Το ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο που εντοπίστηκε κοντά στα βρετανικά ύδατα έστρεψε λέιζερ σε αεροσκάφη της RAF, κατήγγειλε ο υπουργός Άμυνας της χώρας.
Μια νέα και ιδιαίτερα ανησυχητική διάσταση λαμβάνει η δραστηριότητα του ρωσικού κατασκοπευτικού πλοίου Yantar στα βόρεια ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά την αποκάλυψη ότι χρησιμοποίησε λέιζερ για να παρεμποδίσει πιλότους της RAF που παρακολουθούσαν τη πορεία και τις επιχειρήσεις του.
Το πλοίο έστρεψε λέιζερ σε πιλότους της RAF
Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, John Healey, κατήγγειλε το περιστατικά και χαρακτήρισε την ενέργεια «εξαιρετικά επικίνδυνη» τονίζοντας ότι η βρετανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει το περιστατικό «με απόλυτη σοβαρότητα», καθώς πρόκειται για την πρώτη φορά που το συγκεκριμένο ρωσικό σκάφος προβαίνει σε τέτοια ενέργεια εναντίον βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων.
Το Yantar εντοπίστηκε βόρεια της Σκωτίας και, σύμφωνα με το Λονδίνο, εισήλθε στα βρετανικά ύδατα για δεύτερη φορά μέσα στο ίδιο έτος. Η παρουσία του έχει ήδη προκαλέσει ανησυχία στους κύκλους ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου, εξαιτίας της υποψίας ότι το σκάφος δεν διεξάγει μόνο «ωκεάνια έρευνα», όπως υποστηρίζει η Μόσχα, αλλά και επιτήρηση ή και χαρτογράφηση υποβρύχιων καλωδίων κρίσιμης σημασίας. Οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών εδώ και χρόνια θεωρούν ότι το Yantar αποτελεί μέρος των επιχειρήσεων της GUGI, μιας ρωσικής δομής που είναι υπεύθυνη για επιχειρήσεις κατασκοπείας και δολιοφθοράς στον πυθμένα της θάλασσας, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε περιόδους σύγκρουσης.
Το περιστατικό με το λέιζερ σημειώθηκε, σύμφωνα με τον Healey, όταν το σκάφος παρακολουθούνταν στενά από μια βρετανική φρεγάτα και από αεροσκάφη επιτήρησης της Βασιλικής πολεμικής Αεροπορίας Poseidon P-8. Τα πληρώματα των αεροσκαφών ανέφεραν ότι το πλοίο στράφηκε προς αυτά και εξέπεμψε δέσμη λέιζερ, ενέργεια που ενδέχεται να αποσκοπούσε είτε στην παρεμπόδιση των αισθητήρων τους είτε στον αποπροσανατολισμό των πιλότων. Αν και δεν έχει αποσαφηνιστεί η ισχύς της ακτίνας ή οι άμεσες επιπτώσεις της, ο υπουργός Άμυνας προειδοποίησε ότι «οτιδήποτε θέτει σε κίνδυνο πιλότους εν ώρα αποστολής αποτελεί σοβαρή απειλή» και θα αντιμετωπιστεί αναλόγως.
Τι απαντά η ρωσική πρεσβεία στο Λονδίνο
Η ρωσική πρεσβεία στο Ηνωμένο Βασίλειο απάντησε στον υπουργό Άμυνας: «Έχουμε λάβει γνώση των τελευταίων προκλητικών δηλώσεων του επικεφαλής του βρετανικού υπουργείου Άμυνας», ανέφερε η πρεσβεία σε δήλωσή της.
«Αυτή τη φορά, ο λόγος ήταν οι δραστηριότητες του ρωσικού ωκεανογραφικού ερευνητικού σκάφους ''Yantar'' σε διεθνή ύδατα.
Οι ατελείωτες κατηγορίες και υποψίες της βρετανικής ηγεσίας προκαλούν μόνο χαμόγελο. Οι ενέργειες της χώρας μας δεν επηρεάζουν τα συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου και δεν αποσκοπούν στην υπονόμευση της ασφάλειάς του. Δεν μας ενδιαφέρουν οι βρετανικές υποβρύχιες επικοινωνίες».
Η πρεσβεία συνέχισε κατηγορώντας το Ηνωμένο Βασίλειο για «ρωσοφοβία» και δήλωσε ότι η «κλιμάκωση της μιλιταριστικής υστερίας» συμβάλλει στην «περαιτέρω υποβάθμιση της ευρωπαϊκής ασφάλειας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για νέες επικίνδυνες καταστάσεις».
«Καλούμε τη βρετανική πλευρά να αποφύγει καταστροφικές ενέργειες που επιδεινώνουν τα φαινόμενα κρίσης στην ευρωπαϊκή ήπειρο», πρόσθεσε.
Kατασκοπεία κοντά στα βρετανικά ύδατα
Παρά το γεγονός ότι η ακριβής θέση του πλοίου παραμένει αδιευκρίνιστη, καθώς το Yantar δεν έχει μεταδώσει στίγμα θέσης από τις 2 Νοεμβρίου, υπάρχουν ενδείξεις ότι το Ηνωμένο Βασίλειο παρακολουθεί στενά τις πιθανές διαδρομές του. Το FlightRadar24 κατέγραψε πρόσφατα αεροσκάφος Poseidon να επιχειρεί στα ανοιχτά της Σκωτίας, αν και δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι η πτήση σχετιζόταν αποκλειστικά με το ρωσικό σκάφος. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το Λονδίνο έχει ήδη προετοιμάσει «στρατιωτικές επιλογές» σε περίπτωση που το Yantar κατευθυνθεί νότια τις επόμενες ημέρες. Ο Healey δεν θέλησε να δώσει λεπτομέρειες, επισημαίνοντας πως «δεν θα διευκολύνει τον πρόεδρο Πούτιν γνωστοποιώντας τις κινήσεις που εξετάζονται».
Η Elisabeth Braw, ανώτερη ερευνήτρια στο Atlantic Council, τόνισε πως η χρήση λέιζερ από το Yantar συνιστά «σαφή κλιμάκωση», ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου οι ΝΑΤΟϊκές χώρες ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την ασφάλεια των κρίσιμων υποδομών τους, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC. Η Ρωσία έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα ότι εξετάζει τρόπους να στοχοποιήσει υποβρύχια καλώδια και ενεργειακούς αγωγούς, οι οποίοι αποτελούν ζωτικές αρτηρίες του διεθνούς διαδικτύου και του ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου. Η πιθανότητα σαμποτάζ έχει αυξήσει την ευαισθησία των δυτικών κρατών απέναντι σε κάθε κίνηση ρωσικών ερευνητικών ή κατασκοπευτικών πλοίων, ειδικά σε περιοχές μεγάλης στρατηγικής σημασίας, όπως η Βόρεια Θάλασσα.
Παράλληλα, το περιστατικό έχει αναζωπυρώσει τη συζήτηση στο εσωτερικό του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με την ετοιμότητα της χώρας απέναντι σε στρατιωτικές απειλές. Μια πρόσφατη έκθεση βουλευτικής επιτροπής επέκρινε το Υπουργείο Άμυνας για την υπερβολική εξάρτησή του από τις αμυντικές δυνατότητες των ΗΠΑ και υπογράμμισε την ανάγκη για ενίσχυση των βρετανικών δυνάμεων, τόσο εντός της χώρας όσο και στα υπερπόντια εδάφη. Ο Healey αναγνώρισε ότι η Βρετανία πρέπει να επιταχύνει τον ρυθμό επένδυσης και αναβάθμισης των στρατιωτικών της ικανοτήτων, αν και υπογράμμισε ότι το Λονδίνο εξακολουθεί να πιστεύει στη σταθερή δέσμευση των ΗΠΑ προς το ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, το περιστατικό έρχεται σε μια περίοδο έντονων διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με το Λονδίνο να επιδιώκει τη συμμετοχή του σε νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα αμυντικών δανείων ύψους 150 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση των Εργατικών στοχεύει να εξασφαλίσει εγκαίρως πρόσβαση για τις βρετανικές αμυντικές εταιρείες, αν και η ΕΕ φέρεται να απαιτεί υψηλό οικονομικό αντίτιμο για τη συμμετοχή. Ο υπουργός Άμυνας ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε συνεισφορά θα πρέπει να «δικαιολογείται οικονομικά» για τους Βρετανούς φορολογούμενους.