαχό της προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη και τεχνολογία αεράμυνας, εξοπλισμό που θα μπορούσε να βοηθήσει την Τεχεράνη να σκληρύνει την άμυνά της έναντι οποιασδήποτε μελλοντικής αεροπορικής επιδρομής από το Ισραήλ ή τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με αξιωματούχους των αμερικανικών, ευρωπαϊκών και μεσανατολικών μυστικών υπηρεσιών και εμπειρογνώμονες σε θέματα όπλων.
Οι αξιωματούχοι, όπως και αρκετοί άλλοι που συνέβαλαν στο άρθρο αυτό μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Δεν είναι γνωστό πόσα από τα συστήματα έχουν παρασχεθεί και αναπτυχθεί, αλλά η ρωσική τεχνολογία θα μπορούσε να μετατρέψει το Ιράν σε έναν πολύ πιο ισχυρό αντίπαλο, με ενισχυμένη ικανότητα κατάρριψης αεροσκαφών και πυραύλων, είπαν οι αξιωματούχοι και οι εμπειρογνώμονες.
Οι συμφωνίες για τα όπλα αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης συνεργασίας, που περιλαμβάνει τη συμπαραγωγή στρατιωτικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών εντός της Ρωσίας, την ανταλλαγή τεχνολογίας κατά των παρεμβολών και την αξιολόγηση σε πραγματικό χρόνο στο πεδίο της μάχης των όπλων που αναπτύχθηκαν εναντίον των εξοπλισμένων από το ΝΑΤΟ δυνάμεων στην Ουκρανία, δήλωσαν οι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών και οι εμπειρογνώμονες σε θέματα όπλων.
Η συνεργασία αποφέρει σημαντικά οφέλη και για τις δύο χώρες, ενώ αναβαθμίζει το καθεστώς του Ιράν από κατώτερο σύμμαχο σε στρατηγικό εταίρο, υπογράμμισαν.
Αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών περιέγραψαν ότι η Ρωσία προχωρά συμφωνίες που διαπραγματεύτηκε μυστικά για την προμήθεια στο Ιράν Su-35, ένα από τα πιο ικανά ρωσικά μαχητικά-βομβαρδιστικά και μια δυνητικά δραματική αναβάθμιση για την ιρανική πολεμική αεροπορία, που αποτελείται κυρίως από ανακατασκευασμένα αμερικανικά και σοβιετικά αεροσκάφη που χρονολογούνται πριν από το 1979.
Σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν δημόσιες αποδείξεις ότι τα Su-35 έχουν παραδοθεί, ενώ η καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται στο ότι το Ιράν δεν έχει πληρώσει για τα αεροπλάνα, σύμφωνα με έναν αξιωματούχο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και έναν αξιωματούχο των υπηρεσιών πληροφοριών της Μέσης Ανατολής.
Η Ρωσία δεσμεύτηκε, επίσης, να παράσχει τεχνική βοήθεια με τους ιρανικούς κατασκοπευτικούς δορυφόρους, καθώς και βοήθεια στην κατασκευή πυραύλων για την τοποθέτηση περισσότερων δορυφόρων στο Διάστημα, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Τι όπλα θέλει το Ιράν από τη Ρωσία
Στην αμυντική πλευρά, το Ιράν αναζητά εδώ και καιρό τις κορυφαίες συστοιχίες αντιαεροπορικών πυραύλων της Ρωσίας για να προστατεύσει τις πυρηνικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις του από ένα πιθανό αμερικανικό ή ισραηλινό πλήγμα.
Το 2007, η Τεχεράνη συνήψε συμφωνία για την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-300, αλλά η Μόσχα καθυστέρησε την προμήθεια των όπλων, εν μέσω πιέσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Η απαγόρευση έληξε το 2016 και τα ιρανικά S-300 έγιναν επιχειρησιακά το 2019.
Το Ιράν έχει έκτοτε επιδιώξει να αγοράσει το πιο ικανό σύστημα S-400 της Ρωσίας, αν και δεν είναι δημοσίως γνωστό αν η Μόσχα έχει προχωρήσει στην παροχή συστοιχιών S-400.
Ορισμένες παραλλαγές των S-400 είναι εξοπλισμένες με ραντάρ που μπορούν να νικήσουν την τεχνολογία stealth που χρησιμοποιούν τα σύγχρονα πολεμικά αεροσκάφη.
Η Ρωσία έχει αναπτύξει τους S-400 για να προστατεύσει τις στρατιωτικές της βάσεις στη Συρία και οι συστοιχίες αποτελούν δυνητικά θανατηφόρα απειλή για τα αμερικανικά και ισραηλινά στρατιωτικά αεροσκάφη που επιχειρούν περιστασιακά στον συριακό εναέριο χώρο.
Τι κερδίζει η Ρωσία
Η Μόσχα αποκομίζει επίσης οφέλη από τη συνεργασία, δήλωσαν αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών. Εκτός από τα χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη που προμηθεύτηκε από το Ιράν, η Ρωσία συμφώνησε στα τέλη του περασμένου έτους να αγοράσει πρόσθετο στρατιωτικό εξοπλισμό, αξίας περίπου 2 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων αμυντικών συστημάτων κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που έχουν γίνει κορυφαία προτεραιότητα για τους Ρώσους στρατηγούς στην Ουκρανία.
