Οι νέες συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας είχαν ως αποτέλεσμα άλλη μια μεγάλη ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου, αλλά όχι εκεχειρία, καθώς η Μόσχα παραμένει αμετακίνητη στις θέσεις της.
Η σύνοδος της Δευτέρας στην Κωνσταντινούπολη πραγματοποιήθηκε μία ημέρα μετά τις επιτυχημένες επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών της Ουκρανίας, οι οποίες είχαν στόχο δεκάδες στρατιωτικά αεροσκάφη της Ρωσίας.
Επρόκειτο για μια επιχείρηση που αποτελεί σαφές μήνυμα της Ουκρανίας ότι μπορεί να πετύχει συντριπτικά χτυπήματα στο πεδίο της μάχης, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική θέση της.
Τώρα, η πορεία του πολέμου έχει εισέλθει σε μια κρίσιμη φάση, ενώ ο κόσμος παρακολουθεί την πορεία των συνομιλιών που θα μπορούσαν κάποια στιγμή να οδηγήσουν σε μια ουσιαστική εκεχειρία.
Συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας: Τι συμφωνήθηκε στην Κωνσταντινούπολη
Η Ουκρανία και η Ρωσία συμφώνησαν να προετοιμάσουν ακόμα μια ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου κατά τον δεύτερο γύρο ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς να καταφέρουν να καταλήξουν σε μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός. Η συνάντηση των δύο πλευρών δεν κράτησε περισσότερο από μία ώρα.
«Συμφωνήσαμε να ανταλλάξουμε όλους τους βαριά τραυματισμένους και άρρωστους αιχμαλώτους πολέμου. Θα ανταλλάξουμε επίσης όλους τους νέους στρατιώτες, ηλικίας 18-25 ετών. Συμφωνήσαμε επίσης να ανταλλάξουμε 6.000 σορούς πεσόντων στρατιωτών» δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας.
Το Κίεβο παρέδωσε επίσης στη ρωσική αντιπροσωπεία έναν κατάλογο με εκατοντάδες ονόματα παιδιών που η Μόσχα έχει μεταφέρει παράνομα από την Ουκρανία, λέγοντας ότι η επιστροφή τους θα θεωρηθεί ως ένδειξη ότι η Ρωσία αντιμετωπίζει σοβαρά τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Το Κίεβο προτείνει, επίσης, να πραγματοποιηθεί συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών στα τέλη Ιουνίου, δήλωσε ο Ουμέροφ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Σεργκέι Κισλίτσα, δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε ότι η Ρωσία εξακολουθεί να αρνείται να αποδεχθεί την κατάπαυση του πυρός.
Ωστόσο, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας Βλαντίμιρ Μεντίνσκι αντέτεινε τη Δευτέρα ότι η Ρωσία προσφέρει κατάπαυση του πυρός για δύο έως τρεις ημέρες σε ορισμένα τμήματα του μετώπου, ώστε να καταστεί δυνατή η περισυλλογή των σορών.
Ο Μεντίνσκι πρόσθεσε ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα συστήσουν ιατρικές επιτροπές για να καθορίσουν τον ακριβή αριθμό των στρατιωτών που πρέπει να ανταλλαγούν.
Όσον αφορά τα παιδιά από την Ουκρανία που μεταφέρθηκαν σε ρωσικό έδαφος, ο Μεντίνσκι δήλωσε ότι η Μόσχα θα εξετάσει τον κατάλογο του Κιέβου με τους 339 ανηλίκους «που έχασαν την επαφή με τους γονείς τους» και θα αποφασίσει για κάθε περίπτωση ξεχωριστά.
Η τύχη των παιδιών έχει προκαλέσει ιδιαίτερη αγωνία στην Ουκρανία και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι συνέχισε τη Δευτέρα να κατηγορεί τη Μόσχα για την αποτυχία της να συνεργαστεί.
«Απλώς, για να επισημάνω τη στάση των Ρώσων απέναντι στα ανθρωπιστικά ζητήματα, όταν μιλήσαμε για την επιστροφή των παιδιών που κρατούνται στη Ρωσία, ο Μεντίνσκι είπε ότι πρέπει να αφήσουμε "αυτό το σόου" στις άτεκνες ευρωπαϊκές γριές», δήλωσε ο Ουκρανός ηγέτης στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια διαδικτυακής ενημέρωσης μετά τη σύνοδο κορυφής.
Η πορεία των διαπραγματεύσεων Ρωσίας-Ουκρανίας
Οι διαπραγματεύσεις πραγματοποιήθηκαν σε τεταμένο κλίμα, λίγες μόνον ώρες μετά την παράτολμη ουκρανική επιχείρηση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη -την επιχείρηση «Ιστός Αράχνης»-, η οποία κατέστρεψε δεκάδες ρωσικά στρατηγικά βομβαρδιστικά.
Κατά την πρώτη συνάντηση στις 16 Μαΐου μεταξύ των δύο πλευρών, η Μόσχα είχε παρουσιάσει σκληρές θέσεις, απαιτώντας την αποχώρηση της Ουκρανίας από τέσσερις περιοχές που κατέχει μερικώς από το 2022. Ωστόσο, είχαν συμφωνήσει στην ανταλλαγή 1.000 αιχμαλώτων από κάθε πλευρά και στη σύνταξη προσχεδίων για τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων.
Η Μόσχα επιμένει στις πάγιες θέσεις της: Αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας, αποδοχή ρωσικού ελέγχου σε κατεχόμενες περιοχές, αποκατάσταση της ρωσικής ορθόδοξης εκκλησίας και διεξαγωγή προεδρικών εκλογών στην Ουκρανία εντός 100 ημερών από το τέλος του πολέμου. Ζητά, επίσης, πλήρη άρση κυρώσεων και διεθνή αναγνώριση των εδαφικών κερδών της από το 2014.
Τα «τελεσίγραφα» της Μόσχας και η στάση του Τραμπ
Ο πρόεδρος Ζελένσκι χαρακτήρισε τις ρωσικές απαιτήσεις «τελεσίγραφο» και τους Ρώσους «ηλίθιους», και κάλεσε τις ΗΠΑ να επιβάλουν αυστηρότερες κυρώσεις αν η Ρωσία επιχειρήσει να καθυστερήσει ή να υπονομεύσει τις συνομιλίες. Υπογράμμισε ακόμη πως η Μόσχα εκμεταλλεύεται την ευαισθησία του Κιέβου για τους αιχμαλώτους για να εμφανίζεται ψευδώς ως διαλλακτική διεθνώς.
«Είναι πολύ σημαντικό για εμάς να τονίσουμε για άλλη μια φορά, όπως και στην τελευταία μας συνομιλία με τον πρόεδρο Τραμπ, ότι αν αυτή τη φορά η Ρωσία δεν προχωρήσει στην κατάπαυση του πυρός από την Κωνσταντινούπολη, τότε πρέπει να υπάρξουν ισχυρά βήματα από τις ΗΠΑ, κυρίως ένα πακέτο κυρώσεων. Υπάρχουν θετικά σημάδια, που μόλις λάβαμε κατά τη διάρκεια της συνόδου» πρόσθεσε ο Ζελένσκι, αναφερόμενος σε ένα σχέδιο δύο γερουσιαστών στις ΗΠΑ να αυξήσουν την πίεση στη Μόσχα με νέες κυρώσεις.
Τέλος, η Ουκρανία πρότεινε συνάντηση κορυφής μεταξύ Ζελένσκι και Πούτιν στα τέλη Ιουνίου, ενδεχομένως με συμμετοχή και του προέδρου των ΗΠΑ.