Ο μεγάλος κίνδυνος αφορά την περιοχή κοντά στον πυρηνικό σταθμό στη Ζαπορίζια της Ουκρανία, αλλά θα ήταν «ασήμαντος» για την υπόλοιπη ήπειρο, λένε οι ειδικοί.
Οι αναφορές για βομβαρδισμούς στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης στην Ουκρανία έχουν αναζωπυρώσει τους φόβους για πυρηνική καταστροφή. Σύμφωνα με το Politico, όμως, οι ειδικοί παραμένουν βέβαιοι ότι ο κίνδυνος μιας καταστροφής παρόμοιας με το Τσερνόμπιλ είναι χαμηλός.
Το εργοστάσιο στη Ζαπορίζια, το οποίο βρίσκεται υπό τον έλεγχο των στρατευμάτων της Μόσχας από τον Μάρτιο, υπέστη πολλαπλούς βομβαρδισμούς το περασμένο Σαββατοκύριακο.
«Μπαλάκι» οι ευθύνες για τα χτυπήματα στο πυρηνικό εργοστάσιο από Ρωσία και Ουκρανία
Ουκρανία και Ρωσία επιρρίπτουν ευθύνες εκατέρωθεν για τα χτυπήματα, με την Ουκρανία να υποστηρίζει ότι η ρωσική επίθεση κατέστρεψε τρεις ανιχνευτές παρακολούθησης ραδιενέργειας και προκάλεσε τον τραυματισμό ενός υπαλλήλου του εργοστασίου, ο οποίος νοσηλεύεται.
Η είδηση για τα χτυπήματα προκάλεσαν γρήγορα διεθνή καταδίκη, με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, να χαρακτηρίζει «αυτοκτονική» κάθε επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις» και τον επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, να προτρέπει και τις δύο πλευρές να «επιδείξουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση» προκειμένου να αποφευχθεί μια πυρηνική καταστροφή.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κάλεσε άμεσα τις δυτικές χώρες να πλήξουν τη Ρωσία με νέες κυρώσεις στην πυρηνική βιομηχανία της, απηχώντας προηγούμενες προειδοποιήσεις για μια καταστροφή της κλίμακας του Τσερνόμπιλ.
«Ο κόσμος δεν πρέπει να ξεχάσει το Τσερνόμπιλ και να θυμάται ότι το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Η καταστροφή του Τσερνόμπιλ ήταν μια έκρηξη σε έναν αντιδραστήρα, στη Ζαπορίζια υπάρχουν έξι μονάδες ισχύος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ουκρανός πρόεδρος.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η κατάσταση στη Ζαπορίζια δικαιολογεί προειδοποιήσεις για πανευρωπαϊκή καταστροφή
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι η κατάσταση στη Ζαπορίζια -όπου έχουν εγκατασταθεί 500 Ρώσοι στρατιώτες και 50 κομμάτια βαρέων μηχανημάτων, συμπεριλαμβανομένων τανκς, σύμφωνα με την Ουκρανία- δεν δικαιολογεί προειδοποιήσεις για μια πανευρωπαϊκή καταστροφή.
Οι κίνδυνοι από τον βομβαρδισμό είναι περιορισμένοι δεδομένου ότι οι αντιδραστήρες προστατεύονται από σκυρόδεμα έως και 10 μέτρων, σύμφωνα με τον Leon Cizelj, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Πυρηνικής Εταιρείας. Εκτίμησε, δε, ότι μόνο ένα μπαράζ στοχευμένων αεροπορικών βομβαρδισμών θα ήταν πιθανό να παραβιάσει τα τείχη του αντιδραστήρα.
Μια επίθεση σε χώρους αποθήκευσης αναλωμένων καυσίμων, πρόσθεσε, θα είχε περιορισμένο αποτέλεσμα, καθώς το απελευθερωμένο ραδιενεργό υλικό θα «ταξίδευε» μόνο περίπου 10 έως 20 χιλιόμετρα.
Ο James Acton, συνδιευθυντής του προγράμματος πυρηνικής πολιτικής στο Carnegie Endowment for International Peace, συμφώνησε ότι ο βομβαρδισμός δεν είναι ο πραγματικός κίνδυνος, υποδεικνύοντας αντ 'αυτού την ευπάθεια των συστημάτων ψύξης του εργοστασίου. «Η σωστή αναλογία εδώ είναι η Φουκουσίμα και όχι το Τσερνόμπιλ», σημείωσε.
Σοβαρός ο κίνδυνος μόνο σε τοπικό επίπεδο από τον πυρηνικό σταθμό
Οι πυρηνικοί σταθμοί έχουν σχεδιαστεί με πολλαπλά ανεξάρτητα συστήματα ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων πολυάριθμων συνδέσεων στο δίκτυο και εφεδρικών γεννητριών ντίζελ. Το εργοστάσιο της Ζαπορίζια χρησιμοποιεί επίσης μια δεξαμενή ψεκασμού για ψύξη, που σημαίνει ότι το ζεστό νερό από το εσωτερικό της μονάδας απελευθερώνεται στον εξωτερικό αέρα για να μειωθεί η θερμοκρασία του.
«Ουσιαστικά, αυτά τα συστήματα είναι τα σχετικά ευάλωτα επειδή πρέπει να έρχονται σε επαφή με τον έξω κόσμο, καθιστώντας τα πιθανούς στόχους για επίθεση», είπε ο Άκτον.
Και οι δύο τόνισαν ότι ακόμη και στο χειρότερο σενάριο - εάν τα συστήματα ψύξης αποτύχουν, οδηγώντας σε κατάρρευση του αντιδραστήρα - θα προκαλούσε μόνο σοβαρή ζημιά σε τοπικό επίπεδο. Ο Cizelj υπολόγισε μια ακτίνα 30 χιλιομέτρων.
Και οι δύο τόνισαν ότι ακόμη και στο χειρότερο σενάριο -εάν τα συστήματα ψύξης αποτύχουν, οδηγώντας σε κατάρρευση του αντιδραστήρα- θα προκαλούνταν σοβαρή ζημιά μόνο σε τοπικό επίπεδο, με τον Cizelj να υπολογίζει μια ακτίνα 30 χιλιομέτρων.
«Θα είναι μια τραγωδία για τους ντόπιους», είπε, ακόμη και αν δεν προκαλούσε άμεσα θύματα, αλλά «για εμάς στην Ευρώπη… θα ήταν ένα πολύ ασήμαντο γεγονός, όσον αφορά τις συνέπειες για την υγεία ή οτιδήποτε άλλο στην περιβάλλον», τόνισε.
Ρωσία και Ουκρανία «εκμεταλλεύονται» τον πυρηνικό όλεθρο για ίδιον όφελος
Γιατί λοιπόν η Ρωσία και η Ουκρανία αλληλοκατηγορούνται για τους βομβαρδισμούς και υπογραμμίζουν τον κίνδυνο καταστροφής;
«Η ιδέα ενός πυρηνικού ατυχήματος είναι τρομακτική -θα τραβήξει την προσοχή του κόσμου- επομένως είναι ένα έτοιμο εργαλείο για αυτόν τον σκοπό», δήλωσε ο John Erath, ανώτερος διευθυντής πολιτικής στην ΜΚΟ Κέντρο Ελέγχου Όπλων και Μη Διάδοσης.
Για τη Ρωσία, είναι ένας τρόπος να αυξήσει το διακύβευμα για να εντείνει τις εσωτερικές ανησυχίες… και να τονίσει τη σημασία της συνέχισης της στρατιωτικής επιχείρησης», πρόσθεσε.
Θα μπορούσε επίσης να είναι μια στρατηγική για να «παίξει με τους φόβους της Δύσης για πυρηνική καταστροφή και να υποβαθμίσει τη βούληση των χωρών να παράσχουν πρόσθετη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία», σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
Όσο για την Ουκρανία, ο στόχος είναι να οικοδομηθεί «δημόσια συμπόνοια» γύρω από το εργοστάσιο που έχει καταληφθεί, κατέληξε ο Έραθ.