Η απόφαση του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν να θέσει δημόσια το τελεσίγραφό του προς τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου για τη Ράφα αποτελεί μια σημαντική καμπή στην πορεία του πολέμου στη Μέση Ανατολή και στις σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ, σύμφωνα με το CNN.
Η απόφαση του Μπάιντεν για μη παράδοση αμερικανικών όπλων αν το Ισραήλ εισβάλλει με ευρείας κλίμακας επιχείρηση στη Ράφα δεν ήρθε εύκολα ή ελαφρά τη καρδία. Ήρθε μετά από πολλαπλούς γύρους τηλεφωνημάτων με τον Νετανιάχου, αρχής γενομένης από τα μέσα Φεβρουαρίου, που τον προέτρεπαν να επανεξετάσει τα σχέδιά του να εισβάλει στην πυκνοκατοικημένη πόλη στη νότια Γάζα, η οποία υπήρξε κρίσιμος αγωγός για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, σημειώνει το CNN.
Ώρες και ώρες συναντήσεων μεταξύ των κορυφαίων υπασπιστών εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν και των ισραηλινών ομολόγων τους είχαν ως στόχο να στείλουν το ίδιο μήνυμα, σύμφωνα με αξιωματούχους. Οι βοηθοί του Μπάιντεν δήλωσαν ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να κυνηγήσει κανείς τη Χαμάς.
Η Ράφα οδήγησε σε αδιέξοδο τον Μπάιντεν
Σε πολλαπλά επίπεδα, ο πρόεδρος και η ομάδα του προειδοποίησαν τον Νετανιάχου ότι μια μεγάλη εισβολή στη Ράφα δεν θα βοηθηθεί από αμερικανικά όπλα. Ήταν ένα μήνυμα που ο Λευκός Οίκος πίστευε ότι έγινε καλά κατανοητό από την κυβέρνηση του Ισραήλ, δήλωσαν οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου την Πέμπτη.
Παρόλα αυτά, η δημοσιοποίηση αυτών των προειδοποιήσεων ήταν ένα βήμα για το οποίο ο Μπάιντεν ήταν από καιρό επιφυλακτικός. Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με ένα σημείο καμπής και τη μεγαλύτερη ρήξη στις σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Ακόμα και υπό την πίεση των προοδευτικών του κόμματός του να λάβει μέτρα για τον περιορισμό της ανθρωπιστικής δυστυχίας στη Γάζα, ο Μπάιντεν φρόντισε να αποφύγει μια ανοιχτή ρήξη με τον Νετανιάχου.
Παρόλα αυτά, στις συνεδριάσεις του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου του Νετανιάχου, η απόφαση για την είσοδο στη Ράφα φαινόταν επικείμενη. Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις έχουν πλέον παρουσία στη Ράφα και κατά μήκος των συνόρων της, αποκλείοντας δύο σημεία εισόδου βοήθειας και προειδοποιώντας για μια μεγαλύτερη επίθεση που θα ακολουθήσει.
Τελικά, δήλωσαν αξιωματούχοι, ο Μπάιντεν άρχισε να πιστεύει ότι οι προειδοποιήσεις του δεν εισακούγονταν και έτσι άλλαξε στάση.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Μπάιντεν υπέγραψε την παύση της αποστολής 3.500 βομβών προς το Ισραήλ, οι οποίες, όπως φοβούνταν αξιωματούχοι της κυβέρνησης, θα έπεφταν στη Ράφα. Και την Τετάρτη, καθισμένος σε ένα κοινοτικό κολέγιο στο Ουισκόνσιν για μια συνέντευξη στην Έριν Μπέρνετ του CNN, ο Μπάιντεν έκανε σαφές στον κόσμο αυτό που, όπως είπε, είχε ήδη καταστήσει προφανές στον Νετανιάχου κατ' ιδίαν.
«Αν μπούνε στη Ράφα, δεν προμηθεύω τα όπλα που... χρησιμοποιούνται εναντίον πόλεων -που αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα», δήλωσε ο Μπάιντεν.
Το τελεσίγραφο δεν ήταν έκπληξη για το Ισραήλ
Οι συνεργάτες του προέδρου δήλωσαν ότι το μήνυμα δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη για τους αποδέκτες του στο Ισραήλ.
«Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ο άμεσος και ευθύς χαρακτήρας με τον οποίο εξέφρασε τον εαυτό του και τις ανησυχίες του σε αυτή τη συνέντευξη με την Έριν Μπέρνετ συνάδει με τον τρόπο με τον οποίο έχει εκφραστεί στον πρωθυπουργό Νετανιάχου και σε Ισραηλινούς αξιωματούχους», δήλωσε την Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι.