Το Ιράν συμφώνησε ξεχωριστά να πουλήσει στη Ρωσία πυραύλους εδάφους-εδάφους για χρήση στην Ουκρανία και, σύμφωνα με μια νέα εκτίμηση των μυστικών υπηρεσιών, αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα τη μεταφορά των όπλων. Οι κατασκοπευτικές υπηρεσίες δεν έχουν δει μέχρι στιγμής στοιχεία ότι οι πύραυλοι έχουν παραδοθεί, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Η παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών μάχης, εν τω μεταξύ, έχει εξελιχθεί σε κοινή επιχείρηση μεταξύ των δύο χωρών, δήλωσαν αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών.
Αρχικά, η παροχή μη επανδρωμένων αεροσκαφών από το Ιράν στη Ρωσία ήταν μια προσπάθεια της Τεχεράνης να βοηθήσει τον σύμμαχό της να καλύψει ένα κενό στη στρατιωτική εκστρατεία εναντίον της Ουκρανίας.
Η Ρωσία, η οποία διέθετε ελάχιστα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μάχης στην αρχή του πολέμου, άρχισε να χρησιμοποιεί δύο τύπους ιρανικής κατασκευής μη επανδρωμένων αεροσκαφών Shahed το φθινόπωρο του 2022: το μακράς εμβέλειας Shahed-131 και το Shahed-136.
Μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού του 2023, η Ρωσία είχε αρχίσει να κατασκευάζει μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ιρανικής σχεδίασης, Shahed-136.
Ρωσικά έγγραφα, που περιήλθαν στην κατοχή της «Washington Post» πέρυσι, περιέγραφαν σχέδια για την κατασκευή 6.000 μη επανδρωμένων αεροσκαφών μέχρι το καλοκαίρι του 2025, τα οποία θα χρησιμοποιούσε στα χτυπήματά της κατά των ουκρανικών δυνάμεων, καθώς και κατά σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και άλλων ζωτικών υποδομών.
Συνεργασία Μόσχας και Τεχεράνης για drones
Πιο πρόσφατα, η Μόσχα και η Τεχεράνη έχουν αρχίσει να συνεργάζονται σε νέα είδη μη επανδρωμένων αεροσκαφών, σύμφωνα με αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών και έγγραφα που διέρρευσαν.
Τα ρωσικά και ιρανικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αρχεία που κυκλοφόρησαν από την ομάδα χάκερ Prana Network φέρεται να εκλάπησαν νωρίτερα φέτος από έναν ιρανικό διακομιστή που συνδέεται με το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν.
Μεταξύ των εγγράφων υπήρχαν λεπτομέρειες σχετικά με επισκέψεις ιρανικών και ρωσικών αντιπροσωπειών για να ξεναγηθούν σε οπλικές εγκαταστάσεις και στις δύο χώρες.
Η Post δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τα έγγραφα, αλλά δύο αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν αναγνώρισαν ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν μελετήσει προσεκτικά το υλικό που διέρρευσε και δεν αμφισβητούν τη γνησιότητά του.
Ούτε η Ρωσία ούτε το Ιράν απάντησαν δημοσίως στη διαρροή.
Αρκετά έγγραφα περιγράφουν ένα ταξίδι τον Απρίλιο του 2023 στο Ιράν από μια αντιπροσωπεία Ρώσων μηχανικών, για να παρακολουθήσουν μια επίδειξη ενός νέου μη επανδρωμένου αεροσκάφους με αεριωθούμενο κινητήρα, καθώς και μια σειρά UAV κυνηγών-δολοφόνων, που έχουν σχεδιαστεί για να καταστρέφουν εχθρικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Και τα δύο φάνηκαν να εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες.
Οι παραλλαγές του αεροσκάφους τζετ, που ονομάστηκαν MS-237, Shahed-238 και Shahed-236, αναφέρεται ότι είχαν μέγιστη ταχύτητα περίπου 400 mph, ήταν, δηλαδή, τρεις φορές ταχύτερα από προηγούμενα ιρανικά drones. Η Τεχεράνη αποκάλυψε την ύπαρξη του νέου drone σε αεροπορική έκθεση τον Νοέμβριο.
Στην επίδειξη για το μη επανδρωμένο αεροσκάφος με την κωδική ονομασία «μηχανοκίνητο σκάφος», στις εσωτερικές τους επικοινωνίες οι Ρώσοι αναφέρουν ότι, «δεδομένης της υψηλής ταχύτητάς του, το σκάφος είναι ουσιαστικά ένας πύραυλος κρουζ».
Η δοκιμή προφανώς βοήθησε να εδραιωθεί μια συμφωνία για την απόκτηση τουλάχιστον 600 ιρανικής σχεδίασης τζετ drones, με τα περισσότερα από αυτά να είναι κατασκευασμένα σε ρωσικό έδαφος με ιρανικά εξαρτήματα και βοήθεια, σύμφωνα με τα email που διέρρευσαν.
Τα έγγραφα περιγράφουν επίσης παρατεταμένες διαπραγματεύσεις για το πώς θα πλήρωνε η Ρωσία για τα drones. Τουλάχιστον δύο δόσεις επρόκειτο να δοθούν με τη μορφή χρυσού, αξίας περίπου 140 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η κοινή παραγωγή drones προσφέρει σημαντικά οφέλη για το Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας αξιολόγησης της απόδοσής τους στα πεδία μάχης της Ουκρανίας.