Σε άρθρο της η Le Monde αναλύει πώς ο Βλαντίμιρ Πούτιν επιχειρεί να ενισχύσει την εικόνα της Ρωσίας ως παγκόσμιας στρατιωτικής δύναμης παρουσιάζοντας νέους πυρηνοκίνητους πυραύλους.
Όπως υπενθυμίζει η γαλλική εφημερίδα, ο Ρώσος πρόεδρος με στρατιωτική στολή παρουσίασε τον νέο πυρηνοκίνητο πύραυλο Κρουζ Burevestnik («προάγγελο της καταιγίδας»), τον οποίο χαρακτήρισε «μοναδικό όπλο που κανείς άλλος στον κόσμο δεν κατέχει». Καυχήθηκε, επίσης, ότι έχει «απεριόριστη εμβέλεια» και ότι «είναι ικανός να αποφύγει όλα τα τρέχοντα και μελλοντικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας». Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, η δοκιμή του όπλου που θεωρητικά μπορεί να πετά «επ’ αόριστον» χάρη στην πυρηνική του πρόωση, ήταν επιτυχής.
Τρεις ημέρες αργότερα ο Ρώσος πρόεδρος παρουσίασε και το «Poseidon», ένα υποβρύχιο drone με πυρηνική ισχύ. «Δεν υπάρχει τρόπος να αναχαιτιστεί», σημείωσε.
Αντιδρώντας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ διέταξε το υπουργείο Άμυνας το βράδυ της Τετάρτης να «ξεκινήσει αμέσως τις δοκιμές» των αμερικανικών πυρηνικών όπλων «λόγω των προγραμμάτων δοκιμών που διεξάγονται από άλλες χώρες», όπως έγραψε στο Truth Social.
Ο πύραυλος Burevestnik και τα χαρακτηριστικά του
Ο Burevestnik είναι ένα από τα έξι στρατηγικά όπλα που αποκάλυψε το Κρεμλίνο το 2018, μαζί με τον Poseidon και τον Kinzhal, έναν βαλλιστικό πύραυλο αέρος που χρησιμοποιείται ήδη στην Ουκρανία. Οι Αμερικανοί, που δεκαετίες νωρίτερα είχαν δοκιμάσει την ίδια τεχνολογία και την είχαν απορρίψει, του έχουν δώσει το παρατσούκλι «ιπτάμενο Τσερνόμπιλ», καθώς υπήρξαν πολλά προβλήματα κατά την ανάπτυξή του, με περίπου δεκαπέντε αποτυχημένες δοκιμές.
Παράλληλα, εκφράστηκαν και σοβαρές αμφιβολίες για την ασφάλειά του. Όπως σημειώνει το άρθρο, το 2019, υπάλληλοι της Ρωσικής Κρατικής Εταιρείας Ατομικής Ενέργειας, Rosatom, πέθαναν από έκθεση σε ακτινοβολία στην περιοχή Αρχάγγελσκ της βορειοδυτικής Ρωσίας, όπου βρίσκεται το πεδίο δοκιμών, όταν σημειώθηκε έκρηξη κατά την ανάκτηση ενός πυραύλου που είχε προσγειωθεί στον βυθό της θάλασσας. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, επίσης, ο εν λόγω πύραυλος μπορεί να αναχαιτιστεί πιο εύκολα σε σχέση με άλλους πυραύλους και, όσο περισσότερο πετάει, τόσο πιο προβλέψιμη γίνεται η τροχιά του.
«Ψυχολογικά κόλπα» της Ρωσίας
Τι επιχειρεί, ωστόσο, με τις επιδείξεις όπλων ο Ρώσος πρόεδρος; Σύμφωνα με τη Le Monde, μετά από τριάμισι χρόνια πολέμου στην Ουκρανία, ο Πούτιν προσπαθεί να διατηρήσει την εικόνα μιας ισχυρής Ρωσίας που είναι ικανή να ανταγωνιστεί στρατιωτικά και τεχνολογικά τις Ηνωμένες Πολιτείες και το σχέδιό τους για «Χρυσό Θόλο» αντιπυραυλικής άμυνας.
Ειδικοί εκτιμούν πως η αξία του Burevestnik είναι κυρίως ψυχολογική και συμβολική, καθώς χρησιμοποιείται για να δείξει ότι η Ρωσία παραμένει τεχνολογικά ισχυρή και να ωθήσει τις ΗΠΑ σε ακριβές επενδύσεις άμυνας, όπως η αντιπυραυλική ασπίδα, που αν και ο Τραμπ την κοστολόγησε στα 175 δισεκατομμύρια δολάρια, άλλοι εκτιμούν ότι θα κοστίσει τουλάχιστον 500. «Πρόκειται πρωτίστως για ένα ψυχολογικό όπλο που έχει σκοπό να δείξει ότι η Μόσχα διατηρεί τις μηχανικές της ικανότητες», δήλωσε στη Le Monde η Ελοΐζ Φαγέτ, ερευνήτρια στο Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (IFRI). «Με την ανάπτυξη όπλων όπως το Burevestnik, ο Πούτιν ενθαρρύνει τον Τραμπ να επενδύσει σε μεγάλα ποσά σε αμυντικά συστήματα», τόνισε.
Σύμφωνα με τον Μαρκ Γκαλεότι, ιστορικό με εξειδίκευση στη Ρωσία, ο Πούτιν επιδιώκει την αναβίωση κλίματος Ψυχρού Πολέμου και θέλει να αναστατώσει τις χώρες του ΝΑΤΟ. «Ο Πούτιν είναι σαν τον Τζέιμς Μποντ: Λατρεύει να έχει νέες τεχνολογίες και σε ένα δικτατορικό καθεστώς ό,τι θέλει ο ηγέτης το παίρνει», είπε.
Η ίδια ανάλυση επισημαίνει ότι, από το 2022 και την έναρξη της «ειδικής του επιχείρησης» που αποσκοπεί στην εξόντωση της Ουκρανίας, ο Ρώσος πρόεδρος χρησιμοποιεί συστηματικά την απειλή του πυρηνικού οπλοστασίου ως εργαλείο εκφοβισμού και πολιτικής πίεσης, χωρίς ωστόσο να υλοποιήσει ποτέ τις απειλές του.
«Ο Πούτιν είναι επιφυλακτικός. Δεν είναι ιδεολόγος που θέλει να "κάψει" τον κόσμο για έναν σκοπό. Πρέπει να τον πάρουμε στα σοβαρά, αλλά ρεαλιστικά», δήλωσε ο Γκαλεότι. Σύμφωνα με άλλους Δυτικούς αναλυτές, ο Πούτιν «έχει κάνει τη γλώσσα όπλο μαζικής καταστροφής» και συνεχίζει την ψυχολογική του επίθεση, «σαν να είναι απογοητευμένος που το πυρηνικό του όπλο δεν του δίνει περισσότερη δύναμη».
Όπως επισημαίνουν, ο πύραυλος Burevestnik, αν και από τεχνική άποψη δεν μπορεί να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων, αποτελεί μέρος της ρητορικής της Ρωσίας που στοχεύει να παραλύσει τη Δύση ώστε να αναγκάσει το Κίεβο να υποχωρήσει. Το 2024, άλλωστε, ο Ρώσος πρόεδρος είχε δοκιμάσει τον πύραυλο «Ορέσνικ» στην Ουκρανία χωρίς κεφαλή, αφήνοντας να πλανάται το ερώτημα για τις προθέσεις του.
«Η Ρωσία θέλει να ανακτήσει το κύρος της. Όλα γίνονται για να εκφοβίσουν», παρατηρεί ένας διπλωμάτης, σημειώνοντας ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν τα τελευταία χρόνια έχει ανατρέψει το πυρηνικό δόγμα, επιχειρώντας να μετατρέψει ένα όπλο αποτροπής σε όπλο εξαναγκασμού.