Η ισραηλινή κυβέρνηση, είπε ο Κίρμπι, «έχει κατανοήσει … εδώ και αρκετό καιρό» τις επιπτώσεις που θα είχε μια μεγάλη επίθεση στη Ράφα στο μέλλον των αμερικανικών αποστολών όπλων.
Γνωρίζοντας ή όχι τις απόψεις του προέδρου, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι αντέδρασαν με σοκ στη δημόσια ανακοίνωση. Ο Νετανιάχου ήταν προκλητικός, σχολιάζει το CNN.
«Αν χρειαστεί να σταθούμε μόνοι μας, θα σταθούμε μόνοι μας. Έχω πει ότι, αν χρειαστεί, θα πολεμήσουμε με τα νύχια μας», δήλωσε την Πέμπτη. Ισραηλινοί αξιωματούχοι προσπάθησαν επίσης να υποβαθμίσουν τη σημασία της ανακοίνωσης του Μπάιντεν. Ο εκπρόσωπος των IDF, Ντάνιελ Χαγκάρι δήλωσε ότι το Ισραήλ διαθέτει ήδη τα όπλα που χρειάζεται για τις αποστολές που σχεδιάζει.
Εκτός από τις βόμβες των 2.000 λιβρών, ο Μπάιντεν δήλωσε στο CNN ότι το πυροβολικό θα μπορούσε να κρατηθεί σε περίπτωση εισβολής στη Ράφα. Παρά το γεγονός ότι είναι μικρότερο σε μέγεθος από τις βόμβες, η κυβέρνηση Μπάιντεν θεωρεί το πυροβολικό ως αδιάκριτα και ανακριβή όπλα που μπορούν να οδηγήσουν σε επικίνδυνο φόρο αίματος σε αστικές περιοχές.
Αμφιβολίες για τις προθέσεις του Ισραήλ στη Ράφα
Το Ισραήλ έχει υποστηρίξει ότι η τρέχουσα εκστρατεία του στη Ράφα είναι «περιορισμένη», μια περιγραφή την οποία επανέλαβαν Αμερικανοί αξιωματούχοι. Αλλά στο παρασκήνιο, οι αμφιβολίες παραμένουν σχετικά με τις προθέσεις του Ισραήλ, έμαθε το CNN, με περιορισμένη σαφήνεια που παρέχεται στις ΗΠΑ σχετικά με το πώς σχεδιάζει να προχωρήσει το εβραϊκό κράτος στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.
Καθ' όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης, η απογοήτευση του Μπάιντεν με τον Νετανιάχου αυξήθηκε, ακόμη και όταν ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριζε δημοσίως ότι η υποστήριξή του στο κράτος του Ισραήλ ήταν ακλόνητη.
Ο Μπάιντεν ξεκαθάρισε ότι όποια και αν είναι η πορεία του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, οι ΗΠΑ θα παραμείνουν ο πιο σταθερός σύμμαχος του Ισραήλ για όσο διάστημα είναι πρόεδρος. Αυτή η πεποίθηση, είπαν οι σύμβουλοι, ήταν ξεχωριστή και ανεξάρτητη από την εξέλιξη της σχέσης του προέδρου με τον Νετανιάχου.
«Το Ισραήλ δεν είναι το ίδιο πράγμα με τον Νετανιάχου», δήλωσε ένας ανώτερος σύμβουλος του Μπάιντεν στο CNN.
Σε ιστορικό χαμηλό οι σχέσεις Μπάιντεν-Νετανιάχου
Η Ράφα δεν ήταν το μόνο αγκάθι στη σχέση των δύο ηγετών. Σύμφωνα με τους στενούς συμβούλους του Μπάιντεν, η τυχαία δολοφονία από τις IDF, στις αρχές Απριλίου, επτά εργαζομένων ΜΚΟ - ένας από αυτούς Αμερικανός πολίτης - προκάλεσε ρήγμα στην ήδη τεταμένη υπομονή του προέδρου.
Μόλις έμαθε την είδηση, ο Μπάιντεν εξοργίστηκε, είπαν οι σύμβουλοι. Ξεκαθάρισε στους συμβούλους του ότι είδε τους θανάτους των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις ως μια απαράδεκτη «κατάρρευση» σε ορισμένους από τους πιο θεμελιώδεις τρόπους με τους οποίους περίμενε από το Ισραήλ να διεξάγει τον πόλεμό του και ότι η στιγμή απαιτούσε μια νέα απάντηση. Η ομάδα του κανόνισε γρήγορα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Νετανιάχου.
Στο σύντομο τηλεφώνημα, ο Μπάιντεν απηύθυνε μια νέα προειδοποίηση στον Νετανιάχου: Εάν το Ισραήλ δεν διορθώσει την πορεία του, οι ΗΠΑ θα επανεξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο υποστηρίζουν τον σύμμαχό τους στη σύγκρουση.
Σηματοδότησε το πιο σαφές μήνυμα ότι έξι μήνες μετά τον πόλεμο, ο Μπάιντεν άρχισε να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να αναθεωρήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ. Αλλά ακόμη και τότε, δεν ήταν γνωστό πώς ακριβώς θα μπορούσαν να μοιάζουν αυτές οι συνέπειες και ποιες ενέργειες από το Ισραήλ θα ωθούσαν τελικά τον Μπάιντεν στα άκρα.
Μετά το τηλεφώνημά τους, ο Λευκός Οίκος επαίνεσε το Ισραήλ για τη λήψη μέτρων για την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένου του ανοίγματος πρόσθετων διαβάσεων. Ωστόσο, η Ράφα συνέχισε να επισκιάζει τη σχέση των δύο χωρών, καθώς Ισραηλινοί αξιωματούχοι επέμεναν στην ανάγκη να κυνηγηθεί η Χαμάς στην πόλη, ακόμη και όταν οι βοηθοί του Μπάιντεν δήλωσαν ότι δεν είχαν δει σχέδιο για την προστασία των αμάχων εκεί.
Οι συναντήσεις μεταξύ των δύο πλευρών απέτυχαν να αποφέρουν συναίνεση στο ζήτημα, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δεν πείστηκαν από τα σχέδια του Ισραήλ για την προστασία των αμάχων και ξεκαθάρισαν σε δημόσιες δηλώσεις τους ότι μια εισβολή στην πόλη θα ισοδυναμούσε με ανθρωπιστική καταστροφή.
«Ο πρόεδρος και η ομάδα του ήταν ξεκάθαροι εδώ και αρκετές εβδομάδες ότι δεν υποστηρίζουμε μια μεγάλη χερσαία επιχείρηση στη Ράφα, όπου περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι βρίσκουν καταφύγιο χωρίς να μπορούν να πάνε πουθενά με ασφάλεια», δήλωσε ο Κίρμπι την Πέμπτη. «Ο πρόεδρος το έχει πει αυτό δημοσίως και το έχει επικοινωνήσει επανειλημμένα και ευθέως στον πρωθυπουργό Νετανιάχου».
Πολιτική ταραχή στις ΗΠΑ μετά το τελεσίγραφο Μπάιντεν
Μετά την δημόσια δήλωση του Μπάιντεν πολλοί επικριτές του Αμερικανού προέδρου έσπευσαν να τον κατηγορήσουν ότι απαρνήθηκε το Ισραήλ, παρά τη σαφή δήλωσή του ότι δεν «απομακρύνεται από την ασφάλεια του Ισραήλ». Σε όλο το φάσμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, από τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ μέχρι τον γερουσιαστή της Γιούτα Μιτ Ρόμνεϊ, οι πολιτικοί αντίπαλοι του Μπάιντεν παρομοίασαν την ανακοίνωση με μήνυμα εγκατάλειψης εν μέσω ενός συνεχιζόμενου πολέμου με τους τρομοκράτες.
Ορισμένοι Δημοκρατικοί άσκησαν επίσης κριτική. Ο γερουσιαστής της Πενσυλβάνια Τζον Φέτερμαν, ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ, δήλωσε ότι διαφωνεί με το σχέδιο του Μπάιντεν να παρακρατήσει ορισμένες αποστολές όπλων προς το Ισραήλ, προειδοποιώντας ότι η κίνηση αυτή «δείχνει στη Χαμάς ότι κερδίζει τον πόλεμο δημοσίων σχέσεων».
«Ανησυχώ γι' αυτό και δεν συμφωνώ με τον πρόεδρο», δήλωσε.
Παρόλο που η θέση του προέδρου ισοδυναμούσε με τη σκληρότερη δημόσια στάση του απέναντι στο Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου, φάνηκε επίσης να μην ικανοποιεί ιδιαίτερα ούτε εκείνους στο ίδιο του το κόμμα, οι οποίοι αγωνίζονται για τον τερματισμό της αμερικανικής υποστήριξης στο Ισραήλ, επικαλούμενοι την κατάσταση στη Γάζα.
«Νομίζω ότι είναι ένα καλό βήμα προς τα εμπρός. Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε ακόμη περισσότερα», δήλωσε ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς, ο δημοκρατικός σοσιαλιστής του Βερμόντ, στο CNN, προσθέτοντας ότι η προειδοποίηση του Μπάιντεν για την προμήθεια όπλων «θα έπρεπε να είχε γίνει πολύ νωρίτερα